A
iiecMl
It oor F r ij heid
en
en
we;
Ons Praatje
N* 6
Zaterdag 10 Februari 1912
Derde Jaargang
Landbouwbelangen
Vlaamschgezindheid
R
VERKOOPER
Pieter Werstraete, noon
Valkestraat, Nieuport
PRIJS PER NUMMER
5 centiemen
Brabants provincieraad heeft hen door
zijn wijs besluit een flinke les gegeven en
’t ware te wenschen dat het voorbeeld
navolgers vond.
Zagen wij verleden jaar de antiklerikale
senators den Senaat niet verlaten? Waar
toe dienen immers hoffelijkheid, goede
inzichten, wijzen raad, verstandige wen
ken, wanneer ze toch door de klerikale
koppigaards immer moedwillig in den
wind worden geslagen? Is het dan niet best
die fanatieken te laten wroetelen in den
modderpoel van onrecht en zich niet om
hen te bekommeren? Is het dan niet best
hen met het vuur te laten voortspelea?
Wie immers met vuur speelt verbrandt
zich ras en modder zinkt altgd, hoe men er
ook in roere.
De klerikalen zullen het dra ondervin
den
dwingen den strijd voor ’t recht der Vla
mingen te staken. Beter zouden de boe
nende omzendbrieven door dergelijke
mannen in het licht gezonden openlijk
af keuren.
Maar daarover zwijgen ze liever en die
Vlaamsche ridders houden den bek in de
pluimen, he Stinkertje?
Of keuren zij misschien goed, wat
Hooger Leven schreef, namelijk nog
liever eene fransche katholieke beschaving
in Vlaanderen dan eene vlaamsche onka
tholieke En zou len zij ook niet aarzelen
om aan de Vlaamsche ouders en de Vlaam
sche studenten eene fransche katholieke
Hoogeschool aan te bevelen?
Wij twijfelen er niet aan, want de scho
len van fransche maseurkens worden
overal door hen aanbevolen en die vlaam
sche brullende klerikale leeuwen zenden
er hunne dochters heen, als ze dochters
hebben.
Vlaamschgezindheid is voer hen, net
als vele andere dingen, een uithangbord
om kiezers in hunne netten te vangen,
anders niet.
Wat is een klerikaal.
Ziedaar eene aardige vraag, zult ge mij
zeggen waarop veel kan geantwoord wor
den.
En dat is inderdaad zoo. Doch ’k wil
hier slechts wyzen op de slaafsche onder
danigheid, op de verblindheid, op de
halsstarrige koppigheid die alle klerikalen
kenmerkt.
’k Wil hier natuurlijk spreken over de
klerikalen die als politieke mannen gekend
zijn. Van die lieden welke bijna ongeleerd,
nooit geen vrijzinnig blad in handen ne
men, die niet begrijpen wat de liberalen
wenschen en willen, di.; onze betrachtin
gen niet beseffen, kan er geen spraak
wezen; die menschen, jammer genoeg,
handelen zonder overwegen, zonder na
denken en doen al wat van hen door den
politieken dorpspriester geeischt wordt,
want zijne stem alleen hooren ze en wat
hij b-ve Ir. him ze. Maar’k heb betover
klerikalen, ‘He voor verstandige, min of
meer ontwikkelde menschen doorgaan,
die kunnen redeneeren als zij willen, die
zich een gedacht vormen kunnen over de
beste oplossing die aan welkdanig politiek
of sociaal vraagstuk kan gegeven worden,
’t Zal u zeker wel al gebeurd zijn met
zoo’n klerikaal te redetwisten over een of
andere politieke aangelegenheid? W-dnu,
hebt ge tan niet opgemerkt, dat met zoo’n
man discuteeren even moeiehjk is als eene
koe leeren zingen? Men hpeit schoon de
doeltreffendste argumenten aan te halen,
de grondigste beweegredenen, de klaarste
bewyzen in te roepen, van zienswijze zul
len zij niet veranderen. Inwendig zijn zij
wel overtuigd dat gij gelijk hebt; zij doelen
wel uwe m-eoing, maar dat zeggen, zulks
bekennen zullen zij niet. Waarom? Omdat
het aan de klerikalen niet losgelaten is
eene eigene, persoonlijke denk- of ziens
wijze te hebben, ’t Is voldoende dat de-
groote kopstukken gesproken hébben, ’t is
voldoende dat iets in het belang hunner
partij is, om alle persoonlijke gedachten
op zijde te schuiven t-n dank aan hunne
slaafsche onderdanigheid zeggen zij na
hetgeen de groote chefs voorhouden.
Fanatiek zijn ze in merg en been en dit
fanatism maakt hen verblind, dwingt hen
tot koppigheid.
Bespreken wij, liberalen, een of andere
maatschappelijke kwestie, dan zien we dat
de verschillige meeningen zich vrank en
ABONNEMENT
2,60 frsiixli per jaar
op voorhand betaalbaar
DRUKKER
JOSEPH HAECCK
Statiestraat, Oudenaarde
Annonce» prijs O 15 fr per drükregeL Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen artikelen
au mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in hst koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels ot mededelingenbestemd vooi
voor het WeekbM wn Nieuport en Kanten mosten door den schrijver onderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. - Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
Op het liberaal congres der vlaamsche
gewesten werden breedvoerig de land
bouwbelangen besproken.
Volksvertegenwoordiger Buysse van
Gent betoogde de noodzakelijkheid van
eene nieuwe pachtwet. De huidige dagtee
kent van 1804 en geeft aan den eigenaar
alle rechten ea aan den pachter alle lasten.
Niets kan den eigenaar beletten zijn pach
ter plotseling de huur op te zeggen. Een
wet, die deze tiranny zou te keer gaan,
zou dus niet alleen aan wraakroepende
misbruiken een eind® stellen, maar ook
een landbouwer economisch bevrijden. En
inderdaad, stemt den boer niet zooals het
zijn klerikale eigenaar beveelt of wordt
hij door den dorpspastoor met geen goed
oog aanzieu om lat hij zich eenigzins vr$-
zinnig toont op staanden voet kan hij op
zeg van pacht krijgen. Is het dan te ver
wonderen dat de landbouwer uit vrees
zwijgen ma/.
Volks ver tegen woord igérVekemans sprak
op hst congres over de misbruiken in zak®
patentrechten die te zwaar op de kleine
landgebruikers drukk- n.
Ook de werkzame heer volksvertegen
woordiger Buyl nam de verdediging der
landbouwbelangen op zich en bewees dat
vrij uiten. Niemand heeft de pretentie
alleen de waarheid en het recht in pacht
te hebben; er wordt geredetwist en wie
het verkeerd opheeft, laat zich overtuigen.
Zoo komt men toteene doelmattige eerlijke
oplossing die in niets strijdt met onze vrij
heid; zoo zegepraalt de waarheid en het
recht; zoo werd ons programma meer en
meer vooruitstrevend; zoo bekeerden zich
de ouderen of gematigden allengskens tot
de ware democratie en kleven bijvoorbeeld
nu allen het zuiver algemeen sten recht
aan.
Gaat het ook zoo bij onze tegenstrevers,
de klerikalen? Niemand zou zulks durven
beweren. Zij blijven verblind verstokt in
hunne koppigheid omdat zy het belang, het
voordeel hunner partij boven de politieke
eerlijkheid en rechtvaardigheid plaatsen.
En zulks gebeurt niet alleen bij de kleine
gewone klerikale politiekers, de groote
klerikale leiders zijn met dezelfde zonde
besmet. Door officieel© ambtenaren be-
noem I door de klerikalen, en ook met de
zelfde saus overgoten, worden zij tevens
ondersteund en aangemoedigdom in hunne
1 koppigheid te volharden.
Wi herinnert zich de menigvuldige
verbrekingen niet, der kiezingen ten voor-
deele der liberalen uitgevallen? Wie herin
nert zich het verwerpen der met bewijzen
gestaafde reklamatien niet, door de libera
len gedaan tegen kiezingen, waarin de
klerikalen door bedreiging en omkooperij
zegt vierden?
Zooals de klerikalen waren over jaren,
zoo zijn ze nog. ’t Is even moeielijk een
koppigaard reden t® doen verstaan als een
neger wit te wasschen.
Het belang' hunner partij gaat bij hen
voor alles. Ze komen er een nieuw bewijs
van te geven. Hebben zij de besluiten niet
verbroken der liberale bestendige afvaar
diging van Brabant diode gemeentekie
zingen van Etterbeek en Anderlecbt wei
gerde goed te keuren en tot dia weigering
de gegrondste redens inbracht? Zijn de
liberalen niet verplicht over die onnuem
lijke daad het klerikaal ministerie, dat.
zich aldus medeplichtig maakt aan bedrog
en «alschheid, in de Kamers t@ ondervra
gen? Heeft deprovinciale raad van Brabant
als protest tegen diepolitieko oneerlijkheid
niet besloten geene zittingen te houden
zoolang dis kwestie niet opgelost is?
O, voor een aanslag min ofmeer deinzen
de klerikalen niet achteruit, wanneer hun
politiek belang op het spel staat. Maar
Het eerste liberaal congres voor de
Vlaamsche gewesten werd veertien dagen
geleden te Brussel gehouden en talrijke
ernstige vraagstukken werden er breed
voerig besproken. Zoo werd gehandeld
over het vakonderwijs en deswege werd
het volgende besluit door 500 aanwezigen
gestemd.
Het congres besluit te eischen van de
wetgeving de inrichting in de Nederland-
sche taal in de Vlaamsche gewesten van
het technisch onderwijs door oprichting
van Vlaamsche vak- nijverheids- en land
bouwscholen in de gemeenten en in ’t bij
zonder door de Vervlaamsching der Gent
sche Hoogeschool.
Wij juichen ten volle dit besluit toe,
want die schier eenparige stemming (er
waren 2 onthoudingen) is een feit van
groot belang Het bewijst dat de liberale
partij, die zooals volksvertegenwoordiger
Franck van Antwerpen, zegde democra
tisch en vlaaraschgezind moet zijn, het
reeds ten volle is.
Wj, vlaamsche liberalen, worden te
dikwijls door de klerikalen verweten ons
te onverschillig te toonen in den vlaam
schen strijd. Zal het besluit door het eon
gres genomen de klerikale schrij velaars
wat weten in te toornen!
Beter zouden die mannen in hunne
bladjes hunne lezers eens medeo'eelen hoe
hunne leiders, zooals bisschop Waffelaert
van Brugge en zijn kanunnik Mahieu de
katholieke vlaamschgezinde jeu^d willen
1/
1
o
i
IS
(js
s
-
R
SS -3Ë
aS’
vi
S
«Cr-Vk- .-aw
rafW