Voor IVaar heid en Vrede!
Voor Vrijheid en Recht!
Eerste Jaargang
No 52
24
Over klerikale polemiek
Tot spijt van wie t benijdt
Klerikale burgemeesters en socialis
tische dienstdoende burgemeesters
IIIEUPORTen KANTON
van de oogen zullen vallen, dan zal schel
den en verdacht maken niet meer helpen;
dan zullen de zoo lang bedrogenen hunne
bedriegers den rug toekeeren. Moge die
dag weldra aanbreken!
PRIJS PER NUMMER
E> centiemen
ABONNEMENT
frank per jaar
op voorhand betaalbaar
VERKOOPER
l’leter Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
Dikwijls reeds hebben wy aangetoond
hoe onze tegenstrevers de bewijsredenen
door scheldwoorden en laster vervangen,
en het is nog niet lang geleden dat een
hooggeachte briefwisselaar hier deed op
merken dat de geloovige schryver zijnen
beknibbelaar in de oogen der onnadenken
de kudde steeds verdacht maakt.
Wij zeggen sedert lang dat dit stelsel
matig gedaan werd, maar nu blijkt het,
uit hes onlangs verschenen boek van den
zeer katholieken schryver Fonsegrive, ge
titeld Comment lire les journaux dat
een priester, de abt Maignen, ditzelfde
hatelijk stelsel openlijk aanraadt zeggende
in de Vèrité, dat men de hoedanigheden
van begaafdheid en geleerdheid zijner
tegenstrevers niet moet herkennen en dat
de grootste liefdadigheid welke men ten
hunnen opzichte kan plegen daarin bestaat
ze gansch in miskrediet te brengen.
Ja zelfs zou priester Meignen tot staving
het voorbeel I van den H. Vincentius a
Paulo ingeroepen hebben, hetwelk volgens
den heer Fonsegrive, misschien gansch
anders zou kunnen uitgelegd worden.
En hoort eens, lieve lezers, hoe deze
laat te katholieke schrijver zelf over zyne
medebroeders oordeelt
Het geldt hier niet, zegt hy, te zoeken
waar de waarheid zich bevindt, (de dag
bladschrijver is verzekerd ze te bezitten),
noch den lezer in te lichten, want de lezer
gelooft in zijn dagblad, en de opstellers
laten hem dit recht wedervaren, dat zij
achten dat hij er in gelooft «als een beest»,
het geldt ook niet den tegenstrever te
overtuigen, want de tegenstrever is een
ellendeling, een leugenaar, een verrader,
een uitgekochte, ten ware hij eenvoudig
een onnoozelaar weze, en dit alles bij be
paling, heel eenvoudig omdat hij het ge
dacht van den gazetschry ver niet deelt.
Men moet hem niet overtuigen, maar hem
verpletteren.Men moet hem in minachting
brengen, er een voorwerp van afkeer van
maken. Daarvoor zyn alle middelen goed.»
Zou men niet zeggen dat dit de eigen
machtspreuk van het Nieuwsblad moet
zijn? Want het is wel volgens zulke begin
selen dat het ons behandelt.
Ten andere, indien M. Fonsegrive deze
handelwijze zyner godvruchtige confra
ters zoo wel weet aan de kaak te stellen is
het omdat hij er zelf het slachtoffer van
geweest is, want die zoete lammekens
Vandaag eens een woord over de fanfaren! In
hunne eer en waardigheid zijn de mannen ge-
De klerikale regeering weigert socia
listische burgemeesters te benoemen, om
dat de burgemeesters de vertegenwoordi
gers van den Koning zijn in de gemeente,
en dat de socialisten, als vijanden van ’t
koningschap, het redelijk niet kunnen
dienen.
Mijnheer Vande Zande is burgemeester
der gemeente Berchem Sinte-Agathe; ’t is
een klerikaal in den aard van Colfs; ook
heeft men hem met gesloten oogen be
noemd zonder ’t minste onderzoek te doen
nopens zijne meeningen en zijn karakter.
Op zondag 4 September, daar de Koning
een opperofficier in deze gemeente had
afgevaardigd, om hem te vertegenwoordi
gen in de plechtigheid eener vaandelin-
huldiging, weigerde de klerikale burge
meester den gemachtigde te ontvangen,
onder voorwendsel dat hij, Vande Zande,
antimilitarist is. Die boer heeft den vader
landschen stoet kijken voorbijgaan, geze
ten op dendorpel zijner woning, de handen
op den buik en de muts op ’t hoofd.
Bij die gelegenheid, herinnerrn wij ons
dat op Sinxendag van dit jaar, de Koning
een generaal te Dison afvaardigde voor
eene soortgelijke plechtigheid.
Er bestond nog geen burgemeester te
Dison, en ’t was een socialistische schepen
die er den dienst deed. Welnu! die socia
list, die republikein, die internationalist,
die antimilitarist kon al de plichten van
zijn ambt vervullen; hij deed het op eene
welvoeglijke, beleefde, betamelijke wyze,
gansch overeenkomstig met het protocol
hij onthaalde op hot stadhuis den vertegen-
woohliger des Konings en heette hem
Welkom met eene volmaakte hoffelijkheid.
En nu, Mijnheer de Minister van bin-
nenlandsche zaken, zeg ons wie de waar
digste is den Koning in de gemeente te
vertegenwoordigen de katholiek of de
socialist!
laten niet na elkander soms ook te ver
scheuren altijd uit liefdadigheid voorzeker.
En alzoo doen zekere bladen, die katho
lieken willen zijn dan de Paus, meer
kwaad aan den godsdienst, zy alleen en in
eene enkele week, als al zijne tegenstre
vers in twintigjaar.
Is het misschien daarom dat Pius X, in
zijn laatste Motu proprio aangeraden
heeft asfl de jonge seminaristen het lezen
van ieder tijdschrift, zij het ook ziitmun-
tend, volstrekt te verbieden?
Maar neen, dat is enkel scherts. Pius X
zegt ook dat men, bij die toekomstige
priesters, de zucht tot het leven moet ma
tigen. En een nieuws uit Rome, van 9‘
dezer maand, licht ons in over het doel
einde dat hij daarmede beoogde
Volgens dit nieuws, inderdaad, zou het
Vatikaan overtuigd zijn dat er in de kerk
zelf eene soort van vrijmetselarij bestaat
voor het verspreiden van het modernism.
In zekere seminariën zijngeautografleerde
bulletins in omloop, welke de kronijk der
modernistische beweging behelzen, en
men zou zelfs eene geheime briefwisseling
tusschen zekere seminaristen, welke tot
de modernistische propaganda strekte,
verrast hebben.
Daar ligt de knoop; men moet verhinde
ren dat de nieuwe gedachten de jonge
geesten bereiken kunnen. Maar daarin
ligt een nieuw gevaar. De jonge semina
risten zullen niet meer lezen; de leeken
zullen het voort doen; de gedachten der
laatste zullen altyd met hunne tijd vooruit
gaan, terwijl deze der eerste zich min dan
ooit zullen uitbreiden, en alzoo bereidt
Rome ons geslachten van jonge priesters
die hoe langer hoe meer tegenover hunne
tijdgenooten als verachtenden, als onwe
tenden zullen staan.
Zoo zullen zij min dan ooit, tot geloofs-
verdediging in staat zyn; zoo zullen zy,
meer nog dan onze hedendaagsche dorps
pastoors, verwijderd staan onder geeste
lijk oogpunt, van hunne intellectueel ont
wikkelde geloofsgenooten, zoo zal hun
godsdienstonderwijs, tot het volk gericht,
hoe langer hoe meer strijden met den
vooruitgang op het gebied der wetenschap,
wat een toestand moet teweegbrengen die
de intellectueelen toch eindelijk zal ver
plichten hunne onverschilligheid af te
schudden, ze nooden zal den plicht, het
volk de oogen te openen, klaar in te zien
en te vervullen, en dan, waaneer dat
thans zoo zeer bedrogene volk de bolsters
krenkt omdat we durven zwijgen over
hunne uitvoering in Nieuport-Baden! Wat te veel
pretentie, mannekens! Wat meer is, we zouden
er geen goed van kunnen zeggen, en dan zou het
zijn uit politiek of nijd. Dus liever er over gezwe
gen. Eens goed ’t artikeltje uitgepluimd het
geuzenmuziek kan niet spelen zonder bijzondere
hulp van eenige OostduinkerkenaarsGe zijt dus
ook al spijtig omdat 2 liefhebbers zich vrijwillig
aanbieden om deel te maken van onze Harmonie;
ge moet bekennen dat daarom echte genegenheid
voor ons korps van wege die twee muziekanten
moet bestaan zoudt ge ze bij toeval ook al bij u
willen enroleeren want alhoewel ge een heel
groot gedacht hebt van uw muziekaal korps zijl
ge, de bewijzen zijn daar, overgelukkig als ge
soms can ons liberaal blekmuziek een afge
vallen muziekant kunt in uwe rangen door
dwang doen plaats nemen kostuum en nieuw
instrument in de eerste week! en zeggen dat die
mannen welke gij zoo gretig in uwe gelederen
hebt doen treden, en welke gij nu als feniksen
aanziet; omdat gij ze dood noodig hebt, toch bij
ons hunne muziekale opvoeding hebben ontvan
gen, in dit volgens u zoo nietig blekmuziekje.
In ditzelfde ernstig artikel schrijft men over
eene zoogezegde vergadering gehouden om een
bestuurder van het leger (’t Nieuwsblad schrijft
troep) af te smeeken, die uit kompassie
eenige lessen gaf.
Er werd eene vergadering gehouden niet alleen
van chefs en souschefs maar wel van voorzitter,
bestuurder, bestuurleden, eere- en werkende
leden en weet ge waarom? Wij zijn zoo gelukkig
niet jaarlijks sedert een vierde eeuw goéd de kas
te worden gevuld door de centen van Jan en
alleman (wij krijgen geen 500 fr.’s jaars, of
12.Ê00 fr. in 25 j. zonder de steerljes) wij bered
deren zelfs onze financiën, en we mogen u vlakaf
met klank zeggen dat we met eigene centen ons
muziek betalen, iets wat gij niet kunt!
Een muziekbestuurder van ’t 3° linieregiment
de aanleg van de Harmonie ziende, verzekerde
ons, toen hij eens bij toeval in eene herhaling
«anwezig was, dat met kleine verbeteringen door
een echt vakman, de maalschappij met de goede
princiepen begiftigd, degelijk tot eene zeer vol
doende Harmonie zou geraken. Dankbaar waren
we steeds de bijzonder gekende bestuurder Van
de walle die ons dit heeft doen verwezentlijken.
Wij hebben niet die pretentie van zekére per
soontjes die denken dat ze Peter Benoi», Tlntl of
Gevaert boven hoofd kunnen zien, en dat alleen
een schoon gekostumeerd een goed korps
is. Zoo ze l> j toéval eens een lusje konden of
durfden aanvaarden van the right man on the
right place zooals mijnheer Vandewalle, ze
zouden er overvloedig deugd va<i hebben, al
denken ze dit zelf niet!
Dan zouden ze zelf hunne muziek kunnen
transposeeren b en niet genoodzaakt zijn, als
nu, de hulp van een, aan de stad vreemden,
liberaal in t i roeper
Doch we mogen verzekeren dat eenieder, noch
de eer, noch tie uunst zou hebben, in de gelegen
heid te zijo <le 1 ssen van een dergelijkcn chef,
ware man \an T vak, te kunnen genieten dat
weten we b ?ter dan wie ook.
DRUKKER
J OSHPH MT A-ElCK
Statiestraat, Oudenaarde
ïfïïlSSfiK 0,1° f‘ \Pel d,'?k!’8g3 Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
VOO! het1 vtnn!'/ D°'‘lerd.ag mldda.g 1(1 ,hst koffiehuis Wdlems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of tnededeelingen, bestemd voor
kbl^. nLpt 1 C'1 Knnloa moeten door den schryver oaderteeken 1 en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd. on
'’W'l
