B
h
K
iói
3 - i
o
I 8
UlA
"1
s fta
1 4 Wft -L’
A it
i’i I
sba'
wf?
o
J Wl
Ww?
f
11
i
Voor Waarheid en Vrede!
I
I oor Vrijheid en Recht!
ZA
Eerste Jaargang
No 50
Al;
1
vl
A
Zaterdag 10 September 1910
fH 3 =5£
Gemeenteraad van Nieuport
Het geld van Rome
- \B BX.
I-.
BSI
Li
(Wordt voorgezet).
tT7f»nj*
l
DRUKKER
JOSHFH HAHCK
Statiestraat, Oudenaarde
-
ABONNEMENT
2,00 fi-auk per jaar
op voorhand betaalbaar
PRIJS PER NUMMER
S eeutiemen
daad, kort na de schejding en wanneer dé
Paus, in eene vermaarde encycliek, het
non possumus uitsprak, dat al de fran-
sche priesters in de armoede dompelde,
wilde men, in sommige weldenkende bla
den, eene verzachting brengen aan den
betreurenswaardigen indrnk door die Pyr-
rhusgebaren teweeg gebracht Pius X
offerde zijne geestelijkheid, ’t is waar;
maar hij offerde zichzelven ook op; en een
voorwachtsorgaan, dien dag heel slecht
ingegeven, verkondigde ter eerste bladzij
de het volgende opzienbarend artikel
De Paus is niet ryk n hy heelt groo
telijks de offranden der gansche christen
heid noodig. Nochtans, om de lasten der
fransche katholieken niet te vermeer
deren, om alzoo de armoede der vervolg
den te deelen, schynt hij bet besluit te
hebben genomen, voortaan van wege de
bisdommen van Frankrijk alle medewer
king tot den St Pieterspenning te weige
ren!
Dat artikel, zorgvuldig door de klerika
le strijders uitgelegd had den besten in-
druk verwekt in de katholieke kringen.
Maar van den dag al dat de Civilta Cat-
tolica zijn veldtocht aanving voor den
St-Pieterspenning, maakte eene groote
ontroering zich van de geestelijke middens
meester. Aangemaand op zyne rampspoe
dige nota terug te komen, Kreeg het wel
denkend dagblad ter dege op zijnekneukels
omdat het den Heiligen Vader eene be
langloosheid had toegeschreven welke de
omstandigheden niet toelieten. Het vroom
orgaan, dat zijn theorie op zijn duimpje
kent, veranderde zyn geweer van schou
der, net alsde beste Nieuportsche pompier.
Het had gezegd dat de Paus geen St-Pie
terspenning meer wilde... De Paus was
boos geworden! God verhoede! Rechtsom
keer... Marsch!
Wij zijn gemachtigd luidop te zeggen,
schreef het eenige dagen later, dat de
Heilige Vader meer dan ooit den St-Pie
terspenning noodig heeft. Hij kan er een
edelmoedig gebruik van maken en heelt
het. aan eenige arme bisdommen kunnen
toonen. (Wat bevallig gezegde!) Maar uit
dit vaderlijk besluiten tot de afschaffing
van den St Pieterspenning ware een be
wijs dat men den katholieken geest niet
te’.it!
1
INIEUP O R T en K AN TÓN
in tie officieele scholen. Overigens dat het stads
bestuur nogmaals het bewijs heeft gegeven van
zijne ongenegenheid jegens ’t officieel onderwijs,
verders dat het niet de schoolhoofden zijn die
moeten beslissen of er prijsuitdeeling of niet
moet gehouden worden, doch wel het besturend
bureel dat het programma der feestelijkheden
moet vaststellen. Hij vraagt ook waarom de bei
aard niet werd gespeeld op de dagen der prijs
dalingen. Eene hevige redetwisting ontstaat
tussbhen de heer De Jaegher en verschillige an
dere leden die protesteeren van hunne groote
genegenheid voor het onderwijs. De heer
Secretaris die ook tusschen komt in deze rede
kaveling wordt verzocht door den beer De Jae
gher, daarin niet tusschen te komen en zich te
vergenoegen de pen te houden zonder zich in de
discussies te mengen. De heer Burgemeester
verklaart dat hij zelf niet is verwittigd geweest
van de datums der prijsdeelingen. Het lid heer
De Jaegher verklaart dat hij deze beschuldigin
gen tegen de schoolhoofden niet kan aannemen
aangezien de datums en het begin der vacantien
worden vastgesteld door het besturend bureel
waarvan de heer Burgemeester voorzitter is.
Voor de aanbesteding van de banken en eslra-
de werden 2 aanbiedingen gedaan namelijk door
de HH. G. Declerck 863,40 fr. C. Beun 820 fr. en
C. Tant 728 fr.
Op voorstel van het college wordt de laagste
aanbieder M. G. Tant als aannemer verklaart.
2* punt. Aanbesteding nummering huizen.
Bij de openbare aanbesteding hebben aangebo
den A.. Lissnyder zes centiemen per cijfer en
Buffel dertien centiemen per nummer.
Op voorstel van het schepenencollege wordt
den laagsten aanbieder Lissnyder als aannemer
verklaard. Het lid heer De Jaegher vraagt waar
om het college geei. gelijkvormige grootte heelt
voorgeschrdven voor de zwarte vierkanten op de
gevels te schilderen daar meest allen nu ver
schillen van vorm en van afmetingen. Er wordt
hem geantwoord dat de platen die op vele gevels
geplaatst zijn op hunne grootte zijn geschilderd
geweest doch de nog te nummeren huizen zal er
voorgeschreven worden zooveel mogelijk op
eene gelijkvormige grootte te schilderen.
3‘ punt. Aanbesteding werken rond kerk en
in St Sebastiaanstraat. Begroeiing 2008,30 fr.
Bij de openbare aanbesteding van heden heb
bon aangeboden
MM. Pauwels Robert 1777 fr.
Braet Henri 1888 fr.
Dumont Pieter 2951,90 fr.
Het schepenencollege stelt voor de laag-te aan
bieder als aannemer te verklaren.
Aangenomen met eenparige stemmen.
4’ punt. Aanbesteding vergaarbak en riolen.
De heer Burgemeester doet kennen dat de
hoogere overheid eindelijk het ontwerp heeft
goedgekeurd en vraagt de bemachtiging om tot
de openbare aanbesteding te mogen overgaan.
De begrootinx van vergaarbak en riolen be
draagt 55,409,29 fr. openbaar aan te besleden.
Het zuiveringsslelsel door de hoogere over
heid voorgeschreven is het systeem Vial. D-* op
richting ervan zal 19,430 fr. kosten zal niet in
aanbesteding gebracht worden. De provincie
verleent eene toelage van 4064 fr.. het departe
ment van openbare wer ken 1/3 en het ministerie
van landbouw 1/6 der onkosten.
Op aanvraag van den heer Burgemeester of
iémand bemerkingen heeft te maken vraagt de
heer De Jaegher of de gemakken zullen mogen
verbonden worden met de riolen. De heer Bur
gemeester antwoordt ontkennend en de heer De
Jaegher zegt dit zulks grootelijks Ie bejammeren
en nogmaals half werk is. De heer Vandenabeele
zegt dat er e me tw-rde riool zouden moeten
gemaakt wo den om den afloop der vertrekken
te verzekeren, dal zulks alzoo beslaat te Oostende
Zitting van dén 26 Augusti 1910, om 5 1/2 ure
’s namiddags.
Afwezig M. Cool.
De heer Burgemeester verzoekt de heer Secre
taris lezing te geven van het verslag der zitting
van den 24 Juni II.
Na deze lezing vraagt hij of geene leden op
merkingen te doen hebben.
Het lid heer De Jaegher doet opmerken dat,
wanneer in de laatste zitting de heer doktor Pat-
lyu, handelende over de vertragingen in kwestie
van openbare werken en a'.s voorbeeld gevende
dat de zake van den steenweg van Mannekens-
vere naar de Ratlevalle verschillige jaren han
gende is geweest, hij niet gezegd heeft dut zulks
gebeurde omdat de Staat eene kassei
wilde opleggen die te veel moest
kusten, doch dat hij geheel het tegenoverge
stelde heeft gezegd, namelijk dat de gemeente
ondersteund door den Staat een steenweg be
geerde en dat de vertraging voortgekomen is
door de provincie die slechts na d rij herhaalde
aandringen er in toegestemd heeft de noodige
subsidien te verleenen voor de gewenschte kassei.
Het zelfde lid doet ook opmerken dal hij niet
heeft gezegd dat den bouwgrond van het tegen
woordig slachthuis eene waarde heeft van 10 fr.
den vierkanten meter, doch wel dat deze grond
eene gezamentlijke waarde heeft van den min
sten 10,000 fr. vermits er ongeveer 70 m. voor
gevel en 40 m. diepte is en dat die 2800 vierkantd
meters gerekend aan 3.50 fr. wel 10,000 franken
zouden opbrengen.
Het lid heer Huyghebaert vraagt hel woord
om te verklaren dat hij in de laatste zitting niet
tegenwoordig was en dat hij uit de lezing van hel
proces-verbaal verstaat dat het lid heer De Jae
gber de maatschappij der koersen had willen
verplichten koersen te geven. Het lid heer De
Jaegher verklaart dat er geene spraak kan zijn
van verplichting, dat zulks overigens in het
proces verbaal niet is vermeld en dat b'j gebrek
aan de vorig inrichiende koersenmaatschappij de
stad zelf de koersen had kunnen geven.
Het proces verbaal ter stemming gelegd wordt
aangenomen door zes stemmen tegen een (De
Jaegher) en 2 onthoudingen (Stroom en Huyghe
baert die bij de laatste zitting afwezig waren).
1* punt. Aanbesteding estrade en banken in
de Halle.
Pe heer Burgemeester geeft lezing van eene
prolestalie legen de ongegronde beweringen van
de tegenstrevers in kwestie de prijsuildeelingen
aan de middelbare scholen.
Er was vast besloten, zegt hij, dat deze prijs-
deelingen plechtiglijk zouden gevierd worden.
De leenbanken en de estrade die gewoonlijk dis-
nen voor de concerten bij de kermisfeesten waren
gevraagd, de hoofden der beide seholen werden
verwittigd an deze hebben verzocht om nog voor
dees jaar ontslagen te zijn plechtige prijsuitdee-
lingen te houden. Nu komen de tegenstrevers
ons beschuldigen van vijandschap tegenover het
officieel onderwijs wanneer wij enkel het slacht
dier zijn van onze te groote gedoogzaamheid
jegens de hoofden van de middelbare scholen.
Hel lid heer De Jaegher vraagt wanneer en
d( or wie de hoofden der scholen zijn verwittigd
geweest vermits bj de laatste zitting van 24 Juni
er namens hel schepenencollege beloofd werd
dat de nieuwe banken en estrade gereed zouden
geweest zijn vóór de prijsdeelingen. Hij vermeent
dus dat de schoolhoofden te laat werden verwit
tigd, en dat het niet in de laatste maand van het
schooljaar is. wanneer compositien en examens
plaats grijpen, dat men eene prijsuitdeeling kan
op touw zetten, dat de oefeningen lang te voren
moeten aangeleerd worden om de studiën niet te i
sloren, dat zulks ten minste alzoo wordt gepleegd 1
(Vervolg)
De bezoldigden van ’t Vatikaan.
Ia onze vorige artikels hebben wij ge
zien door welke financieele crisis het Vati-
kaan tegenwoordig strompelt, en w(j heb
ben de eigenaardige geldmiddelen doen
kennen die bet gebruikt om zijne staatskas
te vullen.
De fransche achteruitstrevers kop
stukken der groote katholieke bonden
wachtten niet totdat het schip langs alle
kanten lek was, om de redding te bereiden.
Ds eerste klokslag die van Rome kwam
trok de onachtzamen uit hunne gevoel
loosheid met hun te doen verstaan dat de
opvolger van Petrus niet mocht als een
eenvoudig dorpspersoonaan geldgebrek
lijden en armoede beleven.
De Civilta Cattolica bond de kat aan
de bel en in een vinnig artikel, door een
bekende Franciskanermonnik ingegeven,
verzekerde dat het eene schande zou zijn
voordegeloovigen van alle landen, indien
men den Paus van den St-Pieterspenning
moest berooven. Het geestelijk tijdschrift
schetste den toestand onder zulke akelige
kleuren dat de gansche christenheid ont
roerd werd.
Wij willen de zaken niet te veel door
gronden, want de geschiedenis beeft, in
deze laatste tijden, bewezen dat men de
bevestigen van Rome niet te nauwkeurig
m»g onderzoeken. De dwaling nestelt
te dikwyls in de verklaringen dar kardina
len en de oprechtheid schynt soms den
Tempel van alle waarheid te verlaten, ’t
Is alzoo dat terwijl de Civilta Cattolica
verzekerde dat de Paus b(jna in ellende
leefde, onhandige onbescheidenheden ons
den inhoud der Staatskas deden kennen.
Op dat oogenblik bestond die uit 700.000
lire (frank) in italiaansche rentetitels, en
daarbij dertig millioan welke door Leo
XIII in de handen van kardinaal Gotti
waren gestort geweest om aan zijn opvol- I
ger te worden overgebracht! De kleine
pastoors van Frankrijk zullen op die stich
telijke civiele lijst kunnen nadenken; die
van Belgie ook!...
Terwijl het roomsche tijdschrift brand
riep en de hand reikte ten gunste van Pius
X, deed het de eerste stappen voor eene
inschryving die moest dienen om Jen
stuurman der katholieke schuit te helpen.
Maar van de eerste dagen af stootte men
tich tegen eene groote zwarigheid. Ieder-
VERKOOPER
Pleter Verslraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
voorbehouden en de^vols^lT^ gelmimhXdln^gewaarborgd.8' SC^r'JVBr ltlerte8^eQ SI> °ntler 863 °*en °m31a® ing8Z0n^en worden- Het recht van °Pname is
