burgerwacht in ons land op bet tapijt in de Kamer
moest terugkomen. Ei weldat is gebeurd en het
heeft twee dagen diskussie gekost eer het minis
terie zijne inzichten wilde kenbaar maken. De
krijgscommissien, die gelast geweest zijn de belan
gen der verdediging van het land te onderzoeken,
voor het geval van oorlog, waren het allen eens dat
ons leger hulp moest zoeken en vinden in de burger
wacht de commissie van 1SG7 vroeg 150,000 man
aan de burgerwacht, wat stellig iedereen overdre
ven moet vinden; deze van 1870 wilde30,OOOman van
de burgerwacht om de vestingen te bewaren, ten ein
de het regelmatig leger geheel in het veld te kunnen
brengen. Nu, in 1873 en later verklaarde de minis-
v ter van oorlog 30,000 burgerwachten noodig te heb
ben voor de volledige legerinrichting van het land.
Over dit punt wilde de Kamer juist het inzicht
van het klerikaal ministerie kennen. De mi
nisters waren verre van op hun gemak. M. Delcour,
die öe burgerwacht onder zijn beheer heeft, ver
klaarde van niets te weten en geen plan te hebben.
Zulke uitvluchtsels konden natuurlijk niet aanvaard
worden als goede munt, want de ministers zijn ver
antwoordelijk voor het land, en zijn verplicht de
noodige maatregelen te nemen. Er moest klaarheid
in den toestand komen, kost wat kosten moge,
geene doekjes tegen het bloeden, want dat vermin
dert te veel de achting voor een gouvernement, dat
ten allen tijde waardig moet blijven van zijne zen
ding.
De heer Malou gaf dinsdag heel slim uitleggingen
over de herinrichting der burgerwachthij brak
veel woorden clen hals om niets te zeggen en de
kwestie op de lange baan te schuiven... uit kiesbe-
lang. De liberalen wareu daarmede niet te vreden
en "wilden juist en klaar ingelicht worden de mi
nister werd bij 't vuur gezet, 's Anderdaags brak
de bom eindelijk, toen de minister van oorlog ook
ondervraagd ging worden, want de man hield zich...
op reserve Dan verklaarde de heer Malou dat hij
veel ging doen voor de herinrichting der burger
wacht en beloofde binnen zes weken een nieuw
wetsontwerp Hoe aardig Dinsdag verklaarde
de minister dat de burgerwacht zou hervormd wor
den zonder dat de lasten des lands er door verzwaard
gingen worden Dit was eene volstrekte onmogelijk
heid. Ook 's anderdaags kwamen M. Malou en de
minister van oorlog in de Kamer verklaren, dat het
inderdaad noodig was hulp aan de lurgerwacM te vra
gen voor het legfcr 30,000 man zouden te pas komen
om de vestingen te denaren. En die 30,000 man
kan de burgerwacht niet leveren zonder geheel
hervormd te worden, daar zij tegenwoordig maar
in het geheel dat cijfer bedraagt en het eene zeer
schreeuwende zaak zou zijn de gehuwde mannen en
deze van boven de 40 jaren tot den werkzamen
dienst te verplichten. Dnar de ministers nu verkla
ren dat de burgerwacht een serieus kontingent moet
leveren als bijvoegsel aan het leger, kan het niet
missen, dat de burgerwacht overal ernstig ingericht
zal worden in twee afdeelingen of bans. En over die
kwestie heeft M. Malou, onze eerste minister, een
wetsontwerp beloofd binnen de maand of zes
weken.
Heden, donderdag, werd de minister van het
inwendig ondervraagd waarom de Staat de achter
stellen der verleende hulpsommen voor de beurt
wegen niet betaalt? Weet gij wat minister
Delcour daarop geantwoord heeft Dat het gou
vernement dit niet doen kan zonder eene leendtg
aan te gaan Geloof nog dat de- staatsfinanciën in
bloeienden toestand verkeeren. Als de liberalen
aan het roer terugkeeren, zullen zij wat vinden in
de staatskas. In plaats van geld, zwarte schulden.
Oen in 1870 lieten de liberalen een spaarpot van
80 miljoen in de schatkist achter. Sedert dien heb
ben de klerikalen alles doen verdwijnen wij zijn
verre van de vermenigvuldiging der brooden en
visschen! De ellende is op den overvloed gevolgd.
Ziedaar klerikale mirakels. En zeggen dat dit geen j
nieuws is dat het altijd zoo geweest is en blijven I
zalBovendien al de groote nijverheden en
ondernemingen van het land zijn in den pijnelijksten
toestand van vervalHeden heeft de Kamer de
diskussie aangevangen over de wet op de suikers,
nog eene nijverheid die aan eene ruïneerende krisis
lijdt. Echter weigert het gouvernement de rechten
op de suikers af te schaffen, alhoewel dit maar een
verlies van 1,500,000 frs voor de schatkist zou
zijn, wat toch de moeite niet waard is 1
Ik vermeld met genoegen dat de werkstakingen
in het Henegouwsclie opgehouden hebben. Dit goed
nieuws zal de klerikale drukpers ongenoegen geven,
want het is koorn op haren molen de volksellende
te kunnen exploiteeren. Dat geeft stoffe om de libe
ralen uit te maken en te lasteren als gevaarlijke
mannen voor de samenleving, Zie, hoeveel artikels
hebben de heilige gazetten niet afgekondigd, waar
in zij met een duivelscli welbehagen voorspelden
dat ons land in een zee van bloed zou vergaan. En
die scboone droom is thans verdwenen als rook
Van geene revolutie, burgeroorlog, bloed en volks
ellende meer kunnen schrijven en geene revolution-
naireliedjes meer mogen fabriekeeren. Waarlijk!
dat is eene afgrijzelijke ramp voor de apostels der
logentaal die in de klerikale gazetten wroeten.
Sienvre 's«*F t <!e §itaaroos*€lj£§.
Altijd wat nieuwszelden wat goeds.
Het was niet ten voordeele van Belgie alleen
dat men de uitvinding van liet verkristelijken
der kapitalen gedaan bad. Neen bet werk van
den roomschen graaf, den lieven zoon van den
Paus, moest over de gebeele kristenkeid schitteren.
De grooten zouden de zuivere gouden manna ge
plukt en er zich mede gevoed hebben tot meerdere
eere en glorie Gods wat de kleinen/aangaat, dezen
zouden in verwisseling bondenketens gehad hebben.
Nu moeten de zaken van Langrand-Dumonceau
voor het belgisck gerecht gebracht worden. Dat
zal uitnemend veel loeren.
Maar zie in de klerikale wereld neemt men dit
te baat om op nieuw op de geldkiste te trommelen
Men wil wederom het gouden kalf heiligen. O
tijden o zeden 1 Nu de wereld wil bedrogen
worden en men zal altijd de zotten bij hoopen vin
den.
Ziehier het nieuws dat wij in het blad, getiteld
Rome aantreffen, dat nevens het Vatikaan gedrukt
en geschreven wordt en in een hijzonderen hoogen
graad van heiligheid staat. Luistert maar
Werktwerkt Misschien zal men zeggen dat
eene groote financiëele inrichting nog ontbreekt,
dat de bestaande gestichten niet in staat zijn te
strijden tegen de vijandelijke banken Wij spreken
zulks niet tegen. Maar waarom die groote inrich
ting niet tot stand gebracht Waarom zoeken de
katholieken niet te zamen naar de middelen om die
groote macht van het kapitaal te gebruiken in
plaats van hetzelve te verspreiden in staatsfondsen
en in de banken der Israëliten en protestanten
Verstaan zij niet dat die samengevoegde macht hun
dikwijls zou toelaten de driften der sekte te brei
delen, aan de gouvernementen, de Kamers, de ge
meenteraden' een min tegen-kristelijk gedrag voor
te schrijven, eindelijk van te gehoorzamen aan het
groot wooi'd van den doorluchtigen Paus Werkt
werkt
Die katholieke macht van het geld, vereenigd
aan de katholieke macht der drukpers, de eene en
de andere eene dappere ondersteuning aan Rome
en de Kerk verleenende, ziedaar onze droom. Het
liegt maar aan ons dezelve te verwezentlijken en
wij zullen hem verwezentlijken, zoo het God be
haagt.
Gelovigen, waakt op uwe beurs men wil weder
uwe centen verkristelijken
Een blad meldt dat de benoeming van den gou
verneur der provincie Namen en deze van den heer
A. Visart, lid der Kamer, als burgemeester der stad
Brugge, binnen eenige dagen iu het staatsblad
zullen vevscbijneu.
Zal dit nieuws bevestigd worden
Ridder de Formanoir is op het assisenhof te Gent
vrijgesproken.
Men weet dat hij beticht was dwang op eenen
kiezer uitgeoefend te hebben, in andere woorden,
de buitenkiezers te hebben beschouwd als kiesvee.
Zijn advokaat heeft vooral doen uitschijnen dat de
weledele ridder niet wist wat hij schreef toen hij
zijnen pachter bedreigde. Dat was waarachtig geen
pleitrede tot lof van den ridder.
Dixmude1 februari 1876.
Mijnheer de Redakteur.
Eh'! gij krijgt er van in de professorsgazet, maar
't is verdiend ook. Wat grap I Gij waagt bet
't vlaamsch tooneel bij uwe tegenstrevers aan te
moedigen gij durft het bestaan de rederijkers van
Scerp duur voort te helpen Hola dat is de ver
keerde wereld. Ook krijgt gij eene verdiende schrob
bing en men loochent stout weg dat gij ooit een
woord ten besten gehad hebt voor den schouwburg
in den Schild. Waar zijn uwe bedrukte zinnen dan
Weet gij niet dat gij liet tooneel een slechten dienst
bewezen hebt toen gij den acteur Pil verdedigdet
en moed gaaft, als die tooneelist hoonend versmaad
werd in de Boterkuip zaliger. Inderdaad waartoe
was bet noodig dat gij over twee jaren expres een
bijzonderen kronijksclirijver naar Scerp duur zondt.
Dat was toch maar uit grap Die rederijkers zelve
deden al beter, zij begonnen in den Boterkooper elk
ander door het slijk te sleuren uit... grap Was
dat niet schooner en profijtiger voor de tooneellief-
hebberij Verder beeft het tVeekllad de onvergeef
lijke stoutmoedigheid gehad het fameus duivelken
onder tafel in clen Tap weg te blazen als een kaar
tenhuizeken Nog eens, wat ging datuaan; gij
hadt u niet te bemoeien dat men hier in Dixmude de
tooneelkunst eene tweede kindschheid deed beleven.
En zie eens, o rampgij hebt belet dat er deze
week eene tweede duivelarij vertoond, werd Dal
is ongeoorloofd Weihoe het duivelken met den
eersten keer in 't wijwatervat gooien en de tjeef-
kens zelve laten het er spartelen zonder hulp te
bieden en zonder aan St Antonius met zijn zwij ntje
te durven denken, 't Is schaud men heeft menig
kruis voor u gemaakt en gij wilt maar niet verdwij
nen gelijk het zwart hellegeestje van achter 't tapijt.
Wat grap Gij ziet wel dat het kwalijk is, het mui-
letrekken in Dixmude te verdrijven. Daarom geeft
de professorsgazet u pap te eeten met zilveren
lepels. Wat moeit het Weehllad zich met Scerp
duurdat is zijn vak niet. Als de Boterkooper artikels
geeft van twistende tooneelbroedersdat is eau
lachmarkterijtje 1 En als datzelfde blad nu de lof
trompet stak alsof den steen der wijzen in de too-
n e kunst gevonden was door een acteur te hurenob
dat was ook een lachertje. Nog is liet een grapje, de
tooneelbroeders van Nu, Morgen niet als mannen van
den ouden slenter uit te maken. Waarlijk, Scerp duur
mag zich gouden kroonen om het hoofd vlechten
zij was zelve verre van content van liaren vreemden
acteurGeeft dan lessen Somma sommorum
het Weehllad krijgt eene roefeling van'de professors
gazet. Wat geestige grap Mag ik eens weten
waarom men weder de kat van Stoffel op den rug van
Scerp duur bindt, eerst in den Boterkooper en nu in de
professorsgazet? Is er dan nieuws op banden en wil
men't katje in den donkeren nijpen Wel mogelijk!
O, 't zal wederom een grapje zijn, want karnaval is
aanstaande. Amen. Knippel uit den loom.
ra>ffi)sQS@aBHi
Eietternienws.
Wij vernemen met genoegen dat de uitgave der
volledige werken van mevr. VanAckere, geboren
Maria Doolaeghe, zoowel in Heiland als in Belgie
veel bijval vindt. De ziekelijkheid der dichteres beeft
den drukker verhinderd die poëzij vroeger te doen
verschijnen, waar naar vurig wordt verlangd. Zoo
wij ook vernemen, zullen de eerste afdruksels nu
alhaast worden in de wereld gezonden.
M. Benoit's wekk oveb de Vlaamsche Muziek.
Wij roepen de bijzondere aandacht van al de
Vlamingen in op de Verhandeling over de Nationale
Toonkundedoor Peteb Benoit. (i)
Dit weik, waarvan verleden maand bet eerste
boekdeel van de pers gekomen is, doet in de eerste
plaats het onderscheid uitschijnen dat er tusschen
de oude en de moderne muziekkunst bestaat. Plare
kracht uitsluitelijk in de kerk zoekend was de
eerste uit baren aard afgetrokken, wijsgeerig en
cosmopolitiek de moderne kunst intgendeel heeft
zich meer menschelijk gemaakt en moet op het na
tionalism gesteund zijn.
Verder bespreekt de beroemde meester de ver-
schilüge invloeden die aan het nationaal karakter
onzer kunst en kunstenaars schadelijk zijn. Hij be
strijdt ten sterkste een cosmospolitism dat al de
nationaliteiten, al de talen, al de versckillige kunst
uitdrukkingen in ééne enkele te zamen smelten wil.
Doch wanneer het cosmopolitism alleen verlroede-
dering en niet de versmelting der rassen voor doel
had, dan zouden wijvoorstaanders van moedertaal
en vlaamsche kunst, daar goed vrede kunnen meê
hebben.
Op zeer overtuigende wijze beantwoordt de beer
i Benoit verder het vraagstuk Moet de taal waar-
I op een componist werkt de nationale taal wezen en
kan zij iets eigenaardigs aan zijne gewrochten bij
zetten Zonder eigen taal, geen eigen schepping
de moedertaal alleen is in staat de nationale ge
voelens en gedachten eens toondichters met de ver-
eischte esthetische reinheid te vertolken.
Zeer lezingswaardige bladzijden wijdt de lieer
Benoit aan de Nationaal-Muziekale beweging in
Duitschland, die door Richard Wagner krachtvol
wordt aangevoerd. Zijne vergelijking tusschen
Weber en Wagner is waarlijk meesterlijk, niet al
leen als gedacht, maar ook als vorm. Over 't alge
meen dient gezegd dat de componist van den Oor
log en de Schelde met veel talent de pen voert en hij
zijne voortreffelijke gedachten op eene zoo duide
lijke wijze uitlegt, dat ze voor elkeen boeiend en be-
vattelijk zijn.
Ten slotte geeft de heer Benoit eenige praktische
wenken over de Nationale Muziek opvoeding der
Vlamingen, en duidt versckillige hervormingen aan
die in onze Conservatoriums" onder opzicht der
taal zouden moeten ingevoerd worden. In het twee
de deel van zijnen arbeid, waarmee hij eerlang in
het door A. J. Cosyn bestuurde tijdschrijft De
Vlaamsche Kunstlode (Antwerpen) aanvang maken
zal, wordt die kwestie nog verder ontwikkeld.
Overigens dient gezegd dat het reeds verschenen
gedeelte, ingezien het beperkt aantal exemplaren
waarop het tot een afzonderlijk boekdeel wordt
overgedrukt, niet in den boekhandel verkrijgbaar
is. Het blijft uitsluitelijk voorbehouden als Icoste-
looze premie voor de nieuwe abonnenten op de Kunst
lode. Doch met het oog op den geringen prijs (6 frs
per jaar), zal elke Vlaming die zoo belangwekkende
uitgave willen bezitten, waarvan Benoit een der
ijverigste mede wenkers is. Dezer dagen is de eerste
aflevering van den nieuwen jaargang verschenen,
waarop wij de aandacht onzer lezers inroepen.
Daarin komen nuttige en aangename bijdragen
voor, van de voornaamste dichters en prozaschrij
vers van Belgie en Holland.
Zomerkransgedichten door Karei Bogaerd. Met
boogstderzelver toestemming opgedragen aan Hare
Majesteit de Koningin der Nederlanden.
Deze «bundel géwichten, groot 160 bladz. zal met
Maart vefschii ion, en den iiPeekenafen worden af
geleverd aan 2-50. Na. de verschijning zal de prijs
op 3 frs gebracht worden.
(1) Benoit heeft tegenwoordig eene cantate onder handen
getiteld Veurne-Ambacht, poëzie van Mevr. Van Ackere,
rwgnrrB^-M-yi