I
I
lig
w
il -itf
I
0F 5?
Voor Waarheid en Vrede!
■DsiM
Voor Vrijheid en Recht!
t'*-
Eerste Jaargang
Zaterdag 16 April 1910
nl
4
I
I
Wetgevende Kiezingeu van 22 Hei 1910
Werkelijke Kandidaten.
Adalf Buyl
uittredend volksvertegenwoordiger
Désiré Serruys
ingenieur, bijgevoegd senator
Karei Barbier
Joseph Vanderheyde
advokaat bij ’t Beroepshof te Brussel.
Plaatsvervangende Kandidaten.
Willy Van Sieleghem
advokaat te Dixmnde, uittredend plaats
vervangend volksvertegenwoordiger
Achille De Cock
schepen der stad Oostende.
René van Imschoot
advokaat, gemeenteraadslid te Ghistel.
Auguste Lesafire
advokaat-pleitbezorger te Veurne.
Eigenbelang en komedie
De klerikale knevelaars
Het liijbelche verhaal der Schepping
en liet katholiek onderwijs
ft- --
«i :lL Lj
- .t r_
N° 29
OSg d«||u|i
I
j.ll
.3^
■M'
I
i
ËS*
DRUKKER
JOSEPH HA-ICCK
Statiestraat, Oudenaarde
dan toen zij minister werden?
HEEREN KIEZERS,
Het is aan u een einde te stellen aan
een toestand die niet langer duren mag.
Het is aan u te zorgen dat uwe zuurge
wonnen centen die gij als belastingen
moet betalen,niet langer verspild worden.
Het is aan u te zorgen dat het klerikale
rejthru van eigani'elang en in-tere’t van
politieke vriendjes een einde neme. Het is
aan u te zorgen voor uwe persoonlijze be
langen, voor uwe eigene interesten. En
dat kunt gij met op 22 Mei aanstaande in
ons arrondissement uwe stem te verlee-
nen aan de vrijzinnige kandidaten met de
lïeereo Buyl en Serruys aan het hoofd!
Op 22 Mei moet Belgie van die plaag
voor goed verlost worden.
VERKOOPER
Pieter Vereiraele, zoon
Valkestraat, Nieuport
geneesheer’te Veurne.
het eigenbelang aangetroflen. Ook onder
de klerikale leiders zeil bestaat huichelarij
en tweedracht, voortgesproten uit eigen
belang.
Hebt gij al eens onderzocht, heeren kie
zers, wat er van sommige oud klerikale
representanten is geworden? Weet gij wel
dat zij talrjjk, zeer talrijk zijn, die vroege
re klerikale representanten, die ïioh uit
het politieke leven terugtrokken, om zich
ergens in een vet betaald postje te laten
moffelen, waar zij jaarwedden van 20 tot
100 duizend frank trekken? Wat anders
dan eigenbelang is het dat hen aldus doet
handelen?
Zien wij niet dat, telkens eene kiezing
nadert.de klerikale regeeringzich beijvert
om hare creaturen, hare propagandisten
ergens als bestuurder of beheerder een vet
betaald postje aan de hand te doen?
Zien wij niet dat klerikale representan
ten zich hiervoor als kamerlid terug trek
ken, om aldus de belooning van hun poli
tiek streven te ontvangen, uit vrees dat
de klerikale regeering zou omvergewor-
pen worden?
En wanneer men dan overweegt dat die
zelfde mannen in hun politiek leven zich
uitgeven, als zouden zij zich opofferen om
de klerikale partij te verdedigen, hebben
wjj dan het volle recht niette zeggen, dat
in die klerikale partij sedert jaren en jaren
eene ellendige kieskomedie wordt gespeeld
enkel en alleen uit persoonlijk voordeel?
Men zegthet is gemakkelyk riemen
snijden uit andermans leer maar waar-
lyk de klerikalen hebben er een handje
van.
Het volk zegt dikwijls die hebben
hunne schaapjes op ’t drooge en het volk
heeft gelijk, de bewijzen ontbreken niet.
De klerikale partij, nle* 'lare ontelbare
politieke instellingen, hare ontelbare op
slorpende kloosters, heeft zich ten laste
van werkman en neringdoener, van land
bouwer en burger weten vet te mesten.
Zij heeft door hare drukkende belastingen
den geringen man het laatste zweet uitge
perst en niettemin in de staatskas een put
gedolven, waarvan den inhoud in hare
middens is terecht gekomen.
En hier stellen wij eene vraag? Hebt gij
ooit hooren zeggen dat representanten en
ministers van het vroegere liberale mi
nisterie hunne schaapjes op ’t drooge had
den? Waren wijlen Roger, Bara, Van
Humbeeck, om er maar eenige te noemen,
niet armer toen zij als minister aftraden
In ons artikel van verleden week heb
ben wij aangetoond hoe ten huidige dage
de priesters zich hals over kop in de poli
tiek werpen, in plaats van zich enkel
bezig te houden met de ware leer van
broederliefde te prediken. Wy hebben be
wezen dat zij de klerikale kandidaten en
’t klerikale ministerie slechts verdedigen
omdat zy er het grootste belang by heb
ben, omdat hun nooit gevulden geldzak
op het spel staat.
Hierby willen wy nog voegen dat alle
klerikale representanten en klerikale kan
didaten zulke goede godvruchtige katho
lieken niet zijn als sommige lichtgeloovige
kiezers het wel meenen. Het is een gekend
en vastgesteld feit dat menig klerikaal
kamerlid dikwijls vergeet den zondag ter
kerk te gaan; dat menigeen liever vleesch
dan visch den vrydag eet; dat menigeen
rond Paaschen naar den vreemde trekt en
zoo voorts. En niettemin verdedigen de
hedendaagsche priesters zulke kandidaten
omdat zy weten aldus van de niet te recht
vaardigen gunsten der klerikale regeering
te genieten. Wat geeft het hun of die kle
rikalen ware katholieken zijn, als zij er
maar hun belang in vinden. Huichelarij
en klerikale komedie! Zij zegenen de kle
rikale kandidaten, maar zegenen zich
zei ven eerst!
Doch niet alleen in hunne rangen wordt
PRIJS PER NUMMER
S centiemen
Een en twintig millioen franks! Dat is,
zegt de Documentation anticléricale
de som der toelagen door onze klerikale
regeering, van 1884 tot einde 1909, aan
de kerkfabrieken toegestaan.
Men moet bij deze cyfers het bedrag
voegen der toelagen vergund, in ’t alge
meen met weerzin, door de provinciën en
de gemeenten.
En, natuurlijk, is dat maar een tame
lijk gering deel van ’t schoon geld dat do
belgische lastenbetaler jaarlijks voor de
klerikalerij stort.
’t Is een oprecht wonder dat een land,
met zulke knevelaars gekweld, nog niets
ernstigs beproefd heett om er zich van te
ontdoen.
In de lagere scholen steunt het godsdienstig
onderwijs nog gansch op het bijbelsche verhaal
der schepping. Men leert daar aan de klnderkens
die het bij gemis aan kennis en oordeel wel
moeten gelooven, dat God de wereld schiep in
zes dagen waarvan, vijf voor onzen onbeduiden
den aardbol alleen; men zegt hun niet dat vele
meenen dat men door die dagen tijdstippen moet
verstaan; men beweert er dat zon en maan
den vierden dag geschapen wierden, terwijl er
dan al bloemen en planten op aarde waren en
het licht ook al bestond; dat de mensch 4963
jaar voor J. C geschapen wierd uil het slijk der
aarde en Eva uit eene rib van Adam; men spreekt
van de slang die door woorden de eerste vrouw
in verzoeking brengt en haar de verboden vrucht
doet eten; men leert or dat de zondvloed geheel
Annoncenprys 0,15 ft*, per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregeL Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en tnededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver o.idertee^üd ryt onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
ABONNEMENT
S,eo frank per jaar
op voorhand betaalbaar
de aarde bedekte, enz.
Daar zou nu niet veel meer kwaad in bestaan
dan in het vertellen van andere sprookjes Indien
dit alles, alhoewel in strijd met de wetenschap en
de gezonde rede, aan de kinderkeos niet wierd
opgediscbt als onomstootbare waarheden, welke
men op eeuwige straffen moet gelooven en indien
men hun alzoo geene valscha gedachten gaf over
de plaats van den mensch in de natuur, degene
van onzen aardbol onder de hemellichamen» den
ouderdom der wereld, enz. waarom, ten anJêré,
moet men de kinderen van het volk bedriegen
met hun wijs te maken wat de geleerde katholie
ken niet meer gelooven en wat men aan meer
ontwikkelden niet meer durft opdisschen?
Omdat de meesten dit alles dan zullen blijven
gelooven en alzoo hun leven lang da slaven der
zwartrokken op politiek gebied blijven zullen.
Daarom ook moet men en tracht men ze zoo
dom mogelijk te houden in zake van algemeene
wetenschappen.
Stellen wij nu, tegenover dit stelsel hetgene
men in de katholieke hoegescholen aan de stu
denten leert
Daar volgt men, alhoewel soms wat aarzelend,
den vooruitgang der hedendaagsche wetenschap
men leert daar niet meer dat de zondvloed alge
meen was; men schrijft er, aan de aarde en aan
den mensch, eenen veel hoogeren ouderdom toe
dan de bijbelsche tijdrekening het doet; men
neemt er het grondbeginsel van de afstammings
leer aan en dus hel voortspruiten van den mensch
uit dierlijke voorouders.
Maar, om te beletten dat dit wetenschappelijk
onderwijs schadelijk aan het geloof worde, gelas
ten zich de apologistische voordrachtgevers aan
de studenten ts doen gelooven.
1) dal men het recht niet heeft te beweren dat
de door god ingegeven schrijver van het boek der
scheppingons eene wetenschappelijke uitlegging
van den oorsprong van mensch e.i aarde heeft
willen geven.
2) dat. moest men bewijzen dat do mensch uit
eenen Pithecanthropus voortspruit, het voor de
geloovjgen genoeg zou wezen te zeggen dat God
aan deze ontwikkeling van den eersten uit den
laatsten niet vreemd gebleven is.
3) dat de zondvloed een vulkanisch dilivlum
is geweest van de mindere of meérdere uitbrei
ding, welke zekere plichtigen strafte. In dezelfde
voordrachten houdt men nog dé waarheid van
den val van het oorspronkelijke menschenpaar
vol; maar, zegt men. door de j-lting moet men
den boo’ ?n. verslaan, door de wuorden der slang
de inwei. lige verzoeking, en zoo meer
Voor de studenten, wien men niet meer kan
doen gel oven wat m^n wil; heeft men dus een
schier modernistisch onderwijs, door hetwelx
men hunnengodsdienst met de wetenschap tracht
te doen simengaan; een ond ‘t wijs dat men b-jna
keltersch zou mogen noemen, want het strijdt
met de lo tring der kerk over de goddelijke inge
ving der H. Schriftuur in al hare deden, hetgeen
allé mugelijke dwaling uitsluit (zie de encycliek
s Pro4dentlsslmus van Paus Leu XIII). Dit
onderwijs is slechts mogelijk omdat Rome vóór
zie Dg zwijgt en zich wel wacht zich daartegen
te verzetten zooals de logiek zou vereischen dat
KNIEUPORTenKANTON
WEEK-B.BA.S
