gffl
0IW».
of
WW to
Si
A‘11
'I
A
1F
Kg
0
(1 I
Uw*
T'B
ll
ft, Il ffl 'to-
“'’‘ij
fl
4
5 J
r ra
In het Willems-Fonds
jjj -O
N° 57
Ferrer en de katholieken
Eerste Jaargang
-
Zaterdag 29 October 1910
"to-
irn uri
t "D»'
DRUKKER
JOSEPH 3HC A-ESdK
Statiestraat, Oudenaarde
Het was onbetwistbaar een zeer aangename en
uiterst nuttige feestavond welke onze Afdeeling
van het Willems Fonds zondag laatst aan hare
leden en aan het publiek aanbood. De ruime zaal
was uiterst wel bazel, want niet alleen de vrien
d 20 van stad maar ook talrijke weetgierige vrien
den van den buiten waren opgekomen, om de
leerrijke voordracht te aanüooren van den knap
pen spreker, den rijksveearts heer G. Van Bies-
brouck. Zijn onderwerp De strijd tegen de
teringziekte was ten anderen uiterst belang
wekkend en het was het des te meer omdat hel
ontwikkeld werd door een vakman, volkomen
op dc hoogte der zaak en die zijne toehoorders
door zijn djeiend medeslepend woord onafge
broken wist te boeien. De achtbare voordracht-
g ner bjgon met te verklaren dat de tering (tu
berculosis) zoowel onder de menschep als onder
de dier zeer gemeen is, daar zij de oorzaak is van
ontelbare sterfgevallen. Een tiende tot een zesde
dar overlijdens zijn aan tuberculosis toe te schrij
ven, want de tering bestaat niet alleen in de.n
gewonen vorm der borstaandoening, ook in an
dere vormen en gedaanten, in andere lichaams-
deelen zet zq hare verwoesting voort. Met volle
recht wordt die vreeselijke kwaal eene ware
moordenaarster genoemd, meer te schuwen dan
PRIJS PER NUMMER
5 centiemeax
opgejaagde driften van het gepeupel, en
alhoewel die baldadigheden verwekt ge
weest waren door het werpen van bom
men door jesuieten enz. hebben wij ze
nooit goedgekeurd. (Zie ons artikel In
Portugal van verleden week).
Een woord, om te eindigen, van hetgeen
het Nieuwsblad uitkraamt over wat het
noemt het schandelijk lied der vlaamsche
liberalen
Indien de katholieken zich niet gedroe
gen als schadelijk ongediert, zouden de
woorden die het aanliaalt onder de pen
van Julius De Geyter niet gekomen zijn.
Maar, hij zegde het zelf
«Jezuïeten zaaien tweedracht,
Zij blazen haal en twist.
Wij juichen Recht en rede!
Zij grynzen Laag en list!
Hoon! Rome smeedt ons kelens
Voor ’t lijf en voor de ziel.
Het zwart gespuis zal ’t menschdom
Verplettren met deu hiel.
Zoo doen de papen, die vijanden van het
licht, die verstompens en dwingelanden
van het volk, die verkrachters van alle
recht, die broodroovers. die slaven van
Pausin die hun spijt uitdrukken dat den
vooruitgang der beschaving hun het straf
recht heeft ontnomen. (Zie wereldbrief
Libertas 1888). Daarom noemde De Geyter
ze ongediert. En liet geval van Ferrer be
wijst eens te meer hoezeer hij gelijk had.
Aunoncenprijs 0,15 fr. per drukregel. - Rechterlijke aankondigingen 0,50fr. P^^^re^l.^^Uecht^nnoncen te weigeren
het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver o.iderteekend en onder gesloten omslag ingezonden
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
tholieken onverschillig laat, bewijst dat
eens te meer dat zij in beschaving, in
zucht naar rechtvaardigheid, nog op het
peil der beulen van de Spaansche inkwisi-
tie staan. Al ware Ferrer nog honderd
maal plicbtig geweest, nog moest hem
volle vrijheid tot zijne verdediging gelaten
worden, en daar men hem daartoe de
nojjdige waarborgen heeft ontnomen, heeft
niemand het recht Item als plichtig te be
schouwen en kan het vonnis dat tegen
hem gevéld werd slechts aanzien worden
als een machtsmisbruik, en zijne terecht
stelling als eene wraakroepende moord.
En aan die moord hebben de priesters
en bisschoppen schuld. Op hun bevel is zij
gepleegd geworden, want het schandelijk
geding tegen Ferrer begon na de opvorde
ring welke de geestelijkheid van Bare lona
den 4 September aan het klerikaal lands
bestuur toezond en aan dewelke dit laatste
zich binnen de drie dagen slaafsch onder
wierp. Dat zijn de schandelijke feiten wel,
ke in alle beschaafde landen eene opschud
ding verwekt hebben welke slechts met de
herziening van het wederrechtelijk proces
kan eindigen.Enwjj herhalen het, schande
duizendmaal schanue is bet voor de katho
lieken, vooral voor de intellectueelen on
der hun, van niet alleen onverschillig te
zijn gebleven, maar zelfs in een naamloos
drukwerkje dat zij voor de kiezing van dit
jaar door gansch het land verspreidden,
Ferrer gelasterd te hebben, zooals het de
Flandre Libérale in een brief van 6 Maart
laatstleden, aan den Heer bewezen heeft,
loor de officieels stukken van bet geding
en een artikel van de Patriote van 8 Juni
1906.
En schande is betook te moeten bestati-
gen dat, onmiddellijk na de moord van
Ferrer, priesters in den stoel der waar
heid^) den droevigen moed hadden het
slachtoffer te beleedigen.
Ja hier in Nieuport zelf, noemdj hem
een hunner in zulke omstandigheden
ellendige schurk
Dat is christelijke liefde zeker? of is het
misschien rechtvaardigheid?
Kan er wel ééne vergelijking gemaakt
worden tusschen het geval van Ferrer en
dit der Portugeesche kloosterlingen? Deze
werden door het nieuw landsbestuur, voor
zooveel zij vreemdelingen waren, uitge
dreven, en toch niet vermoord.
Werden eenige mishandeld of erger nog
gedood, dat was niet de schuld der leiders
van den opstand; maar het uitwerksel der
ABONNEMENT
2,00 frank per jaar
op voorhand betaalbaar
Weder zoekt het Nieuwsblad de libera
len in een slecht licht te plaatsen met te
beweren dat onze partij de verdediging
van anarchisten, brandstichters, plunde
raars en lijkenschenders opneemt wanneer
deze kerken en kloosters aanvallen, ter
wijl zij do moorden en niishondelintron, op
priesters en kloosterlingen gepleegd, zwij
gend zou voorbijgaan of zelfs goedkeuren.
Om aan de onnadenkende snullen zoo
iets te doen inslikken vindt het niets beter
dan nogmaals, als de jakhalzen, een doode
te verscheuren en Ferrer, dit slachtoffer
der Spaansche priesters en bisschoppen,
nogmaals aan te vallen en te lasteren.
Wij aanzien Ferrer als een martelaar,
als.eèn verheven geest die al zijne zorgen,
al zjjne krachten wijdde aan de heilige
zaak van het onderricht, van de bescha
ving van het volk door zijn werk der mo
derne school en die, juist daarom, het
slochtoffer van de lichtschuwende spaan
sche papen geworden is.
Dat katholieken ons op dien weg niet
volgen kunnen spreekt van zelf; maar dat
zij met ons, met alle weldenkende lieden,
het niet ééns zijn om verzet aan te teeke-
nen tegen de wederrechtelijke wijze waar
op het geding tegen Ferrer geleid werd,
zal hun eeuwige schande strekken. Want
men heeft Ferrer beroofd van al de waar
borgen welke de wet, alsook het recht
van den mensch, aan een beschuldigde
verleent.
De officieels stukken zelve erkennen
dat db wet eischte dat de getuigen ten
ontlaste gehoord wierden en nogthans
werden die getuigen afgewezen, ja zelfs
deporteerde men, zonder vonnis, degene
welke men bereiken kon, zonder ander
denkbaar doel dan ze in de onmogelijk
heid te stellen tusschen te komen.
De wet vereischte nog dat de onder
hoorde getuigen, allen ten laste, met de
beschuldigden geconfronteerd wierden.
Ehwel, op de veertig koos men er vier uit
op dewelke het krügsgereeht rekenen kon,
omdat zjj, zelf in den opstand betrokken,
alle belang hadden om Ferrer zwart te
maken, om zijne beulen te believen. Do
verschijning der getuigen in de openbare
zitting, ook door de wet vereischt, werd
vermeen
Zulke rechtsmiskenning doet iemand die
het hart op de rechte plaats heeft, ijzen
van ontzetting. En indien zulks onze ka-
de pesl, meer te vreezen dan deo oorlog die bei
den onverwachts zoovele menseden wegmaaien.
De gretig aanhoorde spreker legde daarna uit
hoe de bacillen van Koch de oorzaak zijn van het
verspreiden der tuberculosis, hoe men gewoonlijk
denkt dat de voortzetting dier onverbiddelijke
kwaal aan erfelijkheid is te wijten, wanneer het
integendeel toe te schrijven is aan het leven in
de nabijheid van teringlijders, in vermaledijde
besmette huizen, waar het van bacillen krioelt
die slechts naar eene nieuwe prooi wachten. Zij
dringen iu bet lichaam, beginnen en zetten er
onophoudelijk den strijd voort tot dat des men-
schenskrachten bet onderspil moeten delven.
Hij deed ultscbijnen hoe voorafgaande ziekten,
eene zwakkellchaamsgesteltenis slechte voeding
onreinheid, gebrek aan lichamelijke zorgen,
drankmisbruik en zoo meer omstandigheden zijn
die de besmetting bevoordeeligen, die medehel-
pen om de lering.toe te laten des te gemakkeljj-
keraan te vallen, te verwoesten en te verdelgen.
Terloops verhaalde hij ook hoe sommige am
bachtslieden b. v. de koffiehuisbedienden der
groote steden, meer blootgesteld zijn dan andere
door het midden waarin zij leven, de tering op
te doen. Het kon niet anders of dusdanige ver
woesting van menschenlevens moest de aan
dacht inroepen der openbare machten en hen
aansporen den strijd tegen die vreeselijke kwaal
aan te vatten. Die strijd is tweeerlei er moest
gezorgd worden de ziekte te genezen; er moesten
middelen beraamd worden om haar te vooi ko
men Om de aangetasten te genezen werden sa
natoriums opgericht; werden bijzondere pavil
joenen voor teringlijders in de hospitalen ge
maakt om ze van de andere zi ken af to zonderen;
kwamen er dispensaires tot stand. Hier deed de
knappe spreker uitschijnen hoe kloeke gestelte
nissen, hoe eene bovenmatige voeding soms de
bovenhand behaalt op de bacillen en de kranke
geneest. Talrijk zijn de maatregelen die moeten
genomen worden om de kwaal te voorkomen.
Onderrichtingen moesten aan de aangetaste lij
ders, gege.en, worden; de verpeste woningen
moeten ontsmet worden; de gezondheidsleer
moet ernstig onderwezen en toegepast worden.
Licht en klaarte, en lucht dienen onze I u’ i te
bevatten in overvloed; in opene lucht imekn Ie
kleinen zooveel mogelijk leven en er zie i r
kwikken; het werk der schoolkoloniën kan niet
genoeg uitgebreid worden; reinheid en n.?ltu i.i
van woning en lichaam zijn onmisbaar De
sterfte onder de kinderen vooral móet Ih keer
gegaan worden door goede zorgen en -l.ieke
voeding; l werk «ter sclioolsóep moet aft.; be
moedigd orden door de bijzonderen. Ü-.-k de
lichaamsopeningen, desporten, (zonder vr mis
bruik van Ij maken zooals liet, jammer j'cnoeg,
te veel g- b?urt) htIpcn mede. De strijd tegen
het drankmisbruik, eender bijzonderste oorza
ken der lering, dient onverpoosd en krachtdadig
voortgezet t worden* De moeders mouten aan
gespoord -ao: d n i..u j kroost zooveel mogelijk
natuurlijk m vo-den en zoo zijhun toevlucht
moeten n-mi -n kunstmatig voeden, hoe
ven zij zie', te h ui,meren dat vele koeien door
tuberculosis ziji; aangetast en het dus noodzake
lijk is de melk lang genoeg te koken om de
\i
lAj^/ (kvi
.^NIEUPORT en K ANT Ng
foor Vrijheid en Recht! Voor f Vaar heid en Vre&e:
VERKOOPER
Pieter Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De luitionceii, artikelen
en tnededeeliugen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, V alkestraat Nieuport besteld worden. .-me ui v.
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeter. door den schrijver onderteeketvl en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het rec i van ji.i
