Bericht. Nieuws uit Nieuport Schandelijke gcldverbrassing Uit de Coupe-Gorge Wetenschap en geloof. Onze Staats Middelbare Jongensschool en <le Tentoonstelling van Brussel wijsbe- Een Weesmeisje kan inwoning en bed bekomen in het Burgerlijk Weeaenge- sticht te Nieuport. Zich te bevragen Oostendestraat, 11, alhier. I. II. Nota der redactie. Onze correspon dent is neg jong. Hij kent nog de manier van werken niet van onze bazen. In 1910 zal men nog niets doen voor de Coupe- Gorge. Maar in 1911, jaar van kiezing, zal het eene andere paar mouwen zijn. Er zal eene commissie’genoemd worden voor de plans op te maken en te bestudeeren, want onze bekwame mannen moeten lang studeerenÜ! Kortom men zal poeier in <te oogen werpen der Coupe Gorgenaren dat ze stekeblind zullen worden. Maar niets of weinig zal er van komen. En intussshentyil zullen de opcentiemen on de verhuogiug van contribution, die dienen moesten voor de Coupe Gorge en de Boulevard gebruikt, worden om alle slaeh van paradekostumen en de oude schulden te betalen. Ge hebt daar nogmaals senoon nawezen dat ge een hoip onbekwame zijt, niet waardig het beheer «oner stad ia handen te hebben. En wilt ge weten, beste lezers, wrn het hooge toezicht over die werken voert, on- der wiens bevelen ze staan. Onder deze van een vreemde, die hier poseert als bouwmeester, landmeter, expert, profes soren wat. weet ik al, die denkt alles te weten, doch er niet veel weer van kont als een ezel van vioolspelen, en veel beier zou doen zich te bemoeien met de zaken voor dewelke hij door den Staat wordt be taald. Doch de kruik gaat zoolang te water tot ze breekt. Overigens ’t gaat hier altijd zoo met onze stadhuisbazen. Volgens hen zyn het slechts de vreemdelingen die slim zijn, die verstand hebben; al de Nieuportenaars, zelfs hunne partijgangers, zijn tot niets bekwaam, ’t zijn dommerikken. Men moet hier vreemdeling zyn wil men slim zijn; dat ondervinden we dageljjks. En al die overgewaaide slimmerikkendoen dit natuurlijk niet voor niets! En zco zien we al <IL mannen met de centen der Nieu portenaars schoon weer maken. Volgens de stadhuisbazen zijn de Nieuportenaars, hoe verstandig ook, slechts goed voor te betalen, voor anders niet. Havenbeweging van 1 Jai.uari lol 30 November 1909. Ingekomen 04 schepen metende 19.764 ton legen 42 in 1908 met 11 297 ton; hetzij eene ver meerdering van 22 schepen en 8367 ton. zijn’ De gemoonf.j.i waar d> katl, ili'd<i meester spulea Zuil ,c i o., ai l-leli.vk a' hunne nog bestaande officieels scholen afschaffen, en al wat zij voor het on Herwijs over hebben aan de domperscho- len geven. In die gemeenten zouden de andersdenkenden voor hunne kinderen <r>en onderwijs naar hunnen zin meer i. i.men krijgen en, indien zy de kleintjes toc’i ter school willen zenden in de’ge meente, verplicht zijn hun den cate chismus te laten leeren, want volgens het ooordeel van katholieke rechtsgeleerden, mogen de vrije ondersteunde scholen wei geren die kinderen op te nemen wier ou ders voor hun kroost de vrijstelling van de godsdienstles vragen. Dus, nogmaals het katholiek stelstel Vrijheid voer hun eigen al leen, voor anderen dwang. In de gemeenten, waar de liberalen meester zijn, zou het anderp gaat),. Daar zouden de katholieken zich verhaasten zooveel vrije scholen te stichten als moge lijk; de gemeente zou toch moeten betalen. Om de ofïicieele scholen te behouden, zou het plaatselijk bestuur dan genoodzaakt zyn de schooluitgaven te vermeerderen en dit zou niet gaan zonder nieuwe belastingen ofwel haar onderwijs te laten vervallen. In beide geval en koren op den molen der dompers, want, in geval van verhoogde belastingen, zouden deze zich verhaasten de liberale bestuurders onverdiend voor geldverbrassers uit te schelden, on nog onnoozelaars genoeg vinden om dat te gelooven. Meteen zouden zij de nooit verzadigde geldslokkers uit de kloosters nog meer geld verschaft hebben, op den zak der kiezers, die de liberale meerderheid zou den gekozen hebben. En nog zouden zij spreken van hunne scholen. Kiezers! gij zijt nu verwittigd. Pastop uwe zakken! En om de schoolverwoesters te beletten hunne voorbedachte nieuwe schurkenstreek uit te voeren, zendt ze in Mei aanstaande naar alle duivels om hun toe te laten eone retraite te doen tot boete doening voor hunne al te zware zonden. In een vorig artikel hebben we aange toond hoe het gemeentebestuur op onbe zonnen wijze, zonder zich verder om de gevolgen te bekommeren, de wateraflei ding der landen gelegen achter de Coupe Görie gedempt, met steemest gevuld heeft en daardoor zelfs den ondergrond van een heele wijk verpest heeft. Door hunne on behendige daad hebben ze aan vele lieden groote schade berokkent het water kan niet meer weg, en vele vruchten zyn zelfs omgekomen.Nu metde laatste regens staat a'les onder, ’t is een oprechte zee en als ge, beste lezer, u eens de moeite wilt ge troosten te gaan zien, zult ge u van het ezelachlige, ik zou zeggen van al het zotte van hunne handelwijze, kunnon overtui gen. Nu ze beginnen in te zien wat dom migheid ze uitgemetep hebben, en wat schadelijke gevolgen die heeft, zijn ze ver plicht die opgevulde gracht weer uit te delven om er buizen door te leggen, ten einde er de wateraflossing te doen. Als men de werklieden daar in die steemest ziet kappen en werken heeft men er waar lijk medelijden mede, want ’t riekt er op recht niet goed. Ware het in den zomer, zooals me iemand zegde, voorzeker zou dit slechte ziekten bijbrengen. Doch 'daarom bekreunen ze zich niet. De stad huismannen moeten dus zelf hunnedomme daad bekennen, vermits ze nu uitdelven, wat ze eerst aangevuld hebben. Doch al die werken, die buizen, die kosten van toezicht enz. vergen geld, veel geld. En worden die kosten niet gedekt met ons geld, met onze centen? Is dat geene schandalige gcldverbrassing? Is dat niet oprecht den aap houden met ons allen? Is bet daarvoor dat er moeten nieuwe belastingen gelegd worden? Voor nuttige Kleine Harmonie Zondag II. had plaats het jaarlijks teest van de kleine Harmonie, afdre ling der Philharmonie. Begunstig^ door een droog weder, (deed dit knappe korps eene ronde in stad rond 11 1'2 ure, vergezeld van een dertigtal eereledtn, en toonde door het spelen van opwekkende v el uitgevoerde pas-redoublés dat willen kunnen is Om 5 ure stipt werd het concert geopend en dit in aanwezigheid van eene eivolle zaal, door de kleine Harmonie, die vijf muziekstukken ten gehoore bracht, ’t Is met fierheid dat we bestatl- gen dat allen met veel kunde en juistheid werden vertolkt; ook werd de laatste galop op een da verend bis onthaald. De pogingen van de muziekanten en hunne geachten bestuurder om immer beten te doen werden door de aanwezigen naar waarde ge schat. Het tweede gedeelte ving aan met een quatuor, voor blaasinstrumenten vol moeilijk heden, doch die de uitvoerders wisten te over winnen. Daarna droeg eene immer bereidwillige Me- juffer met veel kunde enne luimige alleenspraak. Door den Telefoon voor, een allerliefste «scène» uit het hollandsch leven, dat door dave rend handgeklap werd toegejuicht. Doch wat de begeestering ten top doen stijgen heeft is de uitvoering van het lieve operette van Offenbach LiUchen en Frilschen De moeilijke doch zoo lieve, zoo aantrekkelijke muziek van den meester Offenbach werd met veel kunde gezongen, en de vertolkers halen de grootste eer van hun .werk. Ln een woord, een aangename avond, waarvan nut veel lof door de aanwezigen gesproken werd. Onnoodig te zeggen, dat in het bal, de meeste vroolijkheid heerschte, en dat slechts, zooals ge woonte, in de kleine uurtjes een einde nam. Wij wenschen harielijk proficiat aan al de uitvoerders en inrichters, en wenschen aan de kleine Harmonie nog een lang bestaan. In het Staatsblad van den 11“ December zien we dat aan de onderwijsgestichten waar land- bouwafdeelingen aan gehecht zijn meestal Collegien 45.000 franken werden geschonken. Het St Bernards College van Nieuport komt er voor 2000 fr. in voor; aan andere gestichten ook meestal Coliegen waar lessen van land bouwkunde gegeven worden 24.000 fr. aan ande ren nog natuurlijk katholieken 13 650 fr. eindelijk aan anderen nog 38 350 fr. te zamen 0D0 franken. Eene schoone smoutstute, he! Als de landbouwers daarmee niet opgeleerd zijn verstaan we er niets aan. imiianaiiK l - W ij nemen de volgende brief over oi - deze week toegekomen Nieuport (Coupe Gorge), den 13.12/09 Mijnheer van ’l Weekblad, Het is waarlijk een schandaal! lodlen inen nog langer wacht van de Coupe Gorgeslraal te kal- aeldsn zullen er voorzeker ongelukken gebeuren. De heer schepen Patlij» heeft er verleden week bijna de beenen gebroken. Het was kurieus om le Zien hoe hij zich aan de hoornen moest vast- ’.larnpen; hoe hij meest gymnastiek doen, ten ‘hoe hij in het slijk schaverdijnde) om met ln de ?aan te gletsen. Gelukkig dat hij lange beenen "heeft!! Maar alleman is zoo goed nier geschapen. ^En wat moet hel daar zijn binst den nacht, want liet zijn precies ,-;eene renteniers die hier wonen. Hier verblijden menige werkmeuschen der gas fabriek, douaniers, en andere lieden die tiun brood winnen met schroevors te lossen of aan werken te arbeiden. Deze klassen van menschee komen ’s nachts in of gaan uit En het Is waarl-.k te verwonderen dat er nog niemand omgekomen is. lodien men geen geld heeft om der. macadam -aan te leggen, Is het toch hoogst noodlg dat men een goeden voetweg of wegel in asschen ot steen gruis legge. En nu Mijnheer Paltijn zelf eens ondervonden heeft hoe aangenaam bet is ln dien moeras te wandelen, hoe gymnastiek doen in hel slijk toch geestig is, dat hij eens bij zijn collega de schepen van openbare werken, aandrtnge en een woordje te beste doet voorde Coupe Gorge. De ooren onzer stadsheeren moeten dikwijls tuiten want alle dagen worden ze verwenscht en verdomd in onzen wijk. Gelukkig dat er geene kiezing is dit jaar; voorzeker behaalde de katho iieke bjst geen eene stemme In de Coupe Gorge. Aanvaard mijne beleefde groeten. bij middel van eene vripre uitlegginswijze van den D'jbel? 5 /.ju Esterv.ii.onder men doktoors in godgeleerdheid en geerten telt, ook dommerikken? 6. En wanneer diezelfde priesters het zelfde zeggen als de liberalen over de on verenigbaarheid der Roomsehe leeringen met de wetenschap, zijn zij dan ook al vijanden van het geloof? In den nacht van dinsdag op woensdag vaarde de Loodonboot, van Londen naar Oostendo doch In plaats van naar Oostende koers te nemen is zij op Nieuport gestoomd, en daar hel nog lage Een plaatselijk blaadje dat niets dan schelden kan, en nog niet eens weet dat dommerik in het meervoud dommerik ken en niet domeriks maakt; dat physiea en nog minder phisica geen vlaamsch is, en natuurkunde genaamd wordt, wil aan zijne lezers wys maken dat wetenschap en geloof goed kunnen samengaan, en haalt om het te bewijzen, cyfers uit, opgegeven dooreen protestant- schen schrijver, en volgens dewelke het meerendeel der geleerden geloovigen zou den zijn. Als antwoord zullen wij enkel een zestal vragen stellen 1. Van welk geloof spreekt de schrijver van het bedoeld artikel of weet bij mis schien niet dat het protestautism veel beter met de wetenschap kan overeenkomen dan liet katholicism, daar het eerste in begin sel toelaat vryelijk het Heilig schriftuur uit te leggen en het tweede niet?? 2. Weet hij te zeggen hoeveel katholie ken er waren onder de 242 geloovige ge leerden waarvan hij spreekt? 3. Indien de wetenschap van Copernie en Galilée, welke hy onder die ‘242 mede rekent, zoowel met het geloof kon over eenstemmen, waarem heeft de Roomsehe kerk dan hunne leerstellingen veroordeeld en de werken van den tweeden tot in 1835 op het index gelaten? 4. Waarom zijn er in de katholieke kerk tegenwoordig zoovele priesters, de zoogenaamde modernisten, als Loisy, Le- morin, en vele andere, die trachten het geloof met de wetenschap te verzoenen, Op de Wereld tentoonstelling van Brussel, die met de aanstaande lente geopend wordt, zal het al/emeen onderwijs en ook het vakonderwijs, eene der niet minst belangrijke plaatsen beklee- den. De verschillige Staats Middelbare Jongesscho- len van het land zijn geroepen om als collectivi teit eene uitstalling te dtfen 1° van een geschied kundig overzicht van het onderwijs gesticht sedert zijn ontstaan en 2° van een bijzonder leer vak. Vooi Nieuport is dit bijzonder vak de scheeps bouw en de zeevaartkunde, een leergang van plaatselijk belang die er door den achtbaren heer leeraar Glaes wordt onderwezen. Dit eerste artikel zullen wij wijden aan het historiek der school; in een volgend nummer beschrijven wij de tentoongestelde voorwerpen van den leergang van zeevaartkunde en scheeps bouw. Een diagramma toont de jaarlijksche beweging aan van het leerlingental in de voorbereidene afdeeling, de middelbare afdeeling en in haar geheel. Opmerkenswaardig is het hoe het getal leer lingen van af de stichting der school in 1855 snel aangroeide om tot in het jaar 1884 het hoogste cijfer te bereiken. Dan begint het getal te dalen en de reden hiervan is niet te zoeken. Het kiert kaal gouvernement, het klerikaal gemeentebe stuur waren onstaan. De verdedigers van het officeele onderwijs be- voordeeligden openbaar en onderduims het pri vate geestelijke onderwijs. Kinderen verlieten de school om veeltijds kosteloos een klerikaal on derricht te volgen. Bedienden van Staat en stad aarzelden niet de toekomst van hun kroost mis schien te vernietigen, met, hetzij uit vrees of dwang ook wei uit vleierij tegenover hunne over sten of om in hunne gunst te staan, hunne jon gens uit de Staats Middelbare School le trekken. De landbouwer ook zond zijne kinderen zooveel niet meer, het pensionnaat, aan de sc ooi ge hecht verdween. Vanover eenigejaren sedert 1896 nochtans vermeerderde langzamerhand het getal; de Bond van de Oud Leerlingen der xMid- delbare Scholen getroostte zich groote opoffe ringen om min begoede kinderen op zijne kosten naar de school te sturen ofwel te ondersteunen. Ook de ouders waardeeren meer en meer het goede officieeie onderwijs en zoo is het huidige getal leerlingen weer geklommen tot 143. Die toestand mag, gezien de tijdsomstandigheden als uiterst schitterend beschouwd worden. 2481 verschillige leerlingen bezochten tot hiertoe de s hooi. Een ander diagramma toont de tusschenkomst aan van Staat en stad in de onkosten der school. Wat echter vooral onze aandacht trof, was de lijstvan de bijzonderste ambten thans door eenige oud leerlingen der Nieuportsche Staats Middel bare Jongensschool bekleed. Die lijst is zoo wel sprekend, zoo belangrijk en zoo nuttig dat wij haar hier in haar geheel övernemtin. Leger (officieren) 11 ln het beheer van Staatsspoorwegen 1 inge nieur, 1 sectieoverste, 5 statieoversten, 18 kler ken, 2 klerken teekenaars, 10 treinoversten en treinwachters. Boekhouders en handelsbedienden 27 Ontvangers der belastingen 17 Geneesheeren 4 Bij het beheer der tolrechten 8 Ontvangers der registratie 10 Leeraars bij het lager onderwijs 14 Leeraars bij het middelbaar onderwijs 15 Leeraars van hooger onderwijs 1 Algem bestuurder ministerie van geldwezen 1 Letterkundige 1 Deurwaarders 4 Landbouwingenieurs 3 Ingenieur brouwer 1 Ingenieur der mijnen 2 Ingenieur electrician 1 Ingenieur der suikernij verheid 1 Bij het zeewezen scheepskapiteins 3, klerk 1, loodsen 5 Advokaten en magistraten 4 Veeartsen 2 Notarissen 4 Gemeente en rechterlijke politie 11 Bij het beheer van Bruggen en Wegen inge nieur 1; klerken 13 waaronder 3 dienstoversten; 5 toezieners. Bij het beheer van posterijen postmeesters 9 postklerken 22; brietdragers 5 Priesters 7 Licenclaat ln koophands koloniale en konsu- laire wetenschappen 1 Bij het beheer van telegrafen klerken 5, be dienden 6 Is dat het duidelijkste bew”s niet dal het on derwijs, in onze Staats Middelbare School gege ven, uitmuntend is? Aan de vruchten erkent men den boom. Ouders, vergeel dat niet! (Wordt voortgezet)

HISTORISCHE KRANTEN

Weekblad van Nieuwpoort en Kanton (1909-1914) | 1909 | | pagina 2