r -T
--1
K
©r#'
dp
JW
L
ft-.
$Hg
jfe
Voor aar heid en Vrede!
sw- r
Poor Vrijheid en Recht!
Zaterdag 6 Mei 1910
4.
Öl
-s
kó-M
N° 32
Recht-Plicht Verplicht
Sokj A
ff-/
Wdgmade Kiezingen van 22 Hei l!IIO
Adolf Buyl
uittredend volksvertegenwoordiger
Désiré Serruys
ingenieur, bijgovoegd senator
Karei Barbier
geneesheer te VeuFBe,
Joseph Vanderheyde
advokaat bij ’t Beroepshof te Brussel.
Plaatsvervangende Kandidaten.
Willy Van Sieleghem
advokaat te Dixmude, uittredend plaats
vervangend volksvertegenwoordiger
Achille Be Cock
schepen der stad Oostende.
René van Inischoot
advokaat, gemeenteraadslid te Ghistel.
Auguste Lesaflre
advokaat-pleitbezorger te Veurne.
Th?
Een beetje rekenkunde
Het werkmanspensioen
Eerste Jaargang
OR
I
*t4s*
r
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver onderteekend
“yA',
fa W
Sr
MtóM®fSSB8St2:A-;i:\'\‘4C.».' jfêdüiSKBIÏülEHnM
Zift»;
i?-
-*■■—-ó2... r- --- -x.f. -..-a
PRIJS PER NUMMER
5 centiemen
Wanneer .de priesters openlijk politiek
voeren en andersdenkenden bekampen en
dit hun verweten wordt, dan verdedigen
zij zich met te zeggen dat zy, burgers
zynde, dit recht bezitten. Niemand ont
kent hun inderdaad dit recht, maar het
belet niet dat zulkdanige priesters, door
die personen, welke zij bekampen, bespot
ten en beschimpen, niet meer geacht en
eerbiedigt! worden en dat hunne handel
wijze er oneindig veel toe bijdraagt om het
geloof en de kerk te verzwakken. Wanneer
de godsdienst enkel zou mogen wezen de
leer van liefde tot den evenmenseb, van
vrede tusschen de menschen, en men inte
gendeel door de apostelen dier leer haat
en nijd, twist en tweedracht ziet zaaien
uit politiek belang, dan is het inderdaad
gemakkelijk te begrijpen dat zij de oor
zaak zyn der verkwijning van den gods
dienst.
Zy beweren ook dat liet voor hen een
plicht is politiek te voeren. Ons dunkens
is plicht het juiste woord niet. Het zou
moeten zyn verplicht. En inderdaad,
overal wordt bestatigd dat de priesters,
die zich hals over kop in de politiek wer
pen, die het volk durven dwingen, die van
op den preekstoel de liberalen durven be
schimpen, die nooit anders dan politiek
spreken, die het meest politiek schrijven,
kortom de grootste haantjes vooruit der
ABONNEMENT
IZ.GO franlt per jaar
op voorband betaalbaar
DRUKKER VERKOOPER
JOSWPH KT A-Eèds: PicKer Verstraete, zoon
Statiestraat, Oudenaarde Valkestraat, Nieuport
ynnr hpr Wpflbhlna Mtoiimhnl »vt ji i
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.'
De kokscholen bijna in alle kloosters
ingericht, hebben in 1908 eene gozament
lijke ondersteuning van Jen Staat ontvan
gen van 100.088 franken. De kok-
school alhier ingericht bij de Armo Klaren
kreeg daarvan 133 franken! Die schamele
nonnetjes!!
klerikale pari ij, er ook alleen toekomen
eene pastory te bemachtigen, avancemeut
te krijgen zooals men zegt.
De priesters, die zich niet metpo litiek
bemoeien, worden door pastoors, deken
en bisschop als niet verdienstelijk be
schouwd en blyven soms lange jaren er
gens kapellaan zonder eene meer winst-
gevendebetrekkingte mogen verwachten.
Dit is meer dan eens bewezen gewor
den, getuije Guido Gezelle, den verdien
stelijken vlaamschen dichter, dat edele
figuur. Zijne vrije uren besteedde hij niet
aan politiek, maar aan de letterkunde,
aan de dichtkunst, die bij uit ganscher
harte minde.
Een man als hy, begaafd met zulk be-
wonderingswaardig talent, met zulke ede
le gedachten, werd in zijn leven miskend
en vernederd. Nooit werd de grijse dichter
tot pastoor benoemd en waarom? Enkel en
alleen om lat hij weigerde de dichtkunst
vaarwel te zeggen en mee te doen aan
politiek. Aan de VERPLICHTING die hem
werd opgelegd POLITIEKE PRIESTER
te wezen, weigerde hij zich te onderwer
pen en daarom werd hij in zyn leven mis
kend en vernederd.
Is het dan te verwonderen dat onze he-
dendaagsche priesters overal en in alles
politiek maken? Is het dan te verwonderen
dat zij van boerenbonden, veebonden,
geitenbonden deelmaken om den landbou
wer in hunne macht te hebben? Is het dan
niet gemakkelijk te begrijpen dat hunne
tusschenkomst in die stoffelijke wereidsche
zaken niet geschiedt met het doel iemand
te bevoordeeligen, maar wel en alleen om
over allen te kunnen heerschen? om poli-
tieken dwang te kunnen uitoefenen’
HEEREN KIEZERS,
Vindt gij niet dat het hnog tijd is dat de
inmenging der politieke geestelijkheid een
einde neme?
Vindt gij niet dat het meer dan tijd is
vrije mannen te worden zooals weleer? te
mogen en te kunnen handelen naar goed
dunken?
Welnu dan, op 22 Mei aanstaande een
drachtig gestemd voor de lijst van de
volksvrienden Buyl en Serruys!
Dus, liberale vrienden, met moed
krachtdadig gewerkt. Westvlaanderen zal
met 22 Mei machtig helpen tot den val van
het ongeluksbestuur der klerikalen.
De annoncen, artikelen
--Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht Van opname is
Werkelijke Kandidaten.
Het getal vrijwilligers in ’t leger groeit
aan op eene verbazende wijze.
Gedurende den 4" trimester 1908 waren
er 582, in den 1" trimester 1909 649, in
den 4" trimester 1909 664 en in den 1” tri
mester 191C t».5S.
Zulks is te danken aan de rechtvaardige
miliciewet door de liberalen tegen den wil
der klerikale meerderheid op voet ge
bracht.
Het Nieuwsblad van 30 April laats
teden beoordeelt den kiestoestand in de
verschillige arrondissementen onzer pro
vincie, en komt tot het besluit dat er voor
de tegenstrevers der klerikalen weinig
kans bestaat er zetels te winnen, ja, zelfs
datdekatholieken er eenen winnenkunnen
te Körtrijk.
Wij beweren dat wij een zetel kunnen
winnen in ieder der arrondissementen
Brugge, Rousselaere Thielt, en Oostende-
Veurne-Dixmude.
Dit ware zoo, zelfs al moesten wij het
getal stemmen winnen dat het Nieuwsblad
aanduidt: maar dat is geenszins het geval
en dat willen wij bewijzen
In het arrondissement Oostende, Veurne,
Dixmude bekwamen de katholieken in
1906, volgens het Nieuwsblad zelf 33997
stemmen tegen 19037 voor de liberalen.
De eerste hadden dus 3 zetels; de tweede
1 zetel. Het Nieuwsblad beweert dat de
liberalen dus 3629 stemmen te kort hadden
om een tweeden zetel te winnen.
Welnu, men moet niet vergeten dat de
stemmen welke de liberalen zouden te
meer gehad hebben aan do katholieken
zouden ontnomen geweest zijn; zeer ge-
makkolyk kan men uitrekenen dat. de
liberalen dan ook maarjuist 2177 stemmen
meer zouden moeten gehad hebben om den
tweeden zetel te veroveren. De kiescyfers
der beide partijen zouden dan geweest zijn
31820 en 21214; den kiesleeler duslO.6Ó7
wat 2 zetels geeft voor iedere lijst.
Het is toch zoo moeilijk niet voor ons
21i1 stemmen meer op 53014 uitgespro
ken te bekomen. Overigens, 'hoeren kleri
kalen, hebt gij het getal stemmen vergeten
van 1900. 1902 en 1906 In 1900 bekwam
de heer Buyl 14000 stemmen; in 1902,
16500, en in 1906, IfMKOO dus bij iedere
verkiezing wonnen de liberalen 2500
stemmen, en zoo zal het ten minste nog
maals ook nu zijn, vooral nu het land vau
Je klerikalen moede gekomen is, na al
hunne heldendaden.
Dezelfde wijze van rekenen, de eenige
redelijke, bewyst dat, te Roesselaere-
Thielt, het kartel slechts 590 stemmen, en
niet 787 meer had moeten bekomen om
eenen zetel meer te winnen. Daar is onze
hoop even veel gegrond. Te Brugge had
den de liberalen slechts 2225 stemmen
meer moeten bekomen om eenen zetel
meer te hebben, en dat vertegenwoordigt
nog geeoe vijf stemmen meer op 100 uit-
gesprokene. Wij kunnen dus in deze pro
vencie drie zetels meer winnen, ei> zullen
er geen enkel verliezen, zelfs niet te Kort
rijk, waar de liberaal Van-ie Venne, en de
zoo wakkere socialist Debunne met groote
meerderheid zullen herkozen worden.
De toestand is dus uitmuntend voor ons,
vrijzinnigen. Het klerikaal zal en moet
den dieperik in.
Hel armzalig werkerspensloenlje van 65 fr.
wordt nu oog voor T laatste jaar toegekend aan
de werklieden, die in 1845 geboren, in de lijf-
rentkas 18 franken zullen gestort hebben. Van
af 1911 zal niemand nog een pensioen kunnen
trekken, tenzij bij genoegzame stortingen heeft
gedaan, om er aan Go jaar den kroos te kuonen
van genieten. Men mag dus zeggen dal hel werk
manspensioen is afgeschaft, want hoe wilt gij dat
de boerenwerkman, met 1 trank daags en de
kost, daarenboven meest altijd aan het hoofd van
een talrijk huisgezin, er toe gerakeooit een cent
ter spaarkas te kunnen brengen?Hoe wilt gij dat
de stadswerkman, de ambachtsman, onder zware
lasten van huishuur, ullgeput door de Immer
taenemeude contribution, patenten, enz., en
daarbij het schrikkelijk duur leven, van zijn ka
rig loon het genoegzaam deel kunne afnemen
voor op zijnen ouden dag, zich renten aan te
schaffen? En nochtans volgens de klerikalen zal
er geen ander pensioen aan de werklieden meer
betaald worden dan in evenredigheid van ’tgeen
zij zelf gespaard hebben.
Welnu, zulks kan en zal niet zijn, aan de oude
werklieden moet een degelijk pensioen van 1 fr.
daags betaald worden om hunne oude dagen In
rust en vrede te slijten, gansch onafhankelijk
van armbesturen of andere klerikale instellingen
die hen dwingen, en Immer dwingen, en honger
laten lijden! Een frank daags, dat willen
de liberalen, en dat zal er komen, wanheer hel
klerikaal kraam met 22 Jl-.i zal omver gekeg- hl
zijn.
Hel Nleu sblad en andere dorgelijke Kranten,
zullen te vetgeefs door alle slacb van berekenin
gen van uzeuirut, en alle slacb van voorwendsels
pogen te bewijzen dat hel pensioen van één tr.
daags ontoog dijk is eene zaak is vast en zekei;
in het klesprogramma der liberalen is et beslo
ten en vasgesleld werkmanspensioen
van 1 fra ik daags en dat zal er komen
tegen wij en dank der klerikalen, met de andere
volksgezinde hervormingen van een man,
ééne stem, met evenredige vertegenwoordigt tg
in provincie- en gemeenteraden, rn als, na 22 Mei
l hatelijk katholiek dwlngetandsmlnlslerie voor
goed zal weggekegeld zijn, dan zal het antikleri
kaal ministerie zich het als een heilige plicht
aanzien, die volkshervormingen, die hoogst recht-
KL'
1 j
NIEUPORT,, KANTON