DUIVENMELKERS
Klerikale verdraagzaamheid
Andermans geestigheid
Overwegingen van een knorrepot
Scholen
MENGELWERK
2
(1) Bijnaam der politieagenten.
/Wordt voortgeut/.
Die tegenstrijdigheid was hun volkomen waar
dig, in hun hoedanigheid als prijs van een dui
venconcours want geen liefhebber heeft de
slechtste duiven, de mijne vliegen altijd best
is de gewone spreekwijze, en elk wil het om te
harder roepen. Geen enkele is dat met eenen
andere eens, en als ze eenmaal op dit terrein
weg zijn, dan weten de melkers van geen ruimen
meer.
Is het misschien omdat er tusschen den dui
venliefhebber en den regulateur zulke treffende
gelijkenis bestaat, dat men bijna uitsluitend dit
horloge als prijs geeft in de concoursen?
Elf rinkelende slagen deden de overgeblevenen
allen te gelijk opkijken.
Is 't al elf uren? Waor gaot dien tijd naar
toe?
Bah! Bah! 't is toch nog 'en uur eer da' de
blinkaords o (1) ons kunnen bulten steken,
van den grootsten der apostels Die niet
werkt, die moet niet eten
Gij zoudt terstond de eene naar hare
zuigtlesschen en de andere naar hare
braadfornuizen terugzenden. En ge zoudt
duizendmaal gelyk hebben!
Elk zijn ambacht, Monseigneur!
door
Ne neê, ne neê, merci, antwoordde hij, en
meteen keek hij reeds naar de ilesschen, welk
borreltje hij nemen zou. Daar de Scheele niet
aandrong
Alia, a’s g’het absoluut wilt... Mie geeft mij
ten 'ne kwak. Met begeerlge o ogen volgde bij
al de bewegingen der bazin, en nauwelijks was
bet glaasje vol of hij had het reed? vast .- Man
nen van verren, en eer Iemand den tijd had te
antwoorden stond het ledige druppeltje al terug
op den toog. In 't buitengaan zegde hij nog 't
niet te lank trekken zulle.
De pinten werden leeggedronken, en met van
weerskanten 'nen goêen aovond verlieten de
mannen de herberg.
De frissche nachtkoelte waaide hun deugd
doende In ’t gezicht, en allen ademden met diepe
trekken, zonder een woord te zeggen. Te midden
der straat bleven ze staan. Star naar omhoog
kijkend verklaar :en zij zich vergenoegd omdat
de wind goed zat, en alles voordeelig weder voor
spelde. Nog eenige minuten stonden zij te praten
dan verwijderde zich elk langs zijn kant. Het gal
men der klompen en het klinken der benagelde
schoenen op de straatsteenen verstierf langzaam
in de verte, en alles herviel in de gewone nach-
telijke stilte.
Het geliefkoosd onderwerp der klerika-
len is dat der «verdrukking der gewetens»
door liberalen en socialisten. Wanneer
men hun de algemeene wet toepast, klagen
ze luidruchtig over dwingelandij; secta-
ris en onverdraagzaamheid.
Wij moeten oiis niet rechtvaardigen
over die verwijten welke op niets berus
ten, maar het is niet kwalyk van tijd tot
tyd te toonen hoe de katholieken de ver
draagzaamheid verstaan.
Aan ’t parket van Beaume les Dames
(Frankrijk, departement Doubs) komt eene
klacht wegens grafschendery voorgelegd
te worden, ten laste van den pastoor van
Champlive. Ziehier o.n welke redens
Een kind, eener protestantsche lamilie
te Champlive gehuisvest, stierf onlangs in
deze gemeente. Zy'ne ouders deden een
predikant van Besancon roepen om de
begrafenis plechtig te voltrekken. Op be
vel van den pastoor van Champlive, was
het graf gedolven geweest in den hoek
van ’t kerkhof tot de zelfmoordenaars be
stemd.
De predikant, zulks vernemende, deed
aan den wethouder (adjoint du maire) op
merken dat het kind daar niet mocht be
graven worden. Voornoemde ambtenaar
gat seffens den doodgraver bevel een graf
te openen op eene plek die hij aanduidde
nevens de andere begraafplaatsen.
Den pastoor ontmoetende, meldde de
wethouder hem de onderrichtingen welke
hy den doodgraver kwam te geven; maar
de pastoor kwam daartegen op, zeggende
dat het kerkhof eene katholieke zaak
was! Verschooning, het kerkhof is
gemeentelijk, antwoordde de wethouder.
Maar er bestaan gebruiken onzer voor
ouders, zei de pa door. Er bestaat eene
wetantwoordde de predikant, die het
onderhoud bywoonde.
Het geschil scheen vereffend, wanneer,
op 't oogenblik dat men tot de teraardbe-
stelling wilde overgaan, men bestatigde
dat het graf gedolven op aanduiding van
den wethouder, gevuld was, en <lat een
ander zich opende in den hoek der zelf
moordenaars.
De doodgraver, ondervraagd, verklaar
de alzoo gehandeld te hebben op bevel van
den pastoor, die beweerde met den predi
kant overeen gekomen te zijn.
Het graf werd nogmaals elders geopend
en de kist werd er eindelijk in neergelaten
na lange woordenwisselingen.
Eenige dagen na de begrafenis, werd
het graf gedurende den nacht geopend, de
doodkist werd er uit genomen en geplaatst
in een nieuw graf gedolven in den hoek
der zelfmoordenaars!
Wanneer men de hardnekkigheid besta-
tigt van dezen pastoor tegenover het lyk
levelingen die ze zou bevatten onschadelijk te
maken.
Uit dit allee blijkt klaar en duidelijk, zegt spre
ker, dat de tuberculosis eene zieke is der onwe
tendheid.
Verheven en edel is dan ook de belangrijke rol
van het onderwijs in den te voeren strijd tegen
die kwaal. Zonder ophouden, met kracht en
taaien moed moeten wij dan ook strijden voor ons
goede degelijke onderwijs tegen diegenen die het
volk in onwetendheid willen houden, want ons
volk lijdt ook nog aan eene andere tering die
der zwakkeloosheid, der machteloosheid, der
onverschilligheid tegenover diegenen die het
verdrukken.
Bij het einde zijner gloedvolle rede meer dan
eens door luid applaus onderbroken werd de
knappe spreker gulhartig toegejuicht. Wij mee
nen de tolk zijner toehoorders te wezen met den
heer Van Biesbrouck onzen innigen dank te be- i
tuigen voorden leerrijken avondstond die hij ons
verschafte.
Benevens het nuttige was er ook voor het aan
gename gezorgd en 'l concert, dat de voordracht
opluisterde, was buitengewoon wel gelukt. De
heer Wittenberg liet ons zijne krachtige baryton-
stem bewonderen met het moeilijke Starlied uit
Tannhauser het gemoedelijke Ik kende nooit
geen liefdelach van Pieter Benoit en het
noorsch lied <Prlmavera».De heer Luc. Simoens
vergastte de toehoorders op twee onberispelijk
uitgevoerde muziekstukken voor horen het
immer lieve Ave Maria van Gounod en vooral
de melodie Sur la Montagne Zoo viel zijn
spel in aller smaak dat hij telkens teruggeroepen
werd en herbeginnen moest. Ook de heer De
Sleyter behaalde veel bijval met de uitvoering
zijner romance en air varié voor basson
en bewees door zijn moeilijk spel een zeer flink
instrumeotist te wezen. De knappe tooneellief-
hebber J. Hespel van Oostende, die op de planken
thuis hoort, wist de aanwezigen tranen te doen
lachen met de kluchtliederen Blonde Marie
en Isabella Er ging telkens een lacbgejuich
op dat hij slechts beheerschen kon met opnieuw
op te treden en andere even luimige aanspraken
ten beste te geven. Allen werden op hel klavier
begeleid door den heer Verdeyen, leeraar aan
het Atheneum van Oostende, die voorwaar geene
gemakkelijke taak bad, doch er meesterlijk van
kweet.
Al die Oostendsche kunstliefhebbers werden
geestdriftig toegejuicht en behaalden een ge wet
tigden en welverdienden bijval, Wij hopen bij
gelegenheid hun kunstvol spel en zang nog te
kunnen bewonderen.
Onze knappe Philharmonic verleende volgens
loffelijke gewoonte hare welwillende medewer
kingen wist door nare krachtige openingstakken
de geefstdrift der toehoorders op te wekken.
Kortom een welgelukt feefst En n^ar nieuwe
aergelijke feesta onden wordt reeds 'erlaogd!
behalve de geneesheeren, al de oude socio
logen en al de stoffige staathuishoudkundi
gen van ’t land zullen genoodigd worden,
tot welke partij zij ook mogen behooren.
Volgens ’t schijnt, zal die vergadering,
die te Brussel zal plaatshebben, meteene
buitengewone plechtigheid bekleed zyn.
’t Programma der feestelijkheden is nog
niet uitgegeven, maar wij mogen ons aan
een banket vet wachten. Niets geeft hon
ger en dorst als van ontvolking te spreken.
Mgr Mercier, primaat van Belgie, heelt
wel willen ’t voorzitterschap van ’t klein
congres aanvaarden.
Ten allen tyde waren er lieden die zich
bezighielden met zaken waar zij niets van
begrepen. Er bestaan er nog.
De fransche generaal Saint-Cyr, zoodra
een veldslag geëindigd was, liet zich in
zijne kamer opsluiten om op zijne viool te
krassen. Hij speelde wat slechter dan ik,
dat geeft u een gedacht zijner kunst..
Dagelijks ziet men bouwkundigen die
tooneelstukken maken, luchtvaarders die
zich met wederlandsche politiek bezighou
den, schrijvers die schilderen, schilders
die schryven, wiskundigen die dansen <-n
dansers die sterrekundige berekeningen
maken, keizers die meubels maken of uur
werken herstellen, brouwers die gewa
pende pompierskorpsen onderrichtenpom
pierbevelhebbers die fanfaren besturen,
muziekbestuurders die schepen der stad en
te gelijk van ’t bestuur der burgerlijke
godshuizen z(jn.
Dat verwondert niemand meer.
Maar een primaat, al is hij zelfs van
Belgie, die zich met ontvolking bezig
houdt, dat schijnt veeleer kluchtig.’
Wat zoudt f»e zeggen, Monseigneur, in
dien eene minne den preekstoel eeneruwer
kerken beklom en er begon te redeneeren
over’t kerkalijk recht? Wat zoudt ge zeg
gen indien eene keukenmeid er Acacius,
bisschop van Amidée, nabootste en zijne
redevoering over de nutte.oosheid van ’t
kerkelijk goudwerk herhaalde, of er eene
omschrijving opdischte van ’t ruwe woord
Tusschen twee vrienden.
’k Ben erg in de war, zegt de eene.
'k Heb te kiezen, om te trouwen, tusschen
eene rijke weduwe die ik niet bemin, en
een schoon jong meisje, zonder centen, dat
ik lief heb. Wat zoudt ge doen in mijne
plaats?
’k Zou trouwen met degene die ik
bemin. De liefde is alles in ;t huisgeziu;
zonder de liefde is ’t leven onverdraaglijk:
zij geeft liet geluk, maakt van de armoede
rijkdom, en van de aarde een paradijs.
Gy hebt gelijk, ’k Zal met Fintje
trouwen. Hoe kan ik u mijne dankbaar
I eens geloovigen van een anderen gods
dienst, mag men zich afv ragen wat hy
wel zou kunnen gedaan hebben ten op-
I zichte van een vrijdenker.
Ziedaar een schoon voorbeeld hunner
verdraagzaamheid!
zeide Door, laot er ons nog maor e’ glas opzet
ten.
De mannen bestelden nog een pint, en Door
deed meê eene beweging die zeggen wilde Ik
ook, doch Lte scheen het niet gezien te hebben
want ze zette maar vier glazen op het schenk
bord. Toen de pinten op de tafel geplaatst waren
vroeg de baas kortaf En ik?
G'hed al bier genoeg in ao lijf, zatlap, 't is
nog maar Vrijdag aovond en ge zit daarmee e'
stik in ao betten.
Maar Door was slim, en fleemde wat, en lachte
eens, bracht tusschen duim- en de wijsvinger de
klak in den nek, en zijn hoofd krabbend zeide
hij
Ge zou' zelf nie’ willen da 'k van den dust
stikte.
De mannen galmden het luide uit van lachen;
Lie lachte meê en was daardoor ontwapend.
Schoorvoetend trok ze dan toch den kelder in,
en zeide op vasten toon
't Is de leste, hoordet?
De baas wachtte zich wel te antwoorden; hij
had zijne pint, dit was voldoende..
Rond twaalf uur werd de deur zachtjes open
geduwd. Een agent stak het hoofd binnen
Jongens 't is tijd.
Jef pakt eentje meê, riep de Scheele, en de
agent welke bijna de deur toe had, verhaastte
zich binnen te komen
Katholieke geneesheeren, te Brussel
vergaderd hebben onderzocht welke maat
regels dienen genomen te worden om de
ontvolking te beletten en om de huisge
zinnen met talrijke kinderen aan te moe
digen en te beschermen.
En door 't onderzoeken d.zer maafre-
regels, hebben ze bevonden dat de kwestie
niet alleenlyk van geneeskundige orde is,
maar bijzonderlijk en vooral van huishoud
kundige orde.
Zij hebben bijgevolg besloten eene nieu
we vergadering samen te roepen waarby,
warmte, en de vrouwen, die in groepjes opstraal
stonden te babbelen, konden niet nalaten hon
derdmaal te herhalen ’I zal vandaog heet
wurren, want ze zijn berd aon 'I stuken hierbo
ven.
De beweging was reeds groot, en 't was goed
te zien dat er duiven moest binnenkomen De
melkers liepen weg en weer, gingen eens bij
Plet, dan weer naar Jan, altijd zonder eigenlijk Ie
weten wat ze er verrichten moesten, zonder be
paald doel, enkelom hunne opgewondenheid wat
lucht Ie geven.
In het lokaal Den Kanarievogel heersehte
de gewone bedrijvigheid Door wat de baard
scheerder, en 't Is de gewoonte zich Zondags
te laten schoonmaken.
Beurtelings zetten de mannen zich dan op den
stoei die hun nevens een tafel, in eenen hoek der
herberg voorbehouden wordt. En terwijl Door
hel poeier schuimt, steken zij reeds zelf den
handdoek rond de keel. In een oogwenk Is do
client ingezeepl en geschoren Terwijl hij de vijf
centimes op tafel werpt en den handdoek aan
eenen anderen makker overgeeft, Is Door wéér
bezig het poeier te schuimen, zich weinig er om
bekreunend dal de ooren en de knevel van den
laatst geschoren nog vol zeep hangen..
Liegen en lasteren, er zal toch altijd
iets overblyven is immer de leus der
katholieken, en <lat hebben ze in hun
Nieuwsblad van zondag IJ. in een artikel
getiteld Scholen eens te meer bewezen.
Ze schryven namelyk dat er binst het
laatste verlof van wege de vrijmetselarij,
eene bovenmenschelyke poging is gedaan
geweest om zoowat overal kinde. s aan de
katholieke scholen te ontrukken, dat de
afgezanten der vrijmetselarij alles in 't
werk hebben gesteld om de ouders te over
halen, Ja. selta dese laatste wit-
gekoehl hebben.
Dit is grove lastertaal. Eens te meer
vallen de katholieken op de vrijmetselaars
om te trachten ze in deoogen der menigte
hatelijk te maken; doch dit raakt hen
niet. Weet dat nooit bij ons dwang wordt
uitgeoefend, en nog minder iemand wordt
uitgekocht. Die vuile rol laten we spelen
door de katholieken; voor hen is geld
alles zooals een hunner warm verdedi
gers, die thans in ’tdrooge zit, eenspubliek
in eene meeting verklaarde, doch wij
eerbiedigen de vryheid, koopen niemand
uit en laten eenieder zyne kinders naar
school zenden waar hij het goed vindt
En van dwang gesproken? wie dwingt
de ouders hunne kinderen naar katholieke
scholen te zenden tegen hunne goesting.
Wie bedreigt ze met broodroof zoo ze hun
ne bevelen niet uitvoeren! Wie schermt
met hel en duivel, en wat weet ik al, zoo
ze hun kroost elders ter school durven
sturen dan waar M. de pastoor gebiedt?
En het zijn die heeren die durven spreken
van dwang? En overigens wat hebben we
onlangs te Brussel gezien, waar personen
daartoe aangesteld door pastoors en paters
en nonn n, na de schooluren de kleinen
die de gemeentescholen van Brassel bezoe
ken, door allerlei lekkernyen en speelgoed
trachten te overhalen om ze de weg naar
de katholieke scholen te toonen? Is die
handelwijze niet stichtend?
Wat meer is, dat het Nieuwsblad eens
namen noeme? Dat het eens zegge wie
ouders heeft geld geboden, doch neen, dat
zal het niet doen; het heeft liever voort te
gaan met laf en naamloos te beschuldigen
en te lasteren. En dat we ons in het groot
getal nieuwe leerlingen die onze cfficieele
scholen bezoeken, uiterst verheugen is
zeker toch wel heel natuurlyk.
Eenieder die het met onderwijs goed
meent vindt er genoegen in te bestatigen
dat niettegenstaande al hetgeen deor de
katholieken wordtbewerkstelligd om onze
scholen te ontvolken, deze meer dan ooit
leerlingen hebben bygewonnen, dat die
scholen dank aan het wetenschappelijk en
degt lyk onderwijs dat er wordt gegeven,
meer dan ooit bloeien. En niettegenstaande
het schuldig, partydig stadsbestuur alles
gedaan heeft, en nog doet om de afschaf
fing van de Middelbare Meisjesschool te
kunnen bekomen, niettegenstaande het
halsstarig weigert behoorlijke lokalen te
verschaffen, en de school huisvest op daar-
’t Was diep Zondag een echt zomerweder. Om
acht uur heersehte er eene bijna drukkende
heid betuigen?
Met mij aan de weduwe voor te I
stellen.
