s
I
stel
I AP
r A
O
O
3
Foor IIaar heid en Vrede!
Voor Vrijheid en Recht!
Eerste Jaargang
N°
1W
fef
Een politiek praatje
Samenspraak
Zaterdag 2 Juli 1910
Over het helsch vuur
V
Ti
mFrypwil
•'(l
I
.11
A
,k.h
I
de vrijheid verdedigen.
ÏHHr]*
te
ii
ABONNEMENT
2.GO frank per jaar
op voorhand betaalbaar
PRIJS PER NUMMER
S centiemen
Wie in de laatste dagen bij het lezen
van ziju dagblad de rubriek Beursover-
zicht ingezien heeft, zal daarin bet vol
gende bemerkt hebben Belgische Rente
3 per cent van 92,80 tot 92,90 frank.
Hebt gij nog onthouden, beste lezers en
lezeressen, hoe de klerikalen tijdens den
laatsten kiesstrijd huilden en tierden als'
razenden, omdat de liberale pers deed uit-
schynen dat den tinantieelen toestand van
ons land heel bedenkelyk was; omdat de
liberale woordvoerders aan ’t volk bekend
maakten hoede staatsschuld op onrustbare
wijze is aangegroeid.
Herinnert gij u nog hoe de klerikale
gazetschrijvers dan beweerden dat, indien
den koers der belgische rente maar aan
94,50 frank was op dien oogenbük, dit
slechts toevallig was en geenszins te wij
ten was aan het geldelijk beheer van het
belgische klerikale ministerie?
Weet gij nog hoe de klerikalen beweer
den dat onze rente nog de vaste en zeker
ste was van allen? hoe zij durfden eens
vergelijking maken namelijk met de fran-
sche rente?
Tijdens dien kies veldtocht stond onze
rente nog gemiddeld aan 94,50 frank en
indien dien koers alsdan behouden wierd,
dan was het dank aan de kunstmatige
middeltjes door de klerikalen gebruikt,
want de liberalen verkondigden overal
dat dien toestand geenszins de echte was.
Het mocht niet zijn dat op dien oogenblik
de waarheid aan ’t licht kwam; het mocht
niet zijn dat de kleine burger, de geringe
eigenaar, de spaarzame werker dan den
waren toestand vernam; het mocht niet
zijn dat hij dan gevoelde welk verlies hij
onderging op zyne zuurgewonnen spaar
penningen door de onbetwistbare schuld
der klerikale regeerders, die meer en meer
ons land naar den afgrond voeren.
De klerikalen kenden den waren toe
stand, dien zij opzettelijk verdoken en die
zij getracht hebben te verbloemen en te
verduiken tot na den 22 Mei.
Ware het bewind hun dan ontvallen
geweest, wat kon het hen dan maken, dat
enkele dagen later de democratische re-
geering de kas ledig vond tot op den bo
dem? De liberalen zouden er wel toe ver
plicht geweest zijn ze te vullen en met de
jezuitische handelwijze, den klerikalen
eigen, zouden deze kunnen uitstrooien
hebben dat de liberalen steeds lasten leg
gen, het volk geld afpersen en zoo meer,
doch ’t ware geweest om hunne puiten te
vullen.
Wat de vrijzinnige pers voorzegde is
geschied; de waarheid is aan ’t licht ge
komen de rente van 100 fr. is er maar
ongeveer 93 meer waard.
Waaraan is dit toe te schrijven?
O, denkt niet, beste lezers, dat het is
omdat handel en nijverheid eene crisis
ondergaan; denkt niet dat het is omdat de
Staat zooveel inkomrechten, zooveel ac
cynsrechten, zooveel contributien niet
ontvangt als vroeger; want het tegendeel
is waar Peinst niet dat het is omdat de
staatsdienstenijzeren weg, post, telegraaf
zooveel niet opbrengen als voorheen,
want het tegenovergestelde is waar; er
werd in 1909 juist 15 miljoen 16 duizend
686 fr. meer ontvangen dan in 1908.
Denkt ook niet dat, indien sedert de
kiezing de rente van minstens 1,50 frank
gezakt is, ditzelfde verschijnsel zich in de
naburige landen voordoet want in Frank
rijk namelijk is het grootste bewegings-
verschil met moeite 20 centiemen.
Wat is dan de oorzaak?
Niets anders dan de ontzaglijke belgi
sche staatsschuld! Onze meesters om zich
recht in den zadel te houden, hebben lee-
ningen op leeningen aangegaan tegen
hooge interesten. Hoe zy ook, om zich te
verschoonen, beweren dat dit slechts ge
daan werd om de staatsinstellingen te ver
beteren en uit te breiden; hoe winstgevend
de staatsuitbatingen ook wezen mogen,
de inkomsten worden opgeslorpt door de
overgroote te betalen interesten en uit-
keeringen van leeningen; door de geld
verspillingen onzer klerikale regeerders;
door de plundering der openbare kas van
wege de nooit verzadigde klooster- en an-
dc'o klerikale politieke instellingen.
Het volk is benauwd (en met reden)
belgische rente aan te koopen; in het bui
tenland geniet ons krediet geen vertrou
wen meer; vandaar de aanzienlijke koers
vermindering onzer belgische schuldwaar-
de.
Prachtig en geestig vooruitzicht voor
waar voor hen die wat belgische rente
bezitten! Jammer genoeg nochtans dat het
weeral, zooals in alles, de middenstand,
de kleine burgerij is die de gebroken pot
ten moet betalen en eens te meer het
slachtoffer is der onbezonnenheid, der
lichtzinnigheid onzerklerikale regeerders! 003 zelf die rechtzinnig Je waarheid toeken
':'SS
Het recht annoncan te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
«wvv.uj voor
ouder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
VERKOOPER
Pieter Verstraete, znon
Valkestraat, Nieuport
Theofiel. Hewel, saperdemmenten
Pier, heb ik niet geexplikeert in men
gazette hoe wij in 1912 de liberalen eens
zullen arrangeeren.
Pier. Van winne en boezoo dadde,
menheere?
Theofiel. Hebt gij dat niet gelezen?
Hewe, Ik zal ’t je kea gaan uiteen doen,
De liberalen die schreven in ulder Week
blad dat we binnen twee jaar onze matten
mogen oprollen, omdat er alsdan meer
representanten moeten gekozen worden.
Ze peinzen die onnoozelaars van liberalen
dat de kamers gaan ontbonden worden
tegen dien tijd of nog eerder en als het dan
bijvoorbeeld hier kiezing zou zijn, dan
zouden zij twee liberalen gekozen hebben
in de plaats van een en widder zoen met
uzze drie blijven.
Pier. Dat ware jammer, menheere.
Theofiel. ’k Zou ’t gelooven, Pier. En
ten is hier alleene niet. In vele andere
arrondissementen, zou het gaan gelik hier.
De liberalen en socialisten zoen overal
zetels bijwinnen en zij zoen de meerder
heid hebben in de kamers.
Pier. - - Wel, wel, wel toch menheere!
Wat daarmee gedaan?
Theofiel. 't Is heele simpel, Pier.
Geen ontbindinge en hier en elders stem
men voor een kandidaat.
Pier. Dan is de katholiek zeker ge
kozen.
Theofiel. Awê, Pier. In de plaats van
maar 3 stemmen meerderheid in de ka
mers zouien we er misschien wel 10 heb
ben. Wat peistje daarvan? Laat de libera
len maar schreeuwen, jongen. De schreeu
wers bijten nieten wij blijven den baas.
Maar wat staat ge daar te droomen, Pier,
ge zegt daar niets op.
Pier. Menheere...
Theofiel. Awê, winne.
Pier. Menheere, ’k weet dat de ka
tholioken veel durven; ’k weet dat alle
middeltjes om te winnen goed zyo. Maar
as ’t zou gaan gelik dat je zegt, ’t ware
oneerlijk. En als de liberalen en do socia
listen als een man zouden opstaan om
recht te vragen en te eischen; als er iets
zou gebeuren 't zou de katholieken ulder
schuld zijn. Ze profiteeren nu al genoeg
van alles; zij zijn meester in het land al
minderheid te zijn, maar zoo oneerlijk
handelen, dat zou niemand kunnen goed
keuren.
- .fV*'
In het Nieuwsblad van 25 dezer zien wij dat de
godsgeleerde die daarin zijne hooge wijsheid
ten beste geeft, houdt slaan dat er in de hel
waarachtig en eigenlijk vuur beslaat.
Omdat wij het tegenovergestelde gezegd hebben
noemt hij ons, bij herhaling kettersche opstel
ler en beweert dat wij den zin der woorden van
de schriftuur weten te verdraaien, en te verfraai
en «-rt «na eigen voordeel, naar. onze goesting;
dat wij een schrifluuruitlegger zijn die uit de
gewijde boeken onze weuschen lot wezenlijkheid
zoeken te maken. Hij spreekt nog van d. o m.
slim, van onze zotte beweringen, enz.
Dus altijd hetzelfde stelsel; scheldwoorden in
plaats van bewijsredenen Inderdaad, geene en
kele zijner aanhalingen uit de schriftuur bewijst
dat het woord vuur in den eigenlijken zin
moet genomen worden, en al ziju gezeever over
plulmbedde zachte leunstoel en welrie
kend bad kunnen daar niets aan helpen.
Wij zullen hem vooreest vragen, alhoewel de
woorden kettersche opsteller ons geenszins
kwetsen kunnen, uit welk recht hij ons ketter
noemt alleen omdat wij aanhangers ziju van de
le^r dargenen die rneenen dat er in de hel geen
elgenllijk, maar slechts een figuurlijk vuur be
staat! Nooit heeft de kerk zich daarover bepaald
verbonden door eene bepaling van een Concilie
of door eene pauselijke verklaring ex cathedra.
Wij behouden dus het recht, zelfs al waren wij
katholiek, daarover te denken wat wij willen.
Wij zullen ook nog vragen of Gregorius van
Nysse, Gregorius van Nazianze, Jeronimus,
Johannes Dama.xeaus, Ambrosius, al die heiligen,
al die kerkvaders, die over den aard der straffen
der hel hetzelfde beweerd hebben als wij, mis
schien ook d. o. m. slim waren, zotte beweringen
uitbrachten, de woorden der schriftuur naar
hunne goesting of hun voordeel uitlegden, en of
zij misschien ook bevreesd waren voor ’t helsch
vuur?
Was dal ook misschien hel geval mei den H.
Bona*eiilura. die geschreven heeft (In Sent. IV,
14, bl. 2 art. 2) dat de schriftuur niets heeft
bepaald aangaande den aard van het helsch
vuür
Verdraaide de H. Jeronimus de waarheid loon
bij zegde dat, door, de woorden de worm die
niet stee ft eu het vuur dat niot uitdooft de
meeslen de folteringen van het geweten verstaan?
Zie daarover Psal. LXXVI, 8,10.
En kan onze godsgeleerde tegenstrever ullleg-
hen hue eigenlijk of stoffelijk vuur op onstoflelij-
ke /trien ecnlge uitwerking zou kunnen uitoefe
nen?
Allo toe! wijze godsgeleerde, beken maar
liever dat gij beter zou gezwegen hebben. En stel
u gerust over ons; wij zijn geenszins bevieesd
vför de hel. Indien wij aan het bestaan van het
eeuwig vuur geloofden, zouden wij veeleer vree
zee voor de politieke en dwingelandsche pries
ters van onze viaamsche dorpen, en voor alle
volksbedriegers welke zij ook wezen, dan voor
en
t
F -3?"
-
DRUKKER
JOSHLPH HA.HCK
Statiestraat, Oudenaarde
Annoncenprys 0,15 fr. per drukregel.Rechterlijke aankondigingen O 51) fr ner drnknund r -
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
-n u -
iNIEUP0RTENKANf0N
•r» L. Wk
