Gemeenteraad van Nieuport
STAD DIKSMUIDE
tan <le kiezers
Lolje uil den Porseleinwinkel
door
Altijd en overal dezelfde
eten hulponderwijzer
MENGELWEKK
V
En nu,
Wordt voortgei el'.
ten voor October 1911 op te stellen? Het
schijnt wel van ja; doch, moet men niet,
op dit osgenblik, vooral poeier in de oogen
werpen?
Wat er ook van zy, wij zullen ot.s bepa
len met de gebeurtenissen af te wachten.
En laat ons niet vergeten dat, in politiek
bedrog, de klerikalen meesters geworden
zijn. Het dient tot niets zich met schoone
woorden en beloften te paaien beter één
vogel in de band dan twee in de lucht!
gaenen stip
weer was hij lot
Zitting van den 25 Januari 1910, om 5 1*2 ure
namiddag.
Al de leden zijn aanwezig.
De heer Burgemeester verzoekt den heer Se
cretaris lezing te willen geven van bet proces
verbaal der zitting van den 28* December 1909
en vraagt daarna of iemand eenige bemerking
heeft te maken.
Het lid heer Cool vraagt hel woord, en doet
opmerken dat in de laatste zitting de stemmin
gen over de verhoogingen der jaarwedden van
het personeel van het secretariaat, gedaan z n
gewees' bij naamafroeping. terwijl vroeger der
gelijke s'( ramingen aliocs ia hel geheim ge
schiedden bj middel van geschreven stembrief
jes. Hij vermeent dat men uil den tekst van het
artikel 66 der gemeentewet, door hel lid heer
De Jaegher alsdan ingeroepen, kan besluiten,
dat deze stemmingen mogen gedaan worden in
’t geheim en de stemming bij n amafiopping niet
verplichtend is. VerJeis dal bij vroegere beslis
singen de beraadslagingen vermelden dat zij bij
geheime stemming werden genomen, en dat da
hoogere overheid nooit de minste opmerking
deswegens haefl gemrakl.
De heer schepen Pattyn verkiest ook de ge
heime stemming om over alle persoonlijke kwes-
tien te beslissen, en onder deze rekent hij alle
vraag van verhoogtng van jaarwedde, die hij op
den zelfden vo t st If als de benoemingen die bij
geheime stemmingen moeten geschieden. Het Is
Heeds driemaal had vader gevraagd of ze
misschien te kort had. Maar telkens had ze
gelachen om die Inbeelding en dan ja. dan
had ze toch weer gezongen Doch hare ziele
schreide.
Arm Lotje uit den porseleinwinkel!
Het sloeg zes uren op den toren van 'i Be
gijnhof.
Een kille stofregen vl?l.
Zoo even was Lotje ontwaakt. Hel angstzweet
brak Laar uit; hooi baar hijgde ze naar adem
Vroeger, als het zonneken de blanke gordijnen
van haar bed bescheen, juichte hare blanke ziel
b j den glorenden dageraad. Nu was de lucht zoo
grauw, en ook de onschuld van haar harte was
voor eeuwig te loor.
Dit denkbeeld vloog Lotje pijlsnel door hel
hoofd, en ze huiverde.
En toe bedacht ze de gebeurtenissen uil de
laatste weken. Hij was zoo schoon, zoo vriénde
lijk!... En ze beminde hem, o zoo teer!
En ja, hij ook beminde haar, nu vooral!.
Maar moest daarom hare eer haar minder
dierbaar zijn dan bij?... Doch kon zij weerstaan
aan het welsprekend woord, aan den bedwel
menden kus van hem, rflen ze reeds zoo larf fe,
eiken nacht, in hare droomen zag? Kon zij hem
was hel wat item zoo Ireuiig maakte dien nan.id-
drg Hoe zou zijne liefde niet heilig wezen, ja
heilig? ’t Was immers op het kerkhof... Hij lijgt
Leopold, hij, die, vroeger zoo schuw, haar nu
s nachts als een spookbjsld toegrijns)! Hij is
immers jaloersch op Alfred! Jaloeisch, jx!._.
Want hij ook bsmin' haar, nu gevoelt ze 't wel!
Maar niet als Alfred!... En Icch Verleiding
nooit naast Onschuld! heeft hij gezelJ, daar.,
in de serre, toen hij sprak van die bloem, welke
mei zoeveel zorg ?n zooveel liefde behandeld
werdEn zij, was ze niet met evenveel zorg en
liefde behandeld gewordeu?0, Indien vader
het wisl!,.. Genadige God!
En opgejaagd door die gedachte, sprong zij
hel bed uit, en viel snikkend op de knieën voor
het portret barer moeder.
Goedl,; als altoos zag de vrouw op het kind
neer, dat ze slechts met brekend oog bad mogen
aanschouwen.
En Lotje schreide en snikte en wrong de han
den boven het hoofd, als wilde ze 't beel 1 van
moeder om vergiffenis smeeken zij toch was
vrouw geweest, zij zou haar begrijpen...
Plotseling stond haar vader aan hare zijde.
Zij had hem niet gehoord.
Wal is er, kind? stamelde hij.
Noem mij geen kind meer! gilde zij.
O, ware Ik nog maar een kind!
En ze viel aan den hals haars vaders, en be-
len en .ook wel dank aan de kas der bestu
ren waarover gij mij in kiezingsfij I hebt
laten beschikken, in gelukt ben onze ka
tholieke partij aan 't hoofd van het libe-
raalgezinde Nieuport te behouden. Gy
Met het oog op de aanstaande wetge
vende kiezing richten wij op Zondag 6 Fe
bruari, om 2 1/2 ure namiddag, eene
UROOTE MEETING
ier herberg Het Go uden Paard, bij P.
Weyne, Schoolplaats, Diksmuide.
Blijft niet onverschillig aap de politieke
beweging, vrienden, doet allen uw best
oplat de meeting wel moge gelukke. Dus
alleman op post.
Als sprekers zullen optreden
De liberale kandidaten.
Er zal gehandeld worden over
De politieke toestand in ’t land.
De liberale propagandabond voor het
kieskanton Diksmuide.
F»OL. AXRI
weet ook dat ik alle vette postjes voor
mijnen neus heb laten pakken in het be
lang van >le katholieke eettiglteid en vrede
en dat ik mij met de kleine bijna niets op
brengende lastige werkjes heb tevreden
gesteld, opdat er in onze katholieke ran
gen geene miskon'entrn zouden zijn. De
openstaande plaats van onderwijzer kan
aan geen Nieuportenaar geschonken wor
den; het moet dus een vreem Ie zjjn en ik
heb een uitmuntende kandidaat voor wie
ik insta in alles. Aan u dus de plicht een
parig veor hem te stemmen.
Allen gelijk; 't heb ’t gepeis I. En wia is
dat?
Godfried ran Bouillon. Het zy genoeg u
te zeggen dat zijn huis reeds gepacht is;
dat de heeren van den gemeenteraad sef
fens zonder oproep van kandidaten tot
zijne benoeming zullen moeten overgaan,
ten ware dat...
Een raadslid Maar wat zal het voIk
zeggen?
Manten, voorzitter. Aureshabent et non
audient.
Een raadslid. Ja maar, ik ken geen
latijn, ik beu zoo geleerd niet als onzen
kuiper die latijn zingt.
Manten, voorzitter. Dat beteekent. Zij
hebben ooren en zij hooren niet.
Het zelfde raadslid. Als ’f maar blyft
duren; de stad moet toch geen heilige fa
milie worden.
Een raadslid. Wij zitten vastgehamerd
in alles zo'als bet kemp in de voegen van
een schip.
Tuf. tuf. Crénom, lulle pas he?
Manten, voorziler. Hier wordt, niet ge
vloekt en nooit van lullen gesproken. De
zitting is geheven. Elkeen zyn plicht. Ein
de van het eerste bedrijf.
Acta est fabula!
(De toer is gespeeld!)
Reeds wezen wij er op hoe zy, die zich
uitgeven als volgelingen van Christus, in
tegenstelling met zijne ware let ringen de
zijde kiezen der machtige katholieke
grondbezitters en deze de landlieden hel
pen verdrukken.
Niet alleen in ons land gebeuren zulke
dingen altijd en overal zyn ze dezelfde.
Men weet wat aanleiding gegeven heeft
tot de kiezingen, welke op dit oogenblik
in Engeland plaats grijpen de lords, die
schatrijke grondbezitters, hadden wille
keurig en zonder recht eene begrooting
verworpen dewelke eene voor hun zeer
lichte belasting op de grondeigendommen
behelsde; bijgestaan door de tories, welke
daar den rol onzer katholieken sp.-len,
wilden zij die billijke belasting doen ver
vangen door verhoogde inkomrechten,
waarvan het noodzakelijk gevolg eene
pi ijsverhooging der betaaomiddelen moest
zijn, tot groot nateel der min beco de
menschen.
Het liberaal bestuur ontbond de K stoers
de kiesstryd begon.
Welnu, wat gebeurde er? Zy <lie bewe
ren in den naam van Kristus te spreken, te
weten de katholieken en de protestantsche
kerk in Engeland, wierpen zich in den
strijd en kozen... de partij der schatrijke
lords!!
Een ander voorbeeld terwyl de vrij
denkers aller landen en bijvoorbeeld Mon
tesquieu, Voltaire en Condorcet in de
XVIII* eeuw en Schoelcher in de XIX*
tegen de slavernij kampten, beweerden de
katholieken onlangs nog dat dit wraak
roepend onrecht eene go l lelyke instelling
was. Dit leerde nam-Ijjks Uissust, de
beroemde bissehop van M •sux, inde XVII*
eeuw; dit beweerden ook nog Rouvier,
bissehop van den Mans in 1836, pastoor
dikwijls zeer dellkaat, zegl hij, bij naamafroeping
over dergelijke ziken le moeten stemmen en hij
vermeent dus dat de geheime stemming beterts.
De heer Secretaris is ook van advies dat de
Ilaad bij geheime stemming ov r de aanvragen
van verhooging van jaarwedde of soortgelijke
kwesties mag uitspraak doen daar er rechtsge
leerden zijn die deze zaken gelijk stellen met
deze der benoemingen.
He! lid heer De Jaegher verklaart zich geheel
en gansch te houden aan den tektst der gemeen
tewet waarvan bet artikel 66 luidt ah volgt Les
menbres du Conseil potent d haute voix, excep-
té lorsqu’il s'agit de la presentation de candidate,
nominations au.r emplois, revocations ou suspen
sions.
Bij gevolg, zegl hij, stemmen de leden van den
- Baad altoos bij naamafroeping, uitgenomen wan
neer er kwestie is van voorstelling van kandida
ten, van ambtsbenoemingen, afstellingen of op
schoningen. In deze vier gevallen alleen moe
ten de stemmingen in 'l geheim geschieden. Hij
h»eft verschillige werken over deze kweslie ge-
rasgdpleegd en in niet eeu enkel heeft hij iels
ontdekt dat zijne meening kan doen veranderen.
Door hel Schepen College wordt den heer Secre
taris gelast nieuwe opzoekingen te doen.
Het proces verbaal wordt goedgekeuad door
de leden die in de vorige zitting aanwezig waren
tegen één (De Jaegher).
1* Punt. Ontslag can
Dec hie ure
De heer Secretaris geef', lezing van een brief
ter datum van 17" dezer, bij de welke de heer
Dechiêvre den gemeenteraad bericht dat bij ml-
nislrteele brief van 15" dezer hij bemachtigt Is
zijne rechten op pensioen le doen gelden en zijn
ontslag als hulponderwijzer le nemen. Bij de
stemming wordt dit ontslag met eenparige stem
men aangenomen.
2' Pont- Denoeming van zijnen opvolger.
De heer Burgemeester vraagt of de raad van
meening is onmiddellijk tot de kiezing van den
opvolger over le gaan ofwel begeert dat er In het
Staatsblad eene aankondiging geplaatst worde
morgen of overmorgen om dan reeds maandag
aanslaande over le gaan tol de benoeming. Op
a in vraag van het lid heer Vandenabeele, ant
woord de heer Burgemeester dat er reeds éëne
aanvraag is toegekomen. De heer Patlyn zegt
dat er andere kandidaten zijn die op de aanvaar
ding van het ontslag wachten om hunne aan
vraag le doen. Uil de bespreking blijkt dat de
hulponderwijzer Dechiêvre zijne lessen reeds
heeft opgeschorst sedert den 15' dezer alhoewel
hij, ingevolge de wel, ter beschikking van het
gemeentebestuur moet blijven gedurende ééne
maand, le rekenen van het indienen van zijn
-^ontslag.
Het lid Jieer De Jaegher doet opmerken dit he
Schepen College binnen de veertien dagen een
-dienstJoenden onderwijzer moet aandulden en
dat de gemeenteraad hinneo drie maanden den
nieuwen onderwijzer moet benoemen. De heer
schepen Pattyn stelt voor geen dienstdoende
onderwijzer te benoemen en maandag aanstaan
de over te gaan tol de kiezing van den nieuwen
titularis, die in dienst zou treden dinsdag aan
staande den 1" Februari na eene aankondiging
in het Staatsblad dienende voor oproep tot de
kandidaten. Het lid heer De Jaegher is vin mee
ning dat het behoort de zaak zoo niet le verhaas
ten; aan de kandidaten den noodigen tijd te ge
ven om zich aan le bieden en de benoeming te
verdagen lot in Februari en de indiensttreding
van den le benoemen onderwijzer vast te stellen
op ln Maart aansla inde. Inlusschen zou het
Schepen College een plaatsvervanger aanduiden
die de lessen zal geven gedurende de gansche
maand Februari. De meerderheid van den Baad
is ook 'an dit gevoelen en het voorstel De Jaeg-
ber wordt aangenomen met acht stemmen. Het
voorstel Pattyn bekomt enkel twee stemmen
(Dewiele en Pattyn).
Hel lid heer De Jaegher vraagt of da benoe
ming enkel zal platte hebben bij kiezing ofwel
na een wedstrijd te openen lusschen de kandida
ten zooals het nu In vele plaatsen geschiedt Var
schitlige leden antwoorden hem dal zulke mei
noodlg is. daar de diploma t waarvan de kandi
daten drager zijn hunne bekwaamheid bewij
zen ol ten minsten doen vermoeden.
3' Punt. Benoeming van renen weger.
Op verzoek van den heer burgemeester geeft
de Secretaris lezing van een brief van den heer
Hector [lathe die vraagt om door den gemeente
raad als openbare weger aangesteld te worden,
en na zi,ne eedall-gglng als gezworen weger le
kunnen werkzaam zijn. Daar dergelijk vakman
hier wordt gemist en het reeds te voorgevallen
dat men verplicht is geweest een gezworen we
ger uit Oostende of Brugge le doen komen, wordt
de vraag van llathé met algemeene stemmen
aangenomen. Op da vraag van het lid beer De
Jaegher of andere peisonen ook lol dit ambt
zouden kunnen toegelaten worden wordt er
hem geantwoord dat niets belet dat andere per
sonen van de sta l die een tamelijk onderwijs be
zitten en. zooals Bathé, van goed gedrag zqn ook
tot gezworen weger aangenomen worden.
De heer Burgemeester vetklaail de zitting ge
heven om 6 1/2 ure.
Voorzitter Manten pour les datnes.
Tegenwoordig Golfried van Bouillon,
de negen klerikale gemeenteraadsleden,
benevfens eanige heeren geestelijken en
andere jaknikkers.
De Voorzitter. De zitting is open. Het
punt dat wij bespreken moeten is uiterst
gewichtig; ik heb alles te zatnen met on
zen werkzamen en nooit volprezen schrij
ver, die, gij weet het, zich nacht en dag
opoflert voor ons algemeene katholieke
welzyn en niet voor zich zelf en zijne fami
lie zooals die hatelijke liberalen bewe
ren, rijpelijk overwogen. En, vooraleer
tot de bespreking over te gaan, moet ik u
herinneren dat de wereldlijke opperhoof
den der pari ij zich immer deemoedig aan
het geestelijk gezag moeten onderwarpen
en de wijze raadgevingen en onderrichtin
van den kloeken Godfried van Bouillon
moeten volgen. Eerst een gebed voor den
heiligen geest, opdat hij uw brein verlicht
te en u bewijze dat wy het rechte eind
vasthebben om op den ingeslagen weg
t oort te gaan
Allen prevelen, sommigen tegen hunne
goesting, een schietgebed en roepen dan
allen gclgk Voor God en Vaderland.
Manten, voorzitter. Vooraleer het woord
te verkenen aan Godfried van Bouillon
moet ik u nog zeggen dat er kwestie is van
de benoeming van een nieuwen onderwij
zer.
De welsprekende redenaar Ah, ik heb
een kandidaat.
Manten. Ja maar ’t is niet van ik of
van gij of van hij, ‘t woord is aan Godfri <1
van Bouillon.
Godfried tan Bouillon Gij weet dat ik
dank aan mijn vernuft, aan mijn verstan
dig en wijs bestuur, aan mijne gelukkige
combinatiën, aan mijn wijsbedachte beve-
kende hem snikken I het onleerend gebet n
En bulten viel oog altijd de stofregen, en
weende om het verbrijzel le levensgeluk van Iwes
brave menschen.
Nooit was Lolje zoo uitgelaten vroolijk ge
weest als In den jongslen tijd. Zij huppelde meer
dan zij ging en zong dt heerlijkste Franse e
romancen dooreen met de godsdienstige liederen
die haar uit de kostschool waren b'jgeblevtn.
Maar ach! dit alles wss slechts zoo in de
tegenwoordigheid hairs vaders. Zoudra ze alieeo
was, zat ze te peinzen en le weenen Date gewo
ne bezigheden nam ze niet meer zoo lustig ter
hand eene laag stof bedekte bel porselein in den
winkel, en in de bokaal snakten de goudvlschjes
naar versch water.
Allengskeos kwam haar gemoed In opstand
legen de gehuichelde luchthartigheid, die ze
tegenover haren vader toonde. Ze werd stil en
afgetrokken; de rozengloed barer wangen ver
dween ’t elen smaakte haar niet meer, haar dit bewijs barer liefde weigeren'?... Ha, wie duf ft
e'aap was onrustig en werd door akelige droomen beweren dat hij baar verliet?.,, Npen, hij moést
gestoord heen; wel niet voor lang, maar toch a dat
VI
Heden avond lied stellig. had de
pasteibakker'beloofd sis ik maar weer durven
zal?
Nooit was hij bijzonder stout geweest om van
liefde te spreken. van zijne Helde - tegen
over. vrouwen Maar nu gold bet Immers de Hef.
de vat! zijnen neef, en dl: legrno e J, us, zijnen
boezemvrienJ.
Met zwijgen gaan de zaktn
verder, bad hij gedacht, en
de slotsom gekomen
Heden avónd heel slelHg i
Tien minuten voor zijn gewonen lijd zal hij
in t Duifken, en wachtte, met de pijp In den
mond en het oog naar de deur, op de komst van
mond en hel oog
zijnen oveibuur.
De eene bezoeker na den andere kwam, maar
Lolje# vader niet.
Dat was in lange jiren niet gebeerd
juist heden avon 1