Moetde werkman «altoos alsde paria dermaetschappy aenzien worden? is het kind van den werkman, zoo wel als dit van den ryke, geen schepsel met rede begaefd.'tis te zeggen, kan inen er geen nuttig burger, geen lid der samenleving van maken? Is de opvoeding, zyn de zoete en geestopwekkende vermaken, byv. de lezing, de muziek, de zang niet geschikt om de zeden van het werkmanskind te verbeteren, te verzachten? Ziedaer de gepeinzen die ons te binnenkwamen by het lezen van het Boterkuipje van jl. donderdag. Onze lezers welen met welkegevoelensde kollega op- zichtens'den werkman bezield is; - zy weten dathyhun inde geestverstomping wil gebukt houden, - zy weten dat hy wil dat de arme man hier op aerde moet rond dwalen tol de dood zonder ooit begrepen te hebben waerom hy hier gekomen is, zy weten dat hy wil dat dé man wien het noodlot geene fortuin verschaft heeft, geen verschil kan maken tusschen een karreel- sleen en een boek dat hein moet onderrigten over de pligten jegens zynen Schepper en jegens zichzelven; in een woord onze lezers zyn het wel bekend dat de opsteller van hel Boterkuipje het algemeen onderwys van den werkman tegenstreeft en aenrandt. Na deze algemeene bemerkingen zy het ons toege laten over te gaen tot het doel van dees artikel. Ver- ledene week hebben wy eene plaets verleend aen eenen brief opzichtens hel vieren van het St. Cecilia- feest door de muziekschool onzer stad; deze brief weêrlegde op eene schitterende en waervolle manier de lasterlyke gevolgtrekkingen die onze kollega inaekte van het feestje voor de zeden onzer stad. Wy hebben de vrvheid genomvn er een woordjen by te voegen over de gewone handelwvze van onzen konfra ter; wy hebben gezegd dal hy altoos bereid was onze stad als eén voorbeeld van zedeloosheid op de daken uit te trompetten. Hadden wy het artikel van zyn voorlest nummer niet gelaekt, wy hadden aen onze pligten te kort gedaen; door ons slilzwygen hadden wy krachtgegeven aen zyne leugenachtige woorden. Maer wy hebben gesproken, wy hebben geprotesteerd en gansch de stad is het met ons eens, geelt ons gelyk en verhoopt dat ons streng maer regtveerdig antwoord een goed uitwerksel zal uitoefenen op de handelwyze van het Boterkuipje; dit beduidt dat hel bladje voor- taen geene zoo domme en kwaedwillige artikels meer zal schryven, voortaen meer takt in zyne beknibbelin gen aen den dag leggen en min de "kleingeestigheid des opstellers blootgeven. Maer ter zake. Onze kollega begint zyne wederlegging met te zeggen a Dat er in de samenleving menschen zyn op wiens woord men zooveel staet mag maken als op dB ifastip van nel jaer, men stoetmag maken op den goeden duer van hel wéér een van die mannen is de nieuwe redakleur van het Weekblad, schryfl hy en grondt zyne woorden op hetgeen wy laelst gezèid hebben Weg met personaliteiten, als onze tegenstrever eerlyk zy; wy stryden voor daedzaken en princiepen. Deze beschuldiging zou misschien eenigzins regtveerdig zyn, ware 't dat wy den brief opgesteld hadden dié onze bemerkingen voorafging, ware 't dat onze kollega eerlyke middelen gebruikte, en niets deloyaals verrigt hadde. Maer juist het legen- deel is waer. Niettemin moet men geweldig verblind zyn om niet te bemerken dat de eene schryver levens de andere niet is. Overigens om deze aenlyging be kreunen wy ons niet; nooit, kollega, zullen'wy in uw byzonder leven dringen. Maer telkens dat gy u eenige leugenachtige, lasterende gezegdens toelael, zouden wy met de armen gekruist u moeten laten begaen, nog meer er onze slilzwygende goedkeuring aen ver schaffen? Ach! gy bedriegt u sterk, kollega, zoo gy dit meent. Wy zyn onze stad te straf genegen om dit te gedoogen, wy beminnen te zeer onze medeburgers en voeden te veel liefde voor den werkman, om hen zonder protest, op zulke lage wyze te laten belasleren. Nadat onze kollega, zich als een voorbeeld van trouw en eerlyldieid heeft uitgegeven, geeft hy ons een staaltje van het eene en andere. Hy begint met zich te verexcuseren en te zeggen dat men hem slecht begrepen heeft. Meent gy dan, konfrater, dat wy de waerde der woorden, den zin en uw doelwit niet gevat hebben? en dat uwe medeburgers zich niet gekrenkt gevoeld hebben om uw kwaedwillig schryven? De kollega is straf gebelgd omdat wy eenige vry- moedigeen harde uitdrukkingen gebezigd hebben.Dat hy zich getrooste want wy zyn niet streng genoeg geweest. Immers zyn artikel was onregtveerdig en schreeuweud, en lasterde op eene oneervolle wyze zyne arme medeburgers. Eiwel! verdiende hy dan geene schandvlekking? Maer nemen wy nog voor een oogenblik den kollega onder den arm, en toónen wy duidelyk zyne onregt- veerdigheid aen. Onze lezers weten op wat wyze hy zich uitdrukte over het feestje aen de muziekschool gegeven; in zyn voorleste nummer zegt hy dat de leerlingen der stadsschool meest allen knapen van acht tot veertien jaer naer de herberg ge- zonden wierden en dat een vreemdeling by het zien dier kinderen in de herberg, zich gewik een flauw denkbeeld zou maken van de toekomstige zedelyk- i» heid onzer stad. En deze week schryfl hy Wy zegden in ons nummer van donderdag II., grootelyks verwonderd te zyn, reeds twee mael naeen, kinders onzer stads- school, nog aen hnnne kinderjaren, door de bestuer- ders onzer stad des zondagsavond naer deherbergen van stad te zien zenden om er een glas bier te drinken, wal muziek te spelen, lezingen of tekaerten. Eli wel, was er daer nieinental van, Kuipje? Alles wat wy schreven over dit feit, 't is te «zeggen dat ei kinders waren van veertien jaer en andere die de twaelf jaer niet schenen bereikt te hebben, en dal dit kinders waren uil onze slads- school, was waerheid..., En verder voegt hy er byWy hebbentinhel minste niet laten uitschynen dat hun gedrag in iels beris- pelyk voorkwam. Onder het toezigt als ze waren van de heeren Vérmeersch en Reynaert, was daer im- mers niet voor te vreezen, In Gods naem dan, waerom er zulke gevolgtrekkin gen uil g'emaekl? Maer wat! gy beschuldiging eenige lyk dat ■egelen verder verergert nog de gy loont duide- gy uwe uwe woorden berekend waren, en stad wildet belasteren. Wat ons betreft wy zien er geen kwaed in noch voor de tegenwoordige noch voor deioekomsligezede- lykheid onzer stad, jongelingen van rond de 18 jaren, die, behalve twee of dry wekelyks om een glas dier ter herberg gaen een paer malen binnen het jaer Ie trakteren. Onze kollega mager over pein zen wal hy wil, wy zeggen dat hy laf gehandeld heeft op zoo een wyze van dit feestje te spreken; nog meer hy weet wel wat gerucht zyn artikelken gemaeki heeft? Inderdaed wy treffen het in alle klerikale bladen aen met het woord progres er voor. Waerlyk wy zyn pyne- lyk aehgedaen te zien dal onze tegenstrevers tot zulke dingen den toevlugt moeten nemen om het beslucr eener liberale stad in minachting te brengenalwie wat oordeel heeft moet er om hel hoofd schudden. Eilaes! kollega, gy doet ons waerlyk mistrouwen otri uw gezond versland en ons gelooven dat de ver- weendheid, om n eene naem te verschaffen, u zoo doet handelen; gy randt links en regis aen en aesl voor uwen laster neer slachtoffers als de duivel naer eene zondige ziel. Maer wy hebben te veel vertrouwen in den geest die onze stad bezielt, om te denken dat uwe rnngt niet al gauw in duigen zal vallen; wel eenigen (yd kan het bedrog zegevieren, maer all'yd niet. Voorwaer het is gy alleen, kollega, die binnen Dixmude den haet en de tweedragt poogt in wezen Ie houden; het is gy alleen, kollega, die door uwe onbedachte en zinnelooze aen- vallen, de ontroering by uwe medeburgers tracht te doen onlstaen. Terwyl uwe partygenoten, zich op eene pryzenswaerdige manier in hunne magtelooshéid ge dragen, en niet poogen de partygeest te verwekken, beweegt gy hemel en aerde om uwe moederstad in kwaden naem te brengen in den buiten. Maer (och zal het vruchteloos zyn. en de mispryzing zal ongetwyfeld uw eenig verdiende loon wezen. Onze kollega eindigt zyn artikel op eene waerlyk zonderlinge wyze, die ons medelydend de schouders doet optrekken; ook willen wy over liet einde niets zeggen, geene persoonen in onzen pennetwist willende mengen. lm 12elg-ïëas. De Moniteur deelt eene tabel mede, de opbrengst van den oogst in 1860 aentoonende, volgens welke men mag besluiten dat, buiten de aerdappelen en de boekweit, de opbrengst der voornaamste voedingstof fen in I860 grooler was dan in 1859. Het is opmerkelyk dal men, om die vergelyking te maken, niet gerekend heeft volgens de bebouwde uit gestrektheid, en dat van dan af de cyfers maer ten naesten by zyn, en veel veranderingen zouden moeten ondergaen om juist te zyn. Echter, wyl de inlichtingen in 1859 en 1860 ingezameld zyn op dezelfde wyze en door dezellde persoonen, mag men, na ze met elkaér vergeleken te hebben, er de bovenslaende gevolgtrek king uit opmaken Indien men, om nagenoeg het verschil der twee laetste oogsten te vinden, gebruik maekte van de be bouwde uitgestrektheid in 1853, eerste jaer waerop de uitgestrektheid bestaligd is, dan zou men voor 1860 eene vermeerdering vinden van 1,192,395 liekt. tarwe 173,716 hekl. spelt 272,715 liekt. maslelein en 2,425,780 hekl. rogge. Op de boekweit is er eene ver mindering van 12,000 hekl., zoodat het verschil te meer, op den totalen opbrengst, maer 4,052,518 bekt. graen is. Dit overschot zou, wel is waer, zeer verminderd worden door den kleinen aerdappelen-oogsl. Indien men inderdaed de opbrengst van den laetslen oogst moest schatten volgens de in 1855 bebouwde uitge strektheid, dan vindt men voor 1860 een verschil te min op 1859, van 4,620,702 bekt. Men moet zich de waerde van dit cyfer niet ontvein zen, hetwelk groot schyntInderdaed het is niet meer dan 625,000 hekl. tarwe, zoodal in 't geheel de oogst van 1860, vergeleken met dien van 1859, een overschot aenbiedt. LeveDsbeschryvingen der vlaemsche letterkundigen, Keg-terlyke kronyk. Is door de reglbank van enkele policie dezer stad in zitting van 14 dezer veroordeeld De korrektionnele reglbank van Veurne heeft de volgende veroordeelingen uitgesproken fBRSCHILLIGE TYBINGEN, c(/e\ naer het duitsch van niev, Ida von Duringsfeld, door Harry Peters. Uittreksel nil hot Antwerpsch blad Alleman''s vriend.) BLIECK. Blieck (F. G.) geboren <!en 24 december 1805 te Wervick bleef lol zyn negentiende jaer in zyne geboorleplaels waer l,v bv eenen notaris werkzaam was. Daer zyne ouders i chler vonden dal zyne opvoeding diende voider Ie worden volmaakt, werd liv gedurende twee jaren op de kostschool van St. Anna te Kortrvk geplaetst in wc vü slat iy eene plaels van klerk by eenen notaris aennam. Na vylt.rn jaren die hy afwisselend Ie Korlryk, Wevelghem, Brussel, Veurr.e en Wervick liad doorgel,ragt, werd hy notaris Benoemd ter residentie Leghorn. Nu heeft hy zyn beroep laten varen en eef in onal liaiikelyke afgelegenheid met zyne vrouwen zyn eenig kind, een meisje van twaelf jaren. Blieck begon eerst op Vyf en winlig jarigen ouderdom verzen te maken, en nog wel op het aendringen van een' zyner vrienden in Rmtryk een jonge dichter die niet me i leeft. Il, t is niet zonder moeite dat hy schryfl; van zes verzen die hy neerwerpt, blyfler nauwelyks een staen; daèrom ook hebben zyne verzen den roep der klassieke reinheid. Ity ver kiest de alexandrynsche vezen, gelyk hy overigen, tot dien groep der Belgische dichters toehoort d,e uitsluitend ncdcrduitJh zyn gebleven. Ook in zyne gevoelens houdt hy vast aen de bestaende gebruiken. In !8a5 schreef hy een gedicht Aon do eeuw, waerin by de eeuw „,el veel vleijeods zegt. Aen lieren,ans, die t.em in hoi J uelverbond i\it staenblyven verweten had, had hy reeds eenige maer,den vroeger eene epistel in deniellden zin gerigl. De trant, waerin hy zyne meening uitdrukte, iskrachtig enopeene ironische- pathetische wyze voorgesteld. In zyne halladen aanvulling hei in liet 1 hy aen Golilsrhmidt en aen eenige andere cngelsche dichters von (Jil tydstip. Digit; vriendschapsbanden hechtlen hem aen I.edegaiick, die hem In t gedicht over het graf zyns vaders opdroeg. Bliechs gedichten verschenen onder den titel MengelpoSzy, ta Korlryk, in 1839. Een tweede deel werd in 1850 uitgegeven door hel luel- en letterkundig genootschap Do vriendschap, te Rousse- laere, waervan lllieek eerevoorz Iter was. De volgende stukken van hem werden bekroond op 24 juny 1838 te Assenede de hei- Itge Dymphna'; m 1855 do Beloon door de maettichnppy Tnel- yveren broederliefde van Brugge; in 1835. in den pryskanip uil geschreven door de redorykkamer de Kruisbroeders, een gedicht by het afsterren das heeren Hofman; op 28' oogst IC Oostende. De knayingen van een boos gemeten. In den nalionalen dicht- stiyd, op 21 juny 1834 door het siuelsbesiucr uitgeschreven, en waervan het onderwerp was do triomf der nationale onaf han- kelykheid, behaelde hy den tweeden prys. zyiide eenen gouden «erepenning, met liet sluk Het lot des vaderlands BOUCQÜKLLON. Buucqnillnn (Bruno-Jozefgeboren te Korlryk op 2 opril 1816 zoon van Pidter Jak ti Jozef en van Maria Johanna Descamgs, stu deerde de schilderkunst op de koniiiglyke Akademie van Ant werpen in deze stad liuwde hy op 5 juny 1849 Maria Anna Msïim.liane Hendriekx. Ily gaf in byna alle tydschriflen eu jper- boeken gedieliten uit; eenige zyner romancen werden getoonzet en zyn populair geworden. D'hont Josephus, schipper te Oudenhourg, tot 25 frs hoet boven dl- kosten, voor op min dan 100 meters afstand van de yzeren brugteCaeskerke; met zyn schip te zyn gebleven, al hoewel de bruggedraeijer hem gebood te willen stil honden' om reden dat er eene publieke trein moest voorbyryden. Zitting van den 6 december. Draevc August, oud 27 jaren, werkman te Merckem, tot 8 dagen gevang en de kosten, voor wederpannigheid tegen Karei Messiaen, veld wachter tc Werckenin de uitoefening zyner bediening, en voor lasteren scheldwoorden jegens Joanna Vermcerscli 'her bergierster te Wercken, IVlaroyère lilias, oud 27 jaren, kuiper te Zarren, Hellcm Aloïsius, oud 24 jaren, herbergier te Handzaeme, Dehoutle Karei, oud 22 jaren, molenaer, Vermeulen l'ieter, oud 24 jaren, landbouwer, eu Tack Leonardus, oud 33 jaren, her bergier, alle dry te Zarren, elk tot 1 marrrd gevangen soli- dairlyk tot de kosten, voor vrywillige slagen en wonden met voorbedachte raed en scheldwoorden jegens Felix Roelens en Richard,IS Roelens, molenaers, en Karei Tribon, landbouwer te bladen, den 7 October lest, te Zarren. Eenige afgeveerdigdèn van de koniiiglyke kommissie van monumenten hebben over eenige dagen de parochiekerk onzer stad bezocht. Eene som van 16,950 frs. is reeds uitge geven geworden, en 21,950 frs. zyn er noodig om de nog overbly vende dringende verbeteringSwerken uit te voeren. Een voordeelig verslag over den voortgang der werken is aen de minister van justitie gezonden geweest. In de X" eeuw bezat Dixmude alleen eene kapel afhangende van de kerk van Kussen, en die door eeneri tempel vervangen werd, welke in 1048 ingewyd is geweest. Dit gebonw van wolkeer nog eenige overblyfsels aenwézig zyn, werd door eenen brand den 29 sep tember 1533 vernietigd, die tevens degansche stad verwoestte. Het huidige monument, in golhiscbe houwstiel, is in Ver scheidene tydstippe.i gemaekt geworden. Het sierlyk lioogzacl in den iniddenkoor, dagteekent van de XVle eeuw- het moet den eersten rang hekleeden, onder de gelyke meesterwerken die Belgie bezit en die zyn de hoogza'len der kerken van Aorschoot, St. Gommarius te Lier, St. Pietcr tc I.euvenTcsscnderloo en Walcourt. De beelden die onze hoogzael versieren zyn van bet jaer 1600 en gebeiteld door ürbamis Taillehert, beeldhouwer te ïpcre, die de zittens der St. Maertenskerk dier stad gemaekt beeft. Indien er iemand ZWARTE ZVDE zoude gevonden hebben, zy worden aenzocht bet kenbaer te maken aen de politie-komuiissaris of aen den stadsklinker hunne moeite zal ruim beloond worden.

HISTORISCHE KRANTEN

Weekblad van Dixmude (1845-1879) | 1860 | | pagina 2