STERILET
Het millioen der kloosters
Staats Middelbare Meisjesschool.
Het einde der wereld!
De Belgische schuld
VOGRBEHGEDMELEN
I WE lRTRJÜGHMI I
derMAANO^TONDTN wonderbare ultval
Nieuport-Tentoonstelling
De priester en de politiek
Festival te Ghistel
Hoogwater te Nieuport
Burgerstand van Nieuport
GEBOORTEN.
3
4
4
De barreel wachtsters van den yzeren-
weg krijgen 64 centiemen daags. De libe
ralen vroegen iets meer. Er I» geen
geld In kan, zeiden de ministers.
8
9
10
Mei
's morg.
11,04
11,40
0,18
1,10
2.01
2,51
3,43
Onze lezers herinneren zich de Kamer
zitting van 23 Maart laatstleden, tijdens
dewelke de heer Paul Hymans uitriep
Men zal ons de reden moeten zeggen,
waai'voor de regeering plotseling, onvoor
ziens, een millioen vraagt; men zal ons
moeten zeggen voor welke noodzakelijk
heden men wil zorgen en welke behoeften
zich geopenbaard hebben. Indien men het
niet doet, ’t is dat men maar een politiek
Klerikale representanten vroegen een
millioen per jaar voor de kloosters.
Neen, zeiden de liberalen, er is geen
geld in kas. Toeli wel, zeiden de
katholieke ministers met al de klerikale
representanten, voor de klooHtera
Is er altijd geld, veel geld.
En de rijke kloosters krijgen
een millioen. terwijl de gemeente
onderwijzers, de douaniers, de accynsbe-
dienden, de stokers, machinisten en de
barreelwachter van den ijzerenweg en de
brievendragers daarop mogen staan te
pruimen.
Alles voorde klooster, niets
voorden werkman, ziedaar de leus
der klerikalen. Onthoudt zulks mannen
en wilt gij uw lot verbeteren, den 22 Mei
altemaal gestemd voor de liberalen, ge
stemd voor Buyl en voor Serruys.
Onze klerikale ministers verteerden 83000 fr.
voor Staatstelegrammen om een hoop mada-
metjes, pastoors, bisschoppen, nonnetjes er, alle
slaoh van vrienden en vnsndlnnen te inviteeren
aan smulpartijtjes, en geestige bijeenkomsten.
Buyl heeft dat altemaal, met dag en datum, met
naam en tosnaam bewezen.
De klerikalen huilden van spijt en van woede
omdat al hunne slemperijen alzoo aan het dag
licht worden gebracht.
Goed zoo, Buyl, goed gewerkt; doe maar voort
het volk bewondert u, het volk is u dankbaar
alzoo de klerikale geldverkwisters te ontmaske
ren.
De brievendragers, vooral deze die te
lande gaan door dik en dun, door hagel,
sneeuw of brandende zon, die worden
slecht., zeer slecht betaald. Verschillige
liberale en socialistische representanten
smeekten de ministers dit hongerloon toch
wat te vermeerderen. Er is, geen geld
in kas, antwoorden de klerikalen en de
landelijke brievendrager.s krijgen geen
rooden duif.
De stokers en machinisten van den ijze
renweg die zulken zwaren en gevaarlijken
dienst te doen hebben, vroegen wat op
slag. Er iw geen geld in kast, zei
minister Heil, putte en al de klerikalen
met Pil en Hamman en De Groote keurden
hem goed en de arme dutsen krijgen niets.
Nu komen die zelfde klerikalen onze stem
men afbedelen. Ja! wacht maar!
FUHRS
Nieuw
VOOrb»ho«dmidd«l voor belde geslachten
DH beachermmiridel r:et in caoutchouc
Ceillutnirii inlichtins»' wmlitii brirf trails
vanonden na ontvang»' O 30 i>o»tzegel» door
SABITARIA, An«p«cblaan. t»
voor de
16 jaar dienst tellen en volgens de wet
van 1906 geen recht hebben op eene ver-
hooging. Er is geen geld in kas,
riepen de ministers, en zij stemden er
tgen met Hamman, De Groote en PIL!!
Stemt nooit voor zulke mannen, maar
wl voor de lijst van den volksvriend Buyl.
Voor de schamele douaniers en accyns
bedienden die nu maar een zeer klein loon
trekken om dag en nacht langs velden en
wegen, in regen en wind, de grenzen te
bewaken, vroegen de liberalen eene billij
ke verhooging van wedde.
Er is geen geld In kas, zei mi
nister Liebaert en de douaniers kregen
geen cent opslag. Stemt dan voor de kle
rikalen!!
Buyl stelde voor 200,000 fr. te stemmen I doel beoogt. Men tracht met een weinig
„j ^gemeenteonderwijzers die geen goud, de spleeten van den klerikalen blok
toe te stoppen.
Er was sprake van een miljoen te geven
aan de kloosters die met den titel van
private katholieke scholen versierd zijn.
Wij staan den kiespenning niet toe,
zegde nog de heer Hymans, welken gij
hun wilt toewerpen.
Maar onze lezers weten ook dat, niette
genstaande de krachtige tegenkanting der
liberalen en der socialisten, het millioen
der kloosters gestemd werd.
De Senaat komt nu, op zijne be"rt, het
aanvullend millioen te stemmen, waarvan
de arme(?) kloosters de dringendste be
hoefte hadden.
De bijzondere scholen der klerikalen
hebben, van 1884 tot 1909, 170 millioen
aan het land gekost. De regeering ver
gunt, inderdaad, jaarlijks meer dan 7 mil
lioen aan de aangenomene en aanneem
bare scholen, 2 millioen aan de vrije be
waar- en normaalscholen, hetzij meer dan
9 millioen, welke, dit jaar, van 1 millioen
vermeerderd komen te worden!
Het is noodig te onderstreepen en dik
wijls te herhalen dat, terwyl de regeering
met de hulp barer vrienden, zonder aar
zelen, dit aanvullend millieentje aan de
klerikale werken toestond, zij de beschei-
dene toelage van 200,000 franks afwees,
welke gevraagd was voor de openbare
onderwijzers, welker zelfopoffering tot de
verstandelijke vorming onzer kinderen,
door iedereen gekend is.
Al de daden der klerikalen getuigen
overigens van den onverzoenlijken haat
welken zij ons openbaar onderwijs toedra
gen; al hunne pogingen strekken tot het
vernielen van zijne grondslagen, tot het
vernietigen zyner heilzame uitwerksels.
En al de lasteringen zyn hun goed om dit
onderwijs in de openbare meening nadeel
te berokkenen, ’t Is een ruwe, verhitte
rende stryd, die zal duren zoolang het
onzijdig onderwijs zal bestaan, en die
maar zal eindigen wanneer liet land, ten
laatste verontwaardigd, aan die jakhalzen
zal toonen dat eraan allesgrenzen bestaan
en dat de heerschappij der klerikalery
lang genoeg geduurd heeft.
Heeren kiezers! Met de klerikalen op
22 Mei te verpletteren, zult, gij het jong
verstand uwer kinderen redden! Denkt
er op.
M. Buyl, onze wakkere volksvertegen
woordiger, heeft aan den heer Minister
van Kunsten en Wetenschappen, gevraagd
welke maatregelen hij denkt te nemen om
aan den noodlottigen toestand waarin onze
Middelbare Meisjesschool door het afbran
den der lokalen zich bevindt, een einde te
stellen.
Hy voegde er bij De bewaarster dezer
school, aan dewelke men tot nu toe de
sleutel van het afgebrande lokaal had ge
laten, en waar zij eenige hennen kweekte,
en haar linnen bleekte, mij onlangs toege
laten hebbende mij ter plaatse zelve van
den staat der puinen rekening te geven, --= - --p
heeft ’s anderendaags het bevel ontvangen dien tijd zullen wij misschien dood zijn!
de sleutel weer te geven. Door den zoon
van de bewaarster daarover ondervraagd,
heeft de burgemeester verklaard dat het
was omdat zijne moeder het lokaal voor
M. Buyl bad geopend
De wakkere volksvertegenwoordiger
vraagt daarbij aan den heer minister wat
hy denkt over die kleingeestige wraak,
tegenover eene ongelukkige weduwe,
wiens echtgenoot zelf gedurende dertig
jaren bewaarder van bovengenoemde
meisjesschool was, en wiens onherstelbare
misdaad, hierin enkel bestaat, aan een
volksvertegenwoordiger toegelaten te
hebben, met eigen oogen zich van den
ellendigen staat te overtuigen, waarin de
puinen, en dit mot een gemakkelijk to ver
staan doel, van eene Staatsmiddelbare
school zich bevinden.
In een mooi verhaal over eenige jaren
verschenen, verzint de schrijver, Joris
Baltus, dat de zon vergaat op te staan, on
beschrijft, op eene geestige wijze, den
tragen doodstrijd van den aardbol.
De haan heeft schoon te kraaien, de
uurwerken hebben schoon het uur aan
te duiden op hetwelk, volgens den alma
nak de zon moet verschijnen.
De zon vertoont zich niet.
De lieden die de gewoonte hebben vroeg
op te staan, kruipen weer in het bed, den
kende dat ze van uur gemist zijn, want
het is volkomen nacht en de duisternis is
zwaarder dan gewoonlijk.
De klok slaat acht ure.
Gansch de stad is aan de vensters en in
de straten.
Men redetwist onder de straatlantaarns.
De dagbladschrijvers loopen rond en
ondervragen do sterren- en natuurkundi
gen, de kaartlegsters en de godgeleerden,
maar ’t wordt er niet klaarder om.
Men heeft al de lampen, al de waskaar
sen, al de roetkaarsen opgeëischt. De gas
en electriciteitfabrieken werken om dood.
Eu de dag '>aat alzoo in een soort van
schrik voorbij.
De wijsgeeren vertellen dat men zich
niet moet ontstellen, dat de planetenmeka-
niek, zooals al de mekanieken, op den
duur van den gang is geraakt, dat het ver
schijnsel kortstondig zal zijn, dat God bezig
is met alles te herstellen, en ten laatste
dat, aangezien het nacht is gedurende den
dag, het ongetwijfeld dag zal zijn gedu
rende den nacht.
Maar de nacht loopt ten einde, en de
tweede dag en de derde dag, en de duister
nissen zyn niet verdwenen.
Een ijskoude wind waait zonder ophou
den.
In 1884 bij het aftreden van het liberaal mini
sterie, beliep de Belgische schuld tol 1768 mil
lioen frank.
Den 1 Januari 1909, na 25 jaar klerikaal be
stuur, was deze schuld geklommen tot 3436
millioen, en den 15 April 1910 was ze gestegen
tot 3683 millioen zonder de massa bons de
caisse, (dit zijn voorloopige titels der schuld) te
rekenen, die door bel klerikaal gouvernemen! in
omloop gebracht zijn en die een totaal van meer
dan 100 millioen bereiken.
Eindelijk heeft de minister van Financiën
vrijdag In de kamers moeten bekennen dat de
Belgische schuld thans tol de 4 milliard,
franken beloopt, ’t Is een schande!!
Waar gaan we naartoe?? naar de bank
roet, indien met 22 Mei 1910 het zoo noodlottig
klerikaal bestuur niet wordt weggeborsteld.
Daarom kiezers, niet geaarzeld, maakt een
einde aan de verkwistingen van ons zoo zuur ge
wonnen geld; en als een man gestemd voor de
liberale kandidaten Voor de lijst van mijnheer
Byul, den zoo wakkeren volksvertegenwoordiger
die met hart en ziel de belangen verdedigt van
Burgeren Boer, van Werkman en neringdoener.
Maai- gaat nu do parochiekerk eens bezien,
Hoe men die ellendig verknoeide;
Met voorwendsel van ze t’ horstellen, misschien,
Der bouwkunst de regel» verfoeide.
En dan, daar, hot Hallegebouw;
Fluks valt de toren ineen, is 'l niet Hauw?
En nog op de manct die kasseien
Men breekt or den nek en do boenen al gauw
Op al die stukkon keien!
En gaat nu wat verder, wat zulde daar zien?
De middelbare schole,
Voorjaren vervallen en nog, bovendien,
Gansch in puin, afgebrand tot kolen,
’t Is waar, die heeren van 't stadhuis
Maken op 't volksonderwijs inaar een krui'-.
Daaraan vagon x’ hun noleviën,
O Geuzen, wanneer zufdo aan dat gespuis
Ne keer zijn pasport bieën?...
Nu, vrienden, voor't laatst, al keektgij dag en nacht,
Ten is in geen drie of vier weken
Dat g'alles kunt zien, wat in Nieuport u wacht.
Al waart ge nog zoo móe gekeken:
Maai- vast dat g'uw geld niet beklaagt
Om al het domme dat ge daar zoo zaagt.
Dank aan hel bestuur van kaloten
Tot zelfs de pompiers, ’k heb ze dikwijls beklaagd.
Die kuischen er de goten!
NOSTRADAMUS
(1) Ons dicht was gereed op 26 April, dag waarop einde
lijk die prachtige venieringabuizen werden afgedaan.
Zo o dra m'op het Spoorplein maar waagt eenen voet
Bij weinig rogenachtig weder,
Dan zinkt men, wanneer men maar een voetstap doet
In modder- en watterpoel neder.
Zoo ook is het op de boulevards,
Gaai dat eons zien, ja, dat is daar wat raars;
Tot zelfs in d’omliggendo straten
Daar loop men in ’t slijk, bijna tot aan den aars.
Een hond zou *t er voor laten
NIEUW
Sanitas
Dm lijn Been gnwene iiitbshiidniildilu
Geillus'.teerde beschrijving deiér Nieuwe arti
kel» met ebeime raad aan beide geslachten ie
verzonde met
1 «faal SANITAS t 1 Fr. voor Mannen.
tereni 2 Fr. voor Vrouwen
door SANITARIA, TO, An;pachlaan
MHBF- k u 11 i
Vraagt d» koste'uoz ialic'.itingen
Mtiahoud ir. VJETALING NA OE GENEZING
70, SA» IT Af! IA, ANSPA'CWLAAM, 70
(Naar Th. Van Rijswijck)
Wie graag eens eeu reisje naar Nieuport zou doen
Die zal het zich niet gauw beklagen;
Men ziet or 't is waard er de reis om te doen
't Geen w'in geen expositie zagen.
Vooreerst, wanneer g'afstapt van ’t spoor,
Al wat ge ziet staat er 't achterste voor;
Maar wat ge vooral dient te weten
Het krielt er van ezels met jesuietenoor
Kaloten en profeten!
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woengdag 11
Donderdag 12
Vrijdag 13
Zaterdag 14
Ziehier letterlijk de woorden van Z. H. Leo
XIII, en Z. II. Pius X nopens de zending die de
priesters hier op aarde te vervullen hebben
Dat de priester gansch en geheel vreemd
blijve aan de partijdriftenDat hij zijne armen
opene om al de menschee te ontvangen, wat
ook hun stand weze, als zijnde de klnders van
eene enkele en zelfde familie, door dezelfden
goeden Vader geschapen, door denzelfden Red
der vrijgekocht en tot dezelfde eeuwige erfenis
geroepen (Leo XIII, encycliek Graves de
Gommunl, 18 Januari 1901).
Vermijdt met zorg alle harde woorden, bant
uit uwe redevoeringen alles wat aan polemiek
zou gelijken. Geen politiek, vooral niet tn den
stoel der waarheid! Hebt ten volle besef dat uwe
aanhoorders eene groote noodwendigheid van
onderwijs hebben; de meest ontwikkelde men-
schen zijn zoo buitengewoon onwetend van de
godsdienstige waarheid.
(Plus X aan de predikers van de Vasten, Maart
1905).
En wat moeten de katholieken d nken van de
priesters die, zooals de missionarissen die nu
overal In de steden komen prediken, durven
zeggen van uit den stoel der waarheid dat leder
katholiek moet stemmen voor de klerikalen?
Die priesters, deze die in de meetings tegen
woordig zijn, die de ktes-comltelten voorzitten,
deze die ktespropaganda maken bij hunne paro
chianen. allen komen dus in openlijke opstand
tegen het onfaaibaar gezag des Pauzen!
Wat zeggen Manten, en zijne Confraters daar
van?
Er is noch electriciteit, noch gas meer,
en de kaarsen zijn allemaal verbruikt.
De angst wordt grooter en grooter.
Men bidt God in de kerken, de tempels,
de synagogen.
Men blijft doof.
Het lachen verdwijnt van de oppervlak
te der aarde, de planten sterven, daarna
de (fcren. vervolgens de menseben.
D*eeëu loopen over.
Et^eneakelige, aanjagende stilte strekt
zich over onze wereld waarvan alle leven
voor eeuwig verdwenen is!
Dit lieftallig verdichtsel is grappig om
lezen en terwijl hij het schreef, heeft
Baltus zich veel moeten vermaken, want,
het bevat in overvloed kluchtig bijzonder
heden, op de kundigste wijze verhaald.
Welnu, zonder het te weten, schreef hij
eene verschrikkelijke waarheid.
De zon verliest dagelijks van hare
warmte, de zon zal verdwijnen, ’t leven
onder al zijne vormen zal onmogelijk
worden op de oppervlakte der aarde.
’t Is de heer Lowel, de geleerde ameri-
kaansche sterrenkundige, die ’t beweert.
Wel is waar, hij voegt er bij dat die
algemeene ramp zich maar binnen zeven
tig milboen jaren zal voordoen. Tegen
Men ziet er eeu' haven zoo grondig verslijkt,
Zooals wij er nooit eene vonden,
Een schip dat zich daar in waagt (zooals het blijkt)
Wordt spoedig door stranding verslonden,
Men ziet er 't stadhuis ’t is (curieus,
Gansch bekleed met buizen van alle keus; (1)
‘t Is geestig om to bekijken
Wijf binnen daarin een kollectie, serieus,
Van pijpekoppen prijken!
Zondag 11. nam onze knappe Philharmonte deel
aan het festival te Ghistel, ingericht ter gelegen
heid van de inhuldiging van een nieuw lokaal
voor de liberale muziekmaatschappij St Cecilia.
Een twintigtal muzieken namen er aan deel.
Nogmaals was het geuzenweer en niettegenstaan
de al de gebeden, de week ervoren in de kleri
kale scholen gelezen bleven de poorten des he
mels gesloten, en zooals het den heer Buyl
zegde regende het geen water, doch liberalen.
Vele duUende vrijzinnigen waren naar de lieve
stad gestroomd en het ware niet overdreven
deze op een tieu duizendtal te schatten. Een lage
stoet werd gevormd, en tusscheo een dubbele rij
nieuwsgierigen, en onder het spelen van de
opwekkendste pas-redou blés, doortrok deze al de
stralen. Daarna werden op de verscheidene
kiosken door de deelnemende muzieken concer
ten gegeven.
Er werd ook goed werk verrichtde beer Buyl
sprak van op de kiosk op de groote Markt tot een
ontzaglijk getal toehoorders, en wist hen uit te
leggen, in de taal hem eigen, wat liet klerikaal
ministerie vóór allen heeft gedaan; aan allen
sprak hij moed; en ’t is met geesdriftige toejui
chingen, hel hart vol hoop, op de zegepraal dal
de tegenwoordigeu zijne rede begroeten.
Mijnheer Jef Verbeeck, op zijne beurt spak tot
het volk, lichtte het in over de verkwistingen
van klerikalen, en bekwam een gewettigden
bijval
Kortom, ’t was een dag goede propaganda, die
lang in hel geheugen van de bewoners van
Ghistel zal blijven.
Om 9 ure keerde de Philharmouie terug, en
deed onder het spelen van lustige deuntjes, en
door eene groote dansende menigte vergezeld,
een toertje in slad, om daarna het lokaal te be
reiken. Allen waren tevreden over het uitstapje,
en overtuigd dat den 22 Mei ons zal leiden naar
den triomf, naar den val van hel hatelijk katho
liek ministerie.
s avonds
11,28
12,—
0,44
1.36
2,26
3,14
4,1L
3 Mei Billiet Maria Agnes Rosalia Melania Cor
nelia, docht, v. Jules en Bertha Depover.
Decroos Yvonna Germana, doctiter van
A maat en Alicia Vercouillie.
Van Mulekom Marcelis Wilhelmus Marla
zoon van Johannes en Theodora Kooymans
Carbon Paul Clement Maria Joseph zoon
van Hendrik en Juliette Vanderlinden.
Sedert 1 Januari 1910 50 geboorten.
STERFGEVALLEN.
1 Mei Karre Delphina Philomena oud 68 j. doch
ter van Pieter Jan en Maria Magdalena
Waepenaert, weduwe van Lodewijk Van
den Bossche en Jan Baptist Leopold Van
den Branden
Sedert i Januari 1910 23 sterfgevallen.
