VA\ DIXMUDE, bondag, 14 Juli 1867. Twee en twintigste Jaar. Bi.. 28. Verschijnende alle Zondagen. DIXMUDE, den 13 JULI 1867. Algemeen Overzicht. De misdaad van keizermoord, aan welke ziclt Mexiko plichtig gemaakt heeft door het fusileeren van Maximi- liaan, is de eerste aanslag van dien aard niet welke in dit ongelukkig land heeft plaats gehad. In min dan eene halve eeuw, sedert zijne zoogezegde onafhankelijkheid, heeft het oude spaansche onderkoningdom, dat onder het bestuur van het moederland zoo voorspoedig en rustig was, driemaal den grond met het bloed zijner staatsoverslen geverfd. In 1824 werd keizer Iturbide schandelijk overgele verd en te Tampico door den kop geschoten, en, in 1829, werd de president Guerrcrra laThartig verkocht en onderging hetzelfde lot te Acapulco. Maar hoe groot de belangstelling moge zijn die men aan de geheugenis dier twee persoonaadjen hechte, niets is, in hunnen oorsprong, in hun bestaan, te vergelijken met heldoor- luchtig slachtoffer wiens dood de geheele wereld met afgrijzen vernomen heeft. Afstammeling van den be roemden keizer. Karei V, onder wiens regeering Ferdi nand Cortez en zijne stoute gezellen het mexikaansch koninkrijk slichtten scheen keizer Maximiliaan, aartshertog van Oostenrijk oud-luitenant in het lombardisch-venetiaansch koninkrijk, deze prins opge bracht in de hedendaagsche denkbeelden en in de pralijk van het staatsbestuur, door de Voorzienigheid aan gewezen om in de Nieuwe Wereld een rijk te stichten dat zijn huis en de vorsten, die hem bij zijne troonbe klimming herkend hebben, waardig te maken. Maar het volksgevoel wilde van het keizerrijk niet. Het wilde zijne vrijheid, zijne onafhankelijkheid en tan geene vreemde tusschcnkomst. Tot daar was het mexi kaansch volk in zijn recht. Doch liet heeft zijne faam bezoedeld door de moord van keizer Maximiliaan. Men kent nog de bijzonderheden niet van het drama van 19 juni, maar deze van het verraad van 15 mei zijn ons toegekomen. De keizer bevond zich reeds twee maanden en half te Queretaro aan hel hoofd van 8000 man, aangevoerddoordegeneraalsMirnmon, Meijia, Mendez, Castillo en Avellano, de prins Salm, zijn staf- overste en verscheide europeesche officieren. Den nacht zelf dat, men herkend had dat de stad niet meer kon verdedigd worden en men een stouten uitval moest wagen om de rangen der republikeinen te door boordt en op Mexiko te rukken, heeft een man, de ver trouweling des keizers, aan wien de wachttoevertrouwd was van het versterkt klooster van Santa-Cruz, die de plaats beheerscht, de genaamde kolonel Lopez, mits drie duist oneen goud, in stilte vrijen doortocht aan den vijand gelaten, die Maximiliaan tn zijnen slaap over rompeld en het keizerlijk leger gevangen heeft geno men; allen weêrs'and was onmogelijken nutteloos. Keizer Maximiliaan, tweede broeder van den keizer van Oostenrijk, was den 6 juli 1832 te Schcenbrün ge boren, en had den 27 juli 1859 princes Charlotte, dochter van koning Leopold, gehuwd, die nauwelijks zeventien jaren oud was, en in wier dubbel ongeluk alle harten heden deelnemen. Maximiliaan had den 10 april 1864 de hem aange boden keizerskroon aanvaard en deed den 12 juni op volgende zijne intrede in de hoofdstad van Mexiko. Sedert drie jaren had hij te strijden tegen de republi keinen die met eene ongehoorde standvastigheid storm liepen op zijnen waggelenden troon. Maar de bewondering voor het mexikaansche volk verdwijnt bij de schandelijke misdaad waarmede het zich bezoedeld heeft. De geheele wereld is er om ver ontwaardigd en zegt dat Mexiko nooit dien bloedvlek zal kunnen uitwisschen. Het verhaal van de laatste oogenblikken van keizer Maximiliaan, dat verscheidene bladen dezer dagen aan een fransch blad ontleend hebben, schijnt enkel in de inbeelding van denschrijver ontstaan te zijn. Men rekent dat voor den 20 dezer maand geene dagbladen uit Mexiko ontvangen kunnen worden en voorzeker zal het verhaal met den telegraaf niet overgemaakt zijn, want dit zou 50,000 fr. gekost hebben. Nu het verhaal mag echt zijn of niet dit is altoos waar, datde ongelukkige vorstdoorden kopgeschoten is. Van verschillende kanten is ook gemeld geworden dat er na de inneming van Mexiko ijselijke gruweldaden zijn gepleegd geworden. Deze geruchten worden heden door eene officiëele depeche van den oostenrijkschen gezant te Washington gelogenstraft. Deze depeche meldt dat de 300 Oostenrijkers, die in de belegerde Stadwaren, goede voorwaarden hebben bekomen. Men heeft ook de lijding ontvangen, dat de soldaten van het vreemd legioen, die Vera-Cruz verdedigden, zich op de schepen hebben mogen begeven en dat het garnizoen van Queretaro ongedeerd te Mexiko is aangekomen. Men leest in een blad van Weenen Wij vernemen uit eene goede bron dat het waar schijnlijk is dat het lijk van den keizer Maximiliaan aan Oostenrijk zal worden ter hand gesteld. Men verzekert ons dat de Paus, door de tusschen- kornst van een buitengewoonen gevolmachtigde, eenen eigenhandigen brief zou hebben doen bestellen aan Juarez. Van den anderen kant worden, aangaande deze droevige zaak, de grootste en dringendste stappen aan gewend, zoowel door den keizer van Oostenrijk, als door den keizer van Frankrijk. De expeditie tiaar Mexiko is in het wetgevend korps van Frankrijk hevig gehekeld geworden door de lieeren Thiers en Jules Favre. De minister beeft verklaard dal de tocht naar Mexiko plaats heeft gegrepen om zijne laudgenooten recht ie doen bekomen. Verder zegde hij dat hel gouvernement al het mogelijke gedaan heeft om Maximiliaan te doen besluiten melde fransche troepen Mexiko te verlaten. Een verheven denkbeeld van de trouw, welke hij aan dezaak die hij voorstond,verschul digd was en zijne persoonlijke eet' hebben hem wcêr- houden. <t Het is door mij niet, heeft hij geantwoord, dat de roem mijner voorvaderen zal bevlekt worden. In de Lordskamer van Engeland is de kwestie van Mexiko ook op het tapijt gekomen. Lord Derby heeft de strafpleging op Maximiliaan eene schandelijke moord genoemd. Hij heeft de vrees uitgedrukt, dal de fransche gezant als gijzelaar zal gehouden vrsruen, voorde uitle vering van Almonte, gezant van Mexiko te Parijs. Kolonel Lopez, officier van het eere-legioen en bevel hebbervan het regiment der keizerin, die Maximiliaan verraden heeft, is dingsdag te Parijs gedegradeerd ge worden. Hij had het eere-kruis ontvangen op aanzoek van maarschalk Bazaine, voor zijne dapperheid op het slagveld. Hoe kan de dapperheid met het verraad ge paard gaan De drsaSiiiers. Het doet ons hart goed wanneer wij de drukpers naar verdiensten hooien waardeerett. Hedendaags is c!e drukpers eene macht geworden, die invloed heeft op de openbare denkwijze; het is zij die de edelmoedige denkbeelden en de nuttige plannen voor het volk in de wereld zendt. Hoeveel mannen kennen wij niet die begonnen zijn als dagbladschrijvers en thans hooga posten bekleeden, dank aan de drukpers. Wij weten wel dat weinigen zich zulks herinneren en dat zij njet onverschilligheid op het werktuig hunner verheffing liedei zien. Wij hebben met voldoening het oordeel van een der verlichlsle staatsmannen van Engeland over de zending en den invloed der drukpers gelezen Ja! de drukpers is geëerd en gevreesdzij is den arm van het recht en den geesel van de hoosheid en der onrechtvaardigheid; zij wreekt de onschuld, zij laakt de dwaze verwaand heid, zij beteugelt de beersclizuclu Maar laat ons liever een gedeelte der redevoering van M. Gladstone mededeelen, die beter dan wie het zij de drukpers beoordeeld heeft in een feest der associatie der dagbladpers, waar de redevoering van den engol- schen staatsman ongemeenen bijval genoten heeft. Wij moeten de drukpers dankbaar zijn, zegde M. Gladstone, omdat hel vooral wij is die gelegenheid gehad hebben de oneindige politieke en openbare wel daden te leeren kennen en Ie bemerken die zij bewijst. Hel is niet te veel gezegd dat de werking eener goed geleide drukpers merkelijk den aard der betrekkingen tusschen de bestuurders en de bestuurden verandert. De gehoorzaamheid is in onze dagen geene werk tuigelijke en blinde plicht meer. De wet, het Staats bestuur, de akten der wetgeving richten een dagelijk- schen oproep door de dagbladen tot de openbare meening, en leggen nieuwe banden van belangstelling en genegenheid tusschen de burgers en de openbare macht, onder welke zij leven. Deze banden geven eene nieuwe macht aan de maatschappij en aan de geëerbiedigde in stellingen van het land t De druipers bewijst on$ ook, staatsmannen, per soonlijke diensten die niet te verachten zijnIk hen hier op een kittelig terrein, maar ik zal zeggen dat de handigheid van den verslaggever vele verbeteringen brengt aan onze redevoeringen, zoo onder het opzipht der taalkunde, de juistheid der uitdrukkingen als vqor de kernachtigheid van den redenaar, door alje nutte- looze uitbreidingen weg te knippen. Maar wij hebben nog eene schuld aangegaan..... ten opzichte der dagbladschrijvers. Waarlijk ik weet pipt wat wij zonder hen zouden doen. Hunne aanmoedigin gen, hunne loftuitingen zijn ons van groQlen prijs. Zij ondersteunen ons in het uur van nood en in de moeilijk heden. Maar ik verzeker u dat ik grooter waarde echt aan hun kretjek oordeel dan aan hunnen blaam. Overi gens kretiek of blaam, wie kan er zich door gekwetst gevoelen. Zoo de kretiek of blaam onrechtvaardig i?, zij kan geen nadeel doen, ten minste zoo degene tot wie zij gericht is geen man zonder karakter is. Indiep zij integendeel recl\t is, dan is haar prijs onwaardeer? baar. Het is een spiegel waar men ziet en ontdekt dat men anders nooit geweten zou hebben. Daar hebben wij hel middel om onze gebreken tp herstellen, de bedrevene misslagen te ontwijken, onze talenten nuttiger aan de burgers te maken, de strenge plichten te vervullen die de Voorzienigheid ons opgelegd heeft. Iedereen die in een dagblad schrijft heelt eene moeilijke laak te vervullen. Wat meer is die taak is aan meergeyaren blootgesteld voor hem als voor het publiek^ ter oorzaak der verantwoordelijkheid die op hem weegt Groeten wij dan de dagbladpers als eene nieuwe weldaad der Voorzienigheid aan het menschdom om den vooruitgang van den openbaren welstanden onzer instel lingen te bespoedigen. Nemen wij elke gelegenheid te baat om te toonen dat wij haar genegen zijn Wij moeten hier niets bijvoegen, de welsprekende hulde van M. Gladstone aan de dagbladen zegt genoeg. Het is immers doorde gazetten dat de liberale gecjaebten hunnen invloed gekregen hebben; het is door haar alleen dal het volk de scltoone strekkingen onzer partij kent en waardeert. Ontmoeten wij menigmaal onver schilligheid, de vrijheid, de volstrekte vrijheid vap oordeelvelling stelt er ons schadeloos voor. De volksbibliotheken. Op het oogenblik dat onze lezers dit artikel ondep oogen zullen hebben, zal de kwestie der volksbiblio theken door den provincialen raad van Wcstvlaanderen wellicht beslist zijn. Doch van nu af durven wij den uitslag dezer beraad slaging voorspellen. De provincieraad zal geene centjeip toeslaan voor die nuttige instellingen. De raad onzer provincie is immers saamgesteld uit eene onverbeterlijke meerderheid van dompers, die zpp bevreesd is van het licht als de duivel van wijwater. Onze provinciale raad zal zooveel te meer zijne hulp weigeren, daar er over eenige dagen in den Senaat vap Frankrijk eene diskussie over de volksbibliothekep heeft plapls gehad welke diskussie onze verlichte mannen tot lichtbaak zullen nemen. Mep zal de samenstelling der volksboekerijen ajs slecht voor het volk, als onzedelijk, ongodsdienstig, a}$ goddeloos doen doorgaan. De vrije diskussie en hellicht zullen den hals omgewrongen wordep. Men zal de in^ richters dier instellingen als solidairen, vrijdenkers, francmacons uitgeven om de buitenlieden de schrjk op het lijf te jagen en hen op die wijze altijd in de onnoo- zeiheid te houden, opdat zij voorde zoogezegde goede zaak zopden blijven stemmen met geslotene Qogen. En echter zijn de volksbibliotheken in Vlaandepep met uiterst veel zorg en verregaande omzichtigheid saamgesteld, om alle opspraak tegen te gaan. Doch het is nog niet wel voor onze klerikalen, die alles onder hun toezicht zouden moeien hebben omdat hel de goed keuring zou mogen wegdragen. Wal er van zij, wij kunnen onzen provincialen raad g.een bloemlje op de mouw vesten over de beslissing welke hij zal nemen, die stellig ten ppdeele der yerlich- tirig zal zijn. Maar wat is er aan te doen; de mannen moeten aan het orderwoord gehoorzamen, zij zijn niet vrij en gedwongen te buigen, willen zij hunne herkie zing niet in gevaar zien. En op die wijze worden de volksbelangen in on&e gelukkige provincie onderdc voeten geschopt. Achteruit, WeslvlaanderenHier zijn de dompers almachtig. De raad onzer provincie had ongetwijfeld wej twee duist franks aan het rijke kollegie van Kortrijk gestemd mef de beide handen, doch voor de boekzalen dat is eene andere kasse, ziet-ge. Nu heeft de heer Parmentier, overste van genoemd kollegie, zijue vraag ingetrokken; 4 WEEKBLAD Abonnemcnt9-prij9 per jaar Voor de stad, 6 fr. Buiten de stad 7 fr., op voorhand te voldoen. Brieven en geld vrachtvrij toe te zenden. Men wordt aanzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen den Vrijdag avond vrachtvrij en onderteekend toe te zenden. Alle afhellen bij den drukker van dit blad gedrukt, worden eens gratis in hetzelve ge plaatst. Do bekendmakingen betalen 20 cepliipep den drukregel. Er worden wekelijks exemplaren san dij blad gratis gezonden in de voornaomste herbergen onter omstreken, ten eiude aan dp annoncen, welke in ons blad gclijfd worden, meerdere ruchtbaarheid te geven. Hen schrijft in bij den drukker yap dij blad alsook bij alle post-direkteurs U U.BP "Tfiïp i

HISTORISCHE KRANTEN

Weekblad van Dixmude (1845-1879) | 1867 | | pagina 1