■STER1LETI
GRÉS DE NIEUPORT
Rechterlijke kronijk
RECHTBANK VAN VEURNE.
KI NIEUw"h!
Naamlooze Vennootschap
Ze zijn voor de boeren
Land- en Tuinbouw
Nieuw H
vO«rb«hO0dn-.idd.: vcorb.la o geslachten H
Hoogwater te Nieuport
’s morg.
Burgerstand van Nieuport
GEBOORTEN.
In de Kamer
Het Nehonlilehat.
6
8
870,711
bonden, valt van zelve; da boer trekt geen
voordeel uit deze gelden zoo min als uit
de bonden die geeneu boer voor leidsman
hebben, maar die ouder den dwang staan
van personen, die deze inrichtingen be
nuttigen om kiespropagamla te maken en
om de Klerikale partij aan 't roer te hon
den.
Geryl Engel, werkman te Oostdu in kerke voor
waardelijk 1 maand voor aanslag tegen de eer
baarheid.
Riviere Henri en Tackoen Alfons. werklieden
te Dixmude, elk 15 en 26 tr. voor diefte, de twee
de voorwaardelijk.
Thery Theofiel, timmerman te Nieuport, 15 d.
en 26 fr. en 15 fr., voor slagen en beleedlgingen.
Laebens Louis, leurder te Ruddervoorde en
14
15
s avonds
1,38
2,23
3,06
3,51
4,36
5,28
6,38
in 1902
15,708
117,592
124,585
124,185
•120,113
113,161
98,313
67,626
37,383
8,499
in 1905
13,785
126,115
132,908
132,260
127,351
118,987
102,308
69,937
38,409
8,601
De heer Buyl heeft aangetoond en zon
der dat zyn gezegden zijn weerlegd ge
worden, dat duizenden en duizenden fran
ken aan eenen enkelen persoon werden
verleend voor het onderhoud van deze in
stellingen. Heeft een enkele boer het min
ste sommeken van deze toelage ontvan
gen? Heefteen enkele boer de waren, die
hij van de boerenbonden moet koopen,
kosteloos gekregen? Zijn deze waren beter
of beterkoop dan bij de kleinhandelaars,
zijne geburen?
Neen, pastoorsbladen, uwe bewering
als zouden de klerikalen de vrienden der
boeren zijn, doordien de regeering ryke
subsidiën heeft verleend aan de pastoors-
V “Sanitas” E
I Om.iii» sei». newona «aagggtaadiniddtlu
GmHuftrerrdel^—bti vfr-«rtl- M
I kei» Dut a.iceaiachtsn i»
verzonden met ÈT-
1 Staal MMTAS 1 f fr. voor Mannen. I
2 >- voor Vrouwen
door '3AHêTr.R}A, 7'0, Arnpachlaan M
-I h k u -
dwMAA NDRTONn. N wonderbare uitvul tfKjf
-aa,t <le ko ..- .a,: tulicAUacen flK
Gekeimbo'. ig. HETAulNG NA DE GENEZING
0 70,Si 357.1RIA, A3 SPACHLAAN. 70
BELGIE
De veropenbaringen, door den heer Buyl
gedaan vallen natuurlijk niet in den
smaak der klerikale kopstukken, die bij de
toekomende kiezingen zullen moeten ver
antwoorden over de plundering der open
bare kassen ten voordeele van allerlei kle
rikaal kieswerk. Ook hebben de katholieke
volksvertegenwoordigers door bedreigin
gen en scheldwoorden den indruk der ver-
openbaring van M. Buyl zoeken te ver
nietigen.
Maar zulks heelt juits een tegenover
gesteld uitwerksel gehad van hetgene men
zich inbeelde, want het gansche land is
wakker geschud en wacht naar het oogen-
blik om zijne wederwraak te doen gevoe
len.
’t Is niet voldoende het land tot over de
ooron in de schuld te steken om alzoo aan
’t roer te blijven, de natie vraagt wat gij,
klerikalen, hebt gedaan met onze zuurge
wonnen centen en gij durft den spot drij
ven met het volk en gy wijst op de talrij
ke geldverbrassiogen, die gij pleegdet om
uw schip dat dreigt te vergaan, boven wa
ter te houden.
Maar juist door uwe verregaande stout
moedigheid, hebt gij een wapen gebruikt
dat tegen u zal keeren, uwe jezuietachti-
ge kuiperyen zijn onthuld en het uur dor
rechtvaardige straf nadert met rasse schre
den. Gij zyt gewogen, maar te licht be
vonden i-n uw vonnis is geveld Gij moet,
gelijk destijds een groofe katholieke ftnan
tieman zegde, door de geldverkwistingen
vallen.
Buiten dit alles, zijn gezegde vereeni-
gingen alleen ingericht om de deelgenoten
op te leiden tot echte slaven van het kleri-
kalismus, of ou» er kiesvee van te maken.
De gelden, welke deze werken, door de
voorspraak en den invloed dergeestelyken
katholieke volksvertegenwoordigers en se
natoren ontvangen uit d s gemeente-, pro
vince- en staatskassen, dienen om het
klerikaal kieswerk, de klerikale propa
ganda en de klerikale gazetten te onder
steunen.
Zoo bestaan er klerikale dagbladen, die
tot groote sommen opstryktn uit de kas
van eenen gesubsidieerden boerenbond.
Het getal der bonden is tegenwoordig zeer
groot; men telt er by duizenden, en wan
neer al deze vet ondersteunde bonden
(allen onder de leiding staande van geeste
lijke herders) in dezelfde evenredigheid
bun aandeel in de klerikale propaganda
botalen, kan men zeer goed begrijpen hoe
het mogelyk is dat zoovele honderd dui
zend pastoorsbladen kosteloos in alle hui
zen, in de stad en op den buiten, kunnen
uitgedeeld worden.
Ziedaar boeren, waar uwe centen naar
toe gaan. Het gouvernement, zeggen de
klerikale schrij velaars van ons arrondisse
ment, schenkt millioenen, onder voor
wendsel u te bevoordeeligen, en dit geld,
dat u eigenlijk toehoort, dient voor niets
dan om u den prang op den neus te zetten
en als vee te laten leiden.
TE NIEUPORT
De klerikalen noemen zich zelf de vrien
den der boeren, en weet ge waarom? Om
dat zy overgroote toelagen hebben ver
leend aan de actionnairs der boerenbonden
en samenwerkende maatschappijen, die
wel is waar, deze heeren groote winsten
hebben opgeleverd, maar waarvan de boer
geen rooien duit heeft opgetrokken.
01 hadde dit potje gedekt gebleven,
hadde de heer Buyl niet met officieele cij
fers bewezen dat deze toelagen, waarop
de klerikalen zoo bluften, enkel moeten
dienen om kiespropaganda ten voordeele
van den klerikalen winkel temaken, dan
zouden de grootsprekers zoozeer niet ge
pocht hebben op hunne liefde voor de boe
ren.
Wij willen thans niet spreken van het
nadeel Gat gezegde vereenigingeo, die
dooi' de regeering worden gesteund met
talrijke subsidiën, aan den kleinhandel
berokkenen, wij zullen niet gewagen van
de ontelbare neringdoeners, die door deze
instellingen met totalen ondergang wor
den bedreigd en die hunne broodwinning
moeten verliezen; wij zullen ook niet te
rugkomen op de wyze waarop de boeren,
’t zij gewillig, ’t zy met dwang, onder de
legervaan dezer neringdoodende strijders
worden ingelijfd; neen, deze punten heb
ben wy meer dan eens voor de oogen on
zer lezers blootgelegd, en velen onzer
stadsgenooten ondervinden maar al te wel
welke schade hun deze samenwerkende
vereenigiogen berokkenen.
sideerde scholen van ’t hoofdschoolgebied
Gentdie leveren maar 13,60 kinderen
die volledige lagere studiën deden, tegen
16,24 sukkels die niet eens vierjaar op
school bleven, en 70,16 die 4 leerjaren
doorwerkten.
In een volgend nummer spreken wij
van de ongeleenden in Belgie.
13 Maart
s
ii
De kleur der meststoffen.
Sedert het gebruik der scheikundige meststof
fen algemeen is geworden hecht de landbouwer
minder belang dan vroeger aan hun uitwendig
voorkomen. Vroeger moesten de fabrikanten van
fosfaten deze in verschilliga tinten kleuren, vol
gens de streek waarheen zij moesten gezonden
worden. In sommige streken moest zelfs het
veevoeder gekleurd worden lijnkoeken werden
groen om aan koolzaadkoeken te gelijken. Kool-
zaadkoeken werden bruin gekleurd om lijnkoe
ken te verbeelden.
Gebruik makende van de gewoonte, die vele
landbouwers hadden van de hoedanigheid der
mesten te schatten naar hun uitwendig voorko
men, vermengden oneerlijke’fabrlkanten natuur
lijke fosfaten met slof van steenkolen, ten einde
ze voor staalslakken te doen doorgaan.
Verstandige landbouwers laten zich door de
kleur der meststof niet geleiden, zij steunen zich
alleen op de scheikundige samenstelling. Alle
meststoffen kunnen, zonder vervalscht te zijn of
zonder kunstmatig gekleurd te zijn, de eene of
de andere tint aanbieden.
Arnmoniaksulfaat,’ b. v. de stikslofmest die
meer en meer in voege, komt voor het bemesten
van wintergranen en Lenlezaaiïngen, kan heel
verschillend gekleurd zijn. Hel eene is wit, het
andere grijs, een derde is blauw, een vierde
bruin, een ander nog is zwartachlig. Welk is nu
het beste? Alle zijn even goed. Elk zuiver ammo-
nlaksulfaat, hoe hel ook gekleurd zij, bevat van
20,20 tot 20,50 stikstof en meer, T zij 1/4 meer
stikstof dan het soda-nitraat. Dat de landbouwers
dus geeue de minste acht geven op de kleur van
het arnmoniaksulfaat.
Deze hangt af van zekere kleine hoeveelheden
vreemde stoffen, zooals ijver b. v. die zich in het
zwavelzuur bevinden, dat tot het vervaardigen
van arnmoniaksulfaat gebruikt wordt. Hel gehalte
stikstof alleen verdient de aandacht der landbou
wers zoo is het ook met de andere meststoffen.
Hunne samenstelling alleen dient in aanmerking
genomen te worden.
Pui velde Ernest leurder te Brussel, de eerste 4 j.
en 26 fr.; 106 fr. en 212 fr.; de tweede 4 maanden
en 26 fr. voor aftroggelarijen en verkoop van
geneesmiddelen.
Logie Julies en Bamelis Elias, werklieden te
Westvleteren, de eerste 15 dagen en 300 tr. en
8 dagen en 26 fr.; de tweede 15 dagen en 300 tr.
en 100 fr. voor jachtdelikt en bedreigingen, bei
den voorwaardelijk.
Lafere Pieter, werkman te Oostduinkerke voor-
waardelijk, 2 maal 100 fr. voor jachtdelikt.
Vanhoutte Fiorimond, werkmam, Adinkerke
16 dagen voor jachtdelikt.
Lydke Emiel, visscherte CoxyJe, voorwaarde
lijk 100 fr. voor jachtdelikt.
Clarys August, metser te Adinkerke, 2 maal
100 fr. voor jachtdelikt.
Vynck Pieter, Geeraert Henri, T’Jaeckx Antoon
en Vynck René visschers, Nieuport de 3 eerste
elk 52 fr. den 4. 75 fr. voor vischvangstdelikt.
Devolder Marcel, metsersdiener te Nieuport,
voorwaardelijk J maand en 26 fr. en 8 dagen en
26 fr. voor dieftenj
Deles Emma, dienstmeid te Middelkerke voor
waardelijk, 8 dagen en 26 fr. voor slagen.
Prudent Verslype, werkman te Pervyse en
Richard Muyssea, werkman, Schoore, 75 fr. en
15 fr.; de tweede voorwaardelijk 30 Ir. voor sla
gen en dronkenschap.
Pauwels Alfons. werkman te Houtheml maand
en 26 fr. voor diefte.
Bouten Julien, slachtersgast te Rousbrugge,
2 maanden en 26 fr. voor diefte.
Ryon Romain, werkman te Stavele, voorw.
1 maand en 26 fr. en 15 fr. voor slagen en dron
kenschap.
Detrez Pieter, werkman te Merckem, 2 maan
den en 26 tr. voor bedreigingen
Engelleen Rochus, metser Oostduinkerke, 100
fr. voor jachtdelikt.
Vanbeveren Edouard werkman, en Verleye
Pieter, schoenmaker te Wuplen, voorwaardelijk
elk 8 dagen en 26 fr. de eerste nog 15 fr. voor
diefte.
Dit be«h«a:u:'^ f-i ia f-..i BB
fitillullrnrdi mSbb ri;i jg BiilBtn trilt trits B
.«waden as aar.:..,.* O 30 i '..«.li-rell doer B»
■narratti*. g?
De Heeren aandeelhouders worden verzocht
de algemeene vergadering bij te wonen, welke
zal plaats hebben in den zetel der maatschappij,
den 9 April 1910, om 14 ure.
DAGORDE
1° Verslagen van den beheerraad en van den
kornniissaris.]
2“ Goedkeuring der balansrekening op 31 De
cember 1909.
3“ Benoemingen volgens de standregelen.
827,165
Wat is de graad van ontwikkeling bij de
leerlingen die de lagere school verlaten?
Hier weer antwoorden wij op met offi-
cieele cijfers.
In ’t schooljaar 1904-1905 verlieten
118,707 leerlingen voor goed de school,
zonder nog een ander onderwijsgesticht te
volgen.
Daaronder waren er 29,239, d. i. 24,63
die niet eens het vierde leerjaar hadden
gevolgd, ’t is te zeggen daar eene vol
ledige school zes leerjaren telt die nog
maar op zeer onvolmaakte wijze konden
lezen, schrijven en rekenen.
63,389 kinderen, d. i. 53,40 hadden,
wy zeggen niet het programma van het
vierde leerjaar doorgewerkt, maar in het
vierde leerjaar gezeten. Wantin scholen
met overbevolkte klassen gebeurt het dat
sommige leerlingen in de middelste klas
sen moeten gaan... zitten, zonder daarom
profijt te trekken uit de lessen.
En slechts 26,079, d. i. 21,97 7. hadien
volledige lagere studiën gedaan, *t i. t. z.
waren tot in ’t zesde leerjaar geraakt.
Dus op honderd kinderen zyn er nauwe
lijks 22 in de gelegenheid de hoogste klasse
eener lagere school te volgen.
Voor de officieele scholen is de verhou
ding van kinderen, die het volledig leer
programma hebben bestudeerd, het gun
stigst ze is 23,99 ze is 42,58 in het
schoolkanton Luik, ze is maar 14,84 7. in
het schoolkanton Aalst, waar er voor de
kinderen zooveel plaats te weinig is.
De gemiddelde verhouding voor de on
dersteunde scholen is 18,34 Heel ach
teraan iu die reeks komen de vrye gesub-
1,16
2,-
2,45
3,28
4,13
5,-
ö,-
Maart Debruyne Elvira Coleta Ludovica, doch
ter van Tbeophie! en Emma Tratsaert.
Debruyne Joanna Martha Coleta, dochter
van Theophiel en Emma Tralsaert.
Sedert 1 Januari 1910 25 geboorten.
STERFGEVALLEN.
7 Maart Dierickx Leopold Frans, oud 27 j. 3 m.
en 2 d. zoon van Benedikt en Ida Clotil-
dis Verleye en echtgenoot van Amelia
Dalle.
Jaeckx Robert Leon, oud 3 m. en 2 d.
zoon van Arthur en Ludovica Stoul.
Sedert i Januari 1910 10 sterfgevallen.
rPp Irnnn Twee driewielka**ren
X x> üUUp dienstig voor landbouwers en
voermans. Z!ch te bevragen Oostendestraat 9 te
Nieuport.
Volgens de verklaring gedaan door den
heer Descamps is het lager onderwijs in
Belgie opperbest ingericht. Op 1,160,000
kinderen van 6 tot 14 jaar oud zouden er
maar46,000 zijn die niet uaarschool gaan.
Wy vreezen dat wij niet veel geloof mo
gen hechten aan die officieele cijfers, op
gemaakt in de ministerieele bureelen door
een troep klerikale penneknechten. Vol
gens ons zijn er meer dan 100,000 kinde
ren in schoolouderdom welke niet naar
school gaan.
Wij zouden ons echter zeer gelukkig
achten indien dit getal veel geringer
mocht zijn.
Wy willen evenwel den heer Minister
doen opmerken dat het niet voldoende is
naar school te gaan om van de vruchten
van het onderwijs te genieten, uien moet
de school regelmatig bywouen.
Laat ons onderzoeken of dit regelmatig
schoolbezoek iu Belgie bestaat.
Hoeveel dagen per jaar gaan de leerlin
gen gemiddeld naar school?
In 1901 02 was 't antwoord 191 1/2 da
gen op 247 dagen waarop de school open
was geweest; dat is dus 77 1/2 dagen op
honderd; en dan moet men nog bedenken
dat de dag, waarop er wekelyks een na
middag verlof wordt toegestaan, in de
officieele statistieken voor een heelen dag
wordt gerekend.
In het schooljaar 1904 05 waren de cij
fers 195 dagen bijwoning op 246; dat is
iets meer dan 79 dagen op honderd.
En hoeveel jaren gaan de kinders naar
school
Hieronder vindt vindt ge hoeveel leer
lingen, gerangschikt volgens ouderdom er
den 31 December van ’t jaar 1900 en van
’tjaar 1905 in ai de lagere scholen van
het land waren. Ge zult dadelyk bemerken
in welke verhouding de getallen vermin
deren, te beginnen met het tiende levens
jaar, ja, zelfs vroeger.
Kinderen
jonger dan 6 jaar
van 6 tot 7
7— 8
8— 9
9— 10
10— 11
11 12
12— 13
13- 14
ouder dan 14
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 16
Donderdag 17
Vrijdag 18
Zaterdag 19